Είναι σίγουρο πως σύγχρονη κοινωνία έχει να επιδείξει...πολλά στοιχεία που συνέβαλαν αποφασιστικά στην βελτίωση του βιοτικού επιπέδου στις ανεπτυγμένες χώρες. Παράλληλα όμως φαίνεται πως υπάρχουν και σημαντικές «παρενέργειες» στην γενικότερη συμπεριφορά του ατόμου. Στην διατροφική πλευρά του θέματος παρατηρούνται ολοένα και νέα προβλήματα. Οι όροι Νευρική Ανορεξία & Νευρική Βουλιμία έχουν γίνει πλέον φράσεις που συχνά συμμετέχουν στην σύνθεση του λόγου μας. Καλό είναι λοιπόν να κατανοήσουμε τι ακριβώς συμβαίνει στις δύο αυτές περιπτώσεις.
Έχει παρατηρηθεί ότι τα άτομα που πάσχουν από Νευρική Ανορεξία (ΝΑ) ή Νευρική Βουλιμία (ΝΒ), δίνουν τεράστια σημασία στην εξωτερική τους εμφάνιση. Χαρακτηριστικά της ΝΑ είναι το εξαιρετικά χαμηλό σωματικό βάρος (15 % ή και περισσότερο κάτω του φυσιολογικού), η λανθασμένη άποψη για την εικόνα του σώματος τους και παράλληλα φόβος μήπως και παχύνουν (παρά το χαμηλό βάρος τους), διαταραχές στον κύκλο (σε ότι αφορά τις γυναίκες) με αμηνόρροια για ορισμένους μήνες ή και χρόνια, μειωμένη γαστρική εκκένωση, δυσκοιλιότητα, αυξημένα ηπατικά ένζυμα, βραδυκαρδία, υπόταση, καθώς και μείωση της οστικής πυκνότητας.
Από την άλλη μεριά στην ΝΒ εμφανίζεται κύρια το σύνδρομο «τσιμπολογήματος». Ασταμάτητα τσιμπολογήματα σε τακτά χρονικά διαστήματα , με αποτέλεσμα το άτομο να καταναλώνει πολύ μεγαλύτερες ποσότητες τροφής απ' ότι ένα φυσιολογικό άτομο θα έτρωγε. Σε πολλές περιπτώσεις η απώλεια ελέγχου συμπεριφοράς του ατόμου που πάσχει από ΝΒ, οδηγεί σε εξαγνιστικές πράξεις όπως η πρόκληση εμέτων, η εφαρμογή ακραίων διαιτολογίων, η απότομη αύξηση της δραστηριότητας τους κ.τ.λ. Τα άτομα αυτά συχνά είναι ιδιαίτερα μυστικοπαθή σε ότι αφορά τις βουλιμικές τους τάσεις και από την άλλη πρόθυμα να δεχτούν βοήθεια όταν αυτά το αποφασίσουν. Συχνές είναι και στις δύο περιπτώσεις οι διαταραχές στην ηλεκτρολυτική ισορροπία του οργανισμού, καθώς ελλείψεις ψευδαργύρου (Zn), χαλκού (Cu) κ.τ.λ. με τα ανάλογα συμπτώματα και συνέπειες. Η ηλικία εμφάνισης αυτών των δύο διαταραχών (ΝΑ & ΝΒ) είναι από το 12ο έως περίπου το 30ο έτος.
Τα αίτια εμφάνισης αυτών των διατροφικών διαταραχών δεν είναι πλήρως γνωστά και κατανοητά. Φαίνεται όμως πως ιδιαίτερο ρόλο παίζουν ορισμένοι σύγχρονοι κοινωνικοί παράγοντες όπως η υπεραφθονία αγαθών, τα αισθητικά πρότυπα που προβάλλονται κ.τ.λ. Οι ακραίες και επαναλαμβανόμενες προσπάθειες αδυνατίσματος μπορούν εύκολα να οδηγήσουν σε απώλεια της δυνατότητας ελέγχου της πρόσληψης τροφής. Καθοριστικός παράγων είναι πάντα η οικογένεια. Οικογένειες με άστατες διατροφικές συνήθειες, υπερπροστατευτικές, αυστηρές μπορούν εύκολα να παράγουν άτομα με έλλειψη αυτοπεποίθησης, αναποφάσιστα, εξαρτημένα και συνεπώς επιρρεπή σε διατροφικές διαταραχές αυτού του είδους. Ψυχολόγοι επισημαίνουν ότι η ΝΑ επιδεινώνεται όταν δίδεται υπερβολική σημασία από τρίτους. Το άτομο πολλές φορές αρέσκεται να βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής.
Η αντιμετώπιση της ΝΑ και της ΝΒ απαιτεί συχνά ατομική ή ομαδική ψυχοθεραπεία. Τα υψηλά ποσοστά κατάθλιψης που αφορούν κυρίως τους βουλιμικούς, συχνά χρήζουν φαρμακευτικής αντιμετώπισης. Σε σοβαρές περιπτώσεις η νοσοκομειακή θεραπεία κρίνεται απαραίτητη. Γενικότερα, η εξατομίκευση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση οποιασδήποτε διατροφικής διαταραχής. Τα κύρια σημεία της αποκατάστασης θα μπορούσαν συνοπτικά να προσδιοριστούν στα εξής:
Α) Λήψη λεπτομερούς ιστορικού.
Β) Κλινική εξέταση.
