τους ερευνητές της Μονάδας Βιώσιμης Κινητικότητας του ΕΜΠ στα κέντρα της Αθήνας, του Πειραιά, του Αμαρουσίου, του Περιστερίου, της Γλυφάδας, της Κηφισιάς…
στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου και στον Φαληρικό Ορμο.Αυτοί οι οκτώ πόλοι καθόρισαν και τις ζώνες ανάπτυξης του Μητροπολιτικού Δικτύου Ποδηλάτου. Επιδίωξη ήταν να συνδεθούν όλοι οι πόλοι μεταξύ τους, εκτός εάν δυσκολίες τοπογραφίας και αναγλύφου δεν το επέτρεπαν (π.χ. σύνδεση Ζωγράφου – Γλυφάδας). Για τον προσδιορισμό των πόλων και των ζωνών προηγήθηκε πολεοδομική και κυκλοφοριακή ανάλυση του πολεοδομικού συγκροτήματος της Αθήνας.
Σύμφωνα με τον δρα Δ. Μηλάκη, βασικό συντελεστή της έρευνας, στόχος ήταν οι ποδηλατόδρομοι να διατρέχουν απ΄ άκρου εις άκρον την Αθήνα, να έχουν όσο το δυνατόν λιγότερες διασταυρώσεις, οι ποδηλάτες να έχουν προτεραιότητα και να μπορούν να αναπτύσσουν κάποια ταχύτητα. Ο σχεδιασμός του δικτύου έγινε σε συνεργασία με τους ανθρώπους που θα το χρησιμοποιήσουν. «Εμπλέξαμε και τους ποδηλάτες στον σχεδιασμό. Ετσι, εντάχθηκαν διαδρομές οι οποίες προτάθηκαν από αυτούςστο πλαίσιο του δικτύου που είχαν διαμορφώσει βασισμένοι κυρίως σε μια βιωματική προσέγγιση. Εναλλακτικές διαδρομές διαