Μέχρι χθες, η τελευταία φορά που ένας Άσαντ είχε...
διατάξει τα τανκς να κάνουν κουμάντο στη Συρία, ήταν το 1982 στη Χάμα: ήταν ο Χάφεζ αλ Άσαντ, πατέρας του σημερινού Προέδρου, που διέλυσε, τότε, με τη βοήθεια του στρατού το ισλαμικό κίνημα των «Αδελφών Μουσουλμάνων», το οποίο είχε κηρύξει πόλεμο στο καθεστώς με μπαράζ βομβιστικών επιθέσεων και εν ψυχρώ εκτελέσεις στρατιωτικών και κυβερνητικών αξιωματούχων. Τουλάχιστον 10.000 σκοτώθηκαν εκείνον το Φλεβάρη, όταν οι επίλεκτες δυνάμεις του μικρότερου αδελφού του Χάφεζ αλ Άσαντ, Ριφάτ, βομβάρδιζαν επί τρεις εβδομάδες συνοικίες της, διάσημης για τους νερόμυλους της, πόλης, σε μια εξαιρετικά βίαιη επιχείρηση που έμεινε στην ιστορία ως «σφαγή της Χάμα». Η εισβολή των τεθωρακισμένων στην Ντεράα, που διέταξε, 29 χρόνια μετά, ο γιος και διάδοχος του Χάφεζ αλ Άσαντ, Μπασάρ, δεν έχει το μέγεθος εκείνης στη Χάμα, έχει, όμως, αντίστοιχο ύφος και συμβολισμό: εξέγερση ΤΕΛΟΣ!Πράγματι, η ιστορία μπορεί να επαναληφθεί. Αλλά μπορεί και όχι. Ίσως, πάλι να επαναληφθεί -όχι, όμως, απαραιτήτως ως Χάμα αλλά ως Τυνησία και Αίγυπτος! Η εξέγερση στη Ντεράα ούτε οργανωμένα ξεκίνησε, ούτε ιδιαίτερη υποστήριξη είχε. Στη συνέχεια χτύπησε φλέβα κι υπεύθυνη γι αυτό ήταν η υπερβολική κρατική αντίδραση σε μια παιδική και εφηβική διαμαρτυρία. Τα 15 παιδιά, ηλικίας 10 έως 16 χρόνων που συνελήφθησαν στις αρχές του Μάρτη και κακοποιήθηκαν από τις Αρχές, διότι έγραψαν σ’ ένα σιλό «ο κόσμος απαιτεί αλλαγή καθεστώτος», ανήκαν στις μεγαλύτερες φυλές της Ντεράα: τους Βαγιαζίδες, τους Γκαουάμπρα, τους Μασάλμα και τους Ζουβίδες που αμέσως κινητοποιήθηκαν απαιτώντας την απελευθέρωσή τους. Αντί άλλης απάντησης οι δυνάμεις ασφαλείας τους γάζωσαν με σφαίρες. Η αντίσταση είχε μόλις αρχίσει ΚΑΙ στη Συρία. Και ΔΕΝ ήταν μόνο οι φύλαρχοι της Ντεράα που… «απασφάλισαν». Κι άλλες φαμίλιες με επιρροή στη χώρα άφησαν την οργή τους να ξεχειλίσει για τις πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την πάταξη της διαφθοράς που υποσχέθηκε το 2000 αναλαμβάνοντας την εξουσία ο Πρόεδρος, αλλά δεν έκανε.
Πολλοί λένε ότι δεν μπόρεσε, διότι δεν του το επέτρεψε η σκληροπυρηνική πτέρυγα του κυβερνώντος Μπαθ -του κόμματος, δηλαδή, το οποίο, από το 1953 ελέγχει τη νομοθετική εξουσία και σύμφωνα με το Σύνταγμα ηγείται του κράτους και της κοινωνίας. Πολλοί, επίσης, λένε πως ούτε και τώρα ηγείται της κατάστασης. Και υπενθυμίζουν ότι από σπόντα και με το διστακτικό ΟΚ των ίδιων πανίσχυρων σκληροπυρηνικών βρέθηκε στην Προεδρία, όταν σκοτώθηκε (;) σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα το 1994 ο αδελφός του Μπαζίλ στον οποίο ο πατέρας τους είχε δώσει το χρίσμα της διαδοχής.
Όπως και νάχει το πράγμα, η Συρία και ο ίδιος ο Μπασάρ αλ Άσαντ ακροβατούν στην κόψη του ξυραφιού και με δυσκολία πια συντηρούν την όποια λαϊκή νομιμοποίηση χάρη στη σύμπραξη με τον αντι-ισραηλινό άξονα του Ιράν, της Χεζμπολά και της Χαμάς. Άλλο τόσο, βεβαίως, ακροβατεί, αναζητώντας ταυτότητα και ηγεσία το κίνημα της διαμαρτυρίας.
Συμπέρασμα: η Συρία δεν μπορεί να παραμείνει άλλο ως έχει. Η διαδικασία του μετασχηματισμού της έχει ήδη ξεκινήσει και μάλιστα με τρόπο επώδυνο. Είναι στο χέρι εκείνων που κρατούν το τιμόνι της εξουσίας ν’ αλλάξουν ρότα. Φτάνει να το θελήσουν. Στο χέρι και του ίδιου του Μπασάρ αλ Άσαντ είναι ν’ αποδείξει πως καλά έκανε η ζωή κι είχε άλλα σχέδια για εκείνον από αυτά του πατέρα του.Για την ιστορία: Άσαντ στα αραβικά σημαίνει λιοντάρι.
Γράφει η Μαρία Καρχιλάκη