Γ) Βιοχημικές εξετάσεις.
Δ) Ελεγχόμενη επαναφορά φυσιολογικού βάρους.
Ε) Συμμετοχή του ασθενή στην διαμόρφωση της διατροφής του.
ΣΤ) Διατροφολογική εκπαίδευση.
Ζ) Βελτίωση της αυτοπεποίθησης.
Με την συστηματική υποστήριξη από ειδικούς και του κοντινού περιβάλλοντος, πλήρη εξατομίκευση και ενεργό συμμετοχή του ασθενή σε κάθε στάδιο της διαδικασίας, μπορούμε μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα να οδηγηθούμε σε πλήρη διαλεύκανση και κατανόηση των αιτίων του προβλήματος από το ίδιο το άτομο, αποκατάσταση της γενικότερης συμπεριφοράς του και κατ' επέκταση στην πλήρη αντιμετώπιση του προβλήματος.
Από την άλλη μεριά στην ΝΒ εμφανίζεται κύρια το σύνδρομο «τσιμπολογήματος». Ασταμάτητα τσιμπολογήματα σε τακτά χρονικά διαστήματα , με αποτέλεσμα το άτομο να καταναλώνει πολύ μεγαλύτερες ποσότητες τροφής απ' ότι ένα φυσιολογικό άτομο θα έτρωγε. Σε πολλές περιπτώσεις η απώλεια ελέγχου συμπεριφοράς του ατόμου που πάσχει από ΝΒ, οδηγεί σε εξαγνιστικές πράξεις όπως η πρόκληση εμέτων, η εφαρμογή ακραίων διαιτολογίων, η απότομη αύξηση της δραστηριότητας τους κ.τ.λ. Τα άτομα αυτά συχνά είναι ιδιαίτερα μυστικοπαθή σε ότι αφορά τις βουλιμικές τους τάσεις και από την άλλη πρόθυμα να δεχτούν βοήθεια όταν αυτά το αποφασίσουν. Συχνές είναι και στις δύο περιπτώσεις οι διαταραχές στην ηλεκτρολυτική ισορροπία του οργανισμού, καθώς ελλείψεις ψευδαργύρου (Zn), χαλκού (Cu) κ.τ.λ. με τα ανάλογα συμπτώματα και συνέπειες. Η ηλικία εμφάνισης αυτών των δύο διαταραχών (ΝΑ & ΝΒ) είναι από το 12ο έως περίπου το 30ο έτος.
Τα αίτια εμφάνισης αυτών των διατροφικών διαταραχών δεν είναι πλήρως γνωστά και κατανοητά. Φαίνεται όμως πως ιδιαίτερο ρόλο παίζουν ορισμένοι σύγχρονοι κοινωνικοί παράγοντες όπως η υπεραφθονία αγαθών, τα αισθητικά πρότυπα που προβάλλονται κ.τ.λ. Οι ακραίες και επαναλαμβανόμενες προσπάθειες αδυνατίσματος μπορούν εύκολα να οδηγήσουν σε απώλεια της δυνατότητας ελέγχου της πρόσληψης τροφής. Καθοριστικός παράγων είναι πάντα η οικογένεια. Οικογένειες με άστατες διατροφικές συνήθειες, υπερπροστατευτικές, αυστηρές μπορούν εύκολα να παράγουν άτομα με έλλειψη αυτοπεποίθησης, αναποφάσιστα, εξαρτημένα και συνεπώς επιρρεπή σε διατροφικές διαταραχές αυτού του είδους. Ψυχολόγοι επισημαίνουν ότι η ΝΑ επιδεινώνεται όταν δίδεται υπερβολική σημασία από τρίτους. Το άτομο πολλές φορές αρέσκεται να βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής.
Η αντιμετώπιση της ΝΑ και της ΝΒ απαιτεί συχνά ατομική ή ομαδική ψυχοθεραπεία. Τα υψηλά ποσοστά κατάθλιψης που αφορούν κυρίως τους βουλιμικούς, συχνά χρήζουν φαρμακευτικής αντιμετώπισης. Σε σοβαρές περιπτώσεις η νοσοκομειακή θεραπεία κρίνεται απαραίτητη. Γενικότερα, η εξατομίκευση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση οποιασδήποτε διατροφικής διαταραχής. Τα κύρια σημεία της αποκατάστασης θα μπορούσαν συνοπτικά να προσδιοριστούν στα εξής:
Α) Λήψη λεπτομερούς ιστορικού.
Β) Κλινική εξέταση.
Γ) Βιοχημικές εξετάσεις.
Δ) Ελεγχόμενη επαναφορά φυσιολογικού βάρους.
Ε) Συμμετοχή του ασθενή στην διαμόρφωση της διατροφής του.
ΣΤ) Διατροφολογική εκπαίδευση.
Ζ) Βελτίωση της αυτοπεποίθησης.
Με την συστηματική υποστήριξη από ειδικούς και του κοντινού περιβάλλοντος, πλήρη εξατομίκευση και ενεργό συμμετοχή του ασθενή σε κάθε στάδιο της διαδικασίας, μπορούμε μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα να οδηγηθούμε σε πλήρη διαλεύκανση και κατανόηση των αιτίων του προβλήματος από το ίδιο το άτομο, αποκατάσταση της γενικότερης συμπεριφοράς του και κατ' επέκταση στην πλήρη αντιμετώπιση του προβλήματος.
www.ediet.gr
