Όλοι έχουν τις δικές τους, συνήθως μικρές και αθώες. Κανένα πρόβλημα, αρκεί να μη γίνονται επικίνδυνες.
Μικρές εμμονές, τικ, επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές χαρακτηρίζουν πολλούς ανθρώπους κάθε ηλικίας, φύλου και κοινωνικής θέσης. Και συχνά προκαλούν το γέλιο στους άλλους. Ούτε οι διάσημοι –είτε πρόκειται για πολιτικούς, καλλιτέχνες ή αθλητές– στερούνται τέτοιων νευρώσεων. Γι’ αυτό οι ηθοποιοί, οι κωμικοί και οι μίμοι μαθαίνουν να τις παρατηρούν, ώστε στη συνέχεια να τις μιμούνται και να τις σατιρίζουν μπροστά στο κοινό τους.
Μπορεί να γελάμε με τα σκετσάκια τους, ας το παραδεχτούμε όμως: όλοι έχουμε τουλάχιστον μία φαιδρή συνήθεια. Κάποιοι, όταν διασχίζουν τις διαβάσεις πεζών, προσπαθούν να πατούν μόνο στις λευκές ρίγες, άλλοι δε γράφουν με μολύβι που δεν έχει μυτερή μύτη, ενώ υπάρχουν κι εκείνοι που δεν μπαίνουν στο WC χωρίς το αγαπημένο τους περιοδικό! Παρακάτω έχουμε συγκεντρώσει μερικά παραδείγματα εμμονών: ανάμεσά τους σίγουρα θα αναγνωρίσετε και κάποιες δικές σας. Υπάρχουν κινήσεις που κάνουμε λόγω προλήψεων, αυθόρμητες χειρονομίες με τις οποίες προσπαθούμε να πετύχουμε ή να αποφύγουμε κάτι, σταθερά τελετουργικά που έχουν, υποσυνείδητα, ένα και μοναδικό σκοπό: να απομακρύνουν ένα ανεπαίσθητο αίσθημα ανασφάλειας.
Το πρόβλημα είναι το εξής: πότε μπορούμε να μιλάμε για απλές, ακίνδυνες συνήθειες και σε ποιες περιπτώσεις αυτά αποτελούν συμπτώματα κάποιας παθολογικής κατάστασης; Χωρίς να λάβουμε υπόψη μας το γεγονός ότι ακόμη και αθώες κινήσεις, όπως ένα τικ, μπορεί να μας εκθέσουν σε κάποιο ιδιαίτερα «ευαίσθητο» περιβάλλον, όπως στο γραφείο μας: για παράδειγμα, όταν δαγκώνουμε το στιλό μας ή τρώμε τα νύχια μας δίνουμε στους άλλους την εντύπωση ότι είμαστε... νευρωτικοί.
Αυτοέλεγχος
Δεν είναι κακό να διατηρούμε το σπίτι μας τακτοποιημένο, να πλένουμε συχνά τα χέρια μας, να ελέγχουμε αν έχουμε σβήσει το φούρνο ή αν έχουμε κλείσει την πόρτα. Ωστόσο, σύμφωνα με τις αρχές της συμπεριφορικής και γνωστικής ψυχοθεραπείας, όταν μια συμπεριφορά «παίρνει το πάνω χέρι» και μετατρέπεται σε αυτόματη, επαναλαμβανόμενη και ανεξέλεγκτη αντίδραση, η οποία καταπιέζει τον αυθορμητισμό μας και επηρεάζει την ποιότητα της ζωής μας, μπορούμε να μιλάμε για ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή ή παθολογική μανία. Το ίδιο κι όταν γίνεται τόσο συχνά που μας κάνει να νιώθουμε άσχημα ή συνοδεύεται από δυσάρεστα συναισθήματα, όπως φόβο και άγχος. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, περίπου το 2% του συνολικού πληθυσμού (ποσοστό που μεταφράζεται σε 200.000 Έλληνες) υποφέρουν από κάποια ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή.
ΠΗΓΗ: FOCUS