Το Κολέγιο του Amherst στη Μασαχουσέτη των Ηνωμένων Πολιτειών βρίσκεται στην καταπράσινη κοιλάδα του ποταμού Κονέκτικατ, στη Hampshire Country, μια μικρή πόλη 35.000 κατοίκων. Είναι το κολέγιο που έμελλε να γίνει το σκηνικό της φιλίας δύο αντρών που χρόνια μετά θα πρωταγωνιστούσαν στην ελληνική πολιτική ιστορία. Ο σημερινός Πρωθυπουργός και ο επίδοξος αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης σπούδασαν στα έδρανα του, ερωτεύτηκαν στους διαδρόμους του, ονειρεύτηκαν στους κοιτώνες του. Α. Σαμαράς- Φ.Τσιάρας- Γ.Παπανδρέου και Σ.Μανουηλίδης
Δύο ψηλόλιγνοι νεαροί, κολεγ ιόπαιδα, έπαιρναν το 1970 από διαφορετική αφετηρία το αεροπλάνο για τις ΗΠ Α. Αλλά έτυχε να βρεθούν μαζί στο ίδιο πανεπιστήμιο, όπως νωρίτερα είχαν βρεθεί - με έναν χρόνο διαφορά - και στο Κολλέγιο Αθηνών, άγνωστοι μεταξύ γνωστών.
Γιος του Ανδρέα Παπανδρέου και της Μαργαρίτας Τσαντ, εγγονός του «Γέρου της Δημοκρατίας», ο Γιώργος είχε νωρίτερα αφήσει την Ελλάδα. Οταν τα Χριστούγεννα του 1967 η χούντα απελευθέρωσε τον ως τότε φυλακισμένο Ανδρέα υπό το βάρος της παγκόσμιας κατακραυγής, η οικογένεια είχε ήδη επιλέξει τον επόμενο σταθμό: εκτός Ελλάδας, στη Σουηδία, και λίγο μετά στον Καναδά. Ο Γιώργος τελείωσε το σχολείο και έστειλε πέντε αιτήσεις σε πανεπιστήμια σε όλον τον κόσμο. Ολα τον δέχτηκαν ως φοιτητή, όμως εκείνος, επηρεασμένος από οικογενειακούς φίλους του από το Σικάγο, επέλεξε το Amherst, το οποίο είχε ιδιαίτερη φήμη ως liberal art πανεπιστήμιο.
Γιος του Κωνσταντίνου Σαμαρά και της Ελένης Ζάννα, εγγονός της Πηνελόπης Δέλτα, ο Αντώνης Σαμαράς είχε ολοκληρώσει τις σπουδές του στο επτατάξιο Γυμνάσιο του Κολλεγίου Αθηνών και αποφάσιζε να ταξιδέψει στις ΗΠΑ για να σπουδάσει Οικονομικά. Δεν διάλεξε το Χάρβαρντ (όπου πήγε αργότερα για μεταπτυχιακό) ή κάποιο άλλο φημισμένο κολέγιο. Επιζητούσε γενικότερη μόρφωση, πέρα από το πλαίσιο της επιστήμης του. Ο πατέρας του ήθελε να τον δει γιατρό. Ηταν ο ίδιος κορυφαίος καρδιολόγος της εποχής του, διευθυντής στον «Ευαγγελισμό», όμως ο Αντώνης λοξοδρόμησε. «Οι σπουδές του στα οικονομικά εκτιμώ, έπειτα από τόσα χρόνια, ότι ήταν το διαβατήριο του για την πολιτική που είχε πάντα στο μυαλό του» λέει τέσσερις δεκαετίες μετά ο συμφοιτητής του στο Amherst κος Στέφανος Μανουηλίδης.
