Για όλους εμάς στη Δύση, η «αραβική άνοιξη» αποτελεί κλασική περίπτωση καλών και κακών ειδήσεων.Τα καλά νέα είναι ότι πρόκειται για την αραβική εκδοχή του 1989. Τα κακά νέα είναι ότι εμείς είμαστε η Σοβιετική Ένωση.
Υπερβολή; Σίγουρα. Αλλά υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ΕΕ ανησυχούν για επαναστάσεις οι οποίες επιδιώκουν δυτικές αξίες, όπως είναι η δημοκρατία και τα ατομικά δικαιώματα.
Η διεφθαρμένη και απολυταρχική εξουσία που καταρρέει στον αραβικό κόσμο στηρίζονταν από τη Δύση. Βέβαια, η καταστολή δεν ήταν τόσο απόλυτη όσο αυτή της ΕΣΣΔ επί της ανατολικής Ευρώπης, και εξάλλου, πάντα υπήρχαν κάποια αντί-δυτικά καθεστώτα όπως του Ιράν και της Συρίας, δίπλα στα φιλοδυτικά.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως κάποιοι ηγέτες όπως ο Mubarak , ο Ali Abdullah Saleh της Υεμένης, και ο βασιλιάς Abdullah της Σαουδικής Αραβίας, υπήρξαν πιστοί σύμμαχοι της Δύσης. Και όσο κακοί κι αν ήταν, δεν έπαυαν να είναι «τα δικά μας παιδιά». Όπως έγραψε η Washington Times: «Μπορεί ο Mubarak να ήταν ένας άθλιος δικτάτορας, αλλά στήριζε την Αμερική».
Η Ουάσιγκτον έδειξε από την αρχή πως δεν θα αποδέχονταν τη βίαιη καταστολή της αιγυπτιακής εξέγερσης. Όπως το 1989, ο τότε ηγέτης της ΕΣΣΔ Mikhail Gorbachev είχε πει στην ηγεσία της ανατολικής Γερμανίας, πως δεν θα ανέχονταν την αιματηρή καταστολή των διαδηλωτών της Λειψίας.
Όπως η ΕΣΣΔ τότε, έτσι και η Αμερική, καλώς δεν επέλεξαν τη στήριξη ενός συμμάχου τους μέσω της βίας. Θα πρέπει όμως τώρα οι Αμερικάνοι, όπως κάποτε οι Ρώσοι, να θυσιάσουν την ισχύ τους σε μια σφαίρα αμερικανικής επιρροής . Οι Αμερικάνοι γνωρίζουν πως θα χάσουν φίλους, και πως διακινδυνεύουν οικονομική και πολιτική αστάθεια σε μια νέα Μέση Ανατολή, την οποία και δεν αντιλαμβάνονται πλήρως. Μετά την ανατροπή του Mubarak, ένας ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος θρηνολογούσε: «Μα κάναμε τα πάντα μέσω της Αιγύπτου. Με ποιον θα δουλεύουμε τώρα;».
Το ίδιο δίλημμα βασανίζει και τους Ευρωπαίους. Η προθυμία των Βρετανών και των Γάλλων να σπεύσουν για βοήθεια, αντανακλά τη διάθεση τους να βρεθούν στη σωστή πλευρά της ιστορίας αναφορικά με τη Λιβύη. Και ίσως να σβήσουν το «βρώμικο» παρελθόν τους στη περιοχή. Η στήριξη όμως των δημοκρατικών εξεγέρσεων στη Β. Αφρική είναι πολύ εύκολη υπόθεση. Η κατάσταση περιπλέκεται αν αρχίσουμε και μιλάμε για κάτι αντίστοιχο για τον Περσικό Κόλπο. Πρόκειται για τη βασική πηγή του παγκόσμιου πετρελαίου, και την έδρα κλειδί της Αλ Κάιντα.
Η Αμερική δείχνει ιδιαίτερα επιφυλακτική στο να στηρίξει την αντιπολίτευση στη Σ. Αραβία, το Μπαχρέιν, και την Υεμένη. Δεν διαμαρτυρήθηκε καν όταν οι Σαουδάραβες έστειλαν στρατεύματα για να βοηθήσουν το καθεστώς του γειτονικού Μπαχρέιν. Μάλιστα, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας τόνισε πως η πρώτη προτεραιότητα στην Υεμένη παραμένει η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, επαινώντας τον Saleh για τη συνεργασία του. Μόνο μετά από πολλά επεισόδια πείστηκε η Αμερική πως και ο Saleh θα πρέπει να φύγει, αν και πιστός σύμμαχος.
Το απόλυτο δίλημμα είναι αυτό της Σ. Αραβίας. Πριν από δεκαετίες, οι ΗΠΑ προειδοποίησαν πως οποιαδήποτε απειλή εναντίον του πετρελαίου της, θα είναι αιτία στρατιωτικής τους επέμβασης. Ήταν το περίφημο «Δόγμα Κάρτερ», που διατυπώθηκε το 1980, μετά τη σοβιετική εισβολή του Αφγανιστάν. Μια δημοκρατική μεταρρύθμιση στη Σ. Αραβία μπορεί να μην αποτελεί λόγο επέμβασης, αλλά τι θα γίνει αν οι εξελίξεις φέρουν στα πράγματα την Αλ Κάιντα, ή το Ιράν;
Εκτός από την Αμερική, παιχνίδι επιρροής παίζουν τόσο το Ιράν όσο και η Αλ Κάιντα από το Πακιστάν. Οι Ιρανοί βλέπουν μεν ευκαιρίες για αυτούς στο Μπαχρέιν και στη Σαουδική Αραβία, αλλά παράλληλα ανησυχούν για την εσωτερική τους κατάσταση, και για την απειλή εναντίον της συμμάχου τους Συρίας.
Το άγχος της Τεχεράνης αποδεικνύει πως το πολιτικό μέρος της αραβικής άνοιξης δεν έχει ακόμη σταθεροποιηθεί. Και ενώ το χάος στη Σαουδική Αραβία, ή η ενίσχυση της Αλ Κάιντα αποτελούν εφιάλτη για τη Ουάσιγκτον, οι Αμερικάνοι έχουν και ένα όνειρο:
Ότι ανατρέπονται τα καθεστώτα του Ιράν και της Συρίας, και αντικαθίστανται από πιο μετριοπαθή. Οι Ισραηλινοί, χαρούμενοι με την εξαφάνιση των χειρότερων εχθρών τους, συμφωνούν στη σύσταση παλαιστινιακού κράτους. Η Αίγυπτος σταθεροποιείται, και οι ευγνώμονες Λίβυοι δοξάζουν τη Δύση ως απελευθερώτρια. Μια νέα και νόμιμη κυβέρνηση αναλαμβάνει στην Υεμένη και συνεχίσει τον πόλεμο κατά της ισλαμικής τρομοκρατίας. Οι Σαουδάραβες αρχίζουν τις μεταρρυθμίσεις, αποσοβείται ό όποιος κίνδυνος, και το πετρέλαιο συνεχίζει να ρέει ελεύθερα.
Ένα τέτοιο σενάριο, θα ήταν για τη Δύση σαν να κέρδιζε το πρώτο αριθμό του λαχείου. Μπορεί και να συμβεί. Αλλά μάλλον δεν θα πρέπει να βασιζόμαστε σ αυτό.
antinews.gr