Στην πόλη των πέντε κολεγίων, όπως αποκαλούνταν η περιοχή, λόγω της φιλοξενίας του Αmherst Collge, του University of Massachusetts Amherst, του Hampshire, του Mount Holyoke και του Smith - τεσσάρων liberal arts σχολών και ενός πανεπιστημίου - σφυρηλατήθηκαν οι φοιτητικές φιλίες. Φιλίες που συνήθως κρατούν χρόνια. Ο ίδιος ο Αντώνης Σαμαράς δεν έκρυψε ποτέ τη στενή φιλία του με τον Παπανδρέου από τα χρόν ια του πανεπιστημίου. Σε συνέντευξη του στους «Νew York Times», τον Απρίλη του 1985, έλεγε στον δημοσιογράφο Χένρι Καμ: «Οταν οι συνάδελφοι μας βουλευτές μάς βλέπουν να καθόμαστε και να κρυφογελάμε με τον Γιώργο, δεν μπορούν να διανοηθούν ότι δεν μιλάμε για πολιτικά, αλλά για τις παλιές φιλενάδες μας από το Holyoke και το Smith».
Στον χτισμένο το 1883 και βαμμένο με ένα σκούρο ροζ-καφέ χρώμα φοιτητικό κοιτώνα Charles Pratt του Πανεπιστημίου, γεννήθηκε η στενή φιλία των δύο σημερινών πολιτικών. Τη δεύτερη χρονιά Γιώργος και Αντώνης ήταν μάλιστα συγκάτοικοι, αν και η παρέα μονίμως εναλλασσόταν στα δωμάτια, σχεδόν κάθε φοιτητική σεζόν.
Η νεανική παρέα διασκεδάζει αλλά και πολιτεύεται, σύμφωνα με το κλίμα της εποχής. Παπανδρέου και Σαμαράς συμμετείχαν στον αποκλεισμό μιας αεροπορικής βάσης που γειτνίαζε με το κολέγιο τους. Οι φοιτητές συγκεντρώθηκαν και αποφάσισαν να αποκλείσουν τον αεροδιάδρομο στα Β52. Είχε προηγηθεί η διάψευση του επιχειρήματος του προέδρου Νίξον ότι δεν γίνονται πια βομβαρδισμοί στο Λάος. Πραγματοποίησαν καθιστική διαμαρτυρία στη βάση West Over, στο Νιου Χάμσαϊρ. Οι φοιτητές συνελήφθησαν από τις αρχές, αλλά αφέθηκαν ελεύθεροι αφού το μικρό κρατητήριο της πόλης του Αmherst δεν τους χωρούσε.
Η μάχη κατά της χούντας στο εξωτερικό δεν σταματούσε ποτέ. Ο Παπανδρέου έφερνε την εφημερίδα του ΠΑΚ. Ο Σαμαράς έκανε ασκήσεις ρητορείας και συμμετείχε σε φοιτητικά debates όπου μιλούσε για την ελληνική δικτατορία. Στην πιτσαρία του Κρις Μπελ, που έγινε για αρκετό καιρό στέκι τους, ένα βράδυ ο Σαμαράς είπε στον Παπανδρέου: «Κάποτε θα τα λέμε στη Βουλή». Εκείνος απάντησε: «Δεν θα ασχοληθώ ποτέ με την πολιτική». Η ταλαιπωρία της οικογένειας του είχε στοιχίσει τότε στον Γιώργο. Αργότερα έγινε δύναμη.
Γενέτειρα της ποιήτριας Εμιλι Ντίκινσον - αλλά και της ηθοποιού Oύμα Θέρμαν -, πόλη-σταθμός στη ζωή του ποιητή Ρόμπερτ Φροστ, το Αmherst σημάδεψε Σαμαρά και Παπανδρέου. Οπως και το κλίμα στις ΗΠΑ του Βιετνάμ. Τα νιάτα έφυγαν, μαζί και τα πολλά μαλλιά. Εξαφανίστηκαν και οι φαβορίτες. Τα φθαρμένα τζιν έδωσαν τη θέση τους σε καλοραμμένα κοστούμια. Τα τρύπια πουλόβερ με το ραμμένο δέρμα στους αγκώνες στα επώνυμα μανικετόκουμπα. Ο κοιτώνας του Charles Pratt στο Μέγαρο Μαξίμου και στην ελληνική Βουλή. Το σύνθημα του Αmherst ήταν στα λατινικά: «Terras Irradient» - «Αφήστε τους να δώσουν φως στον κόσμο».
Περιοδικό BHMA-MEN
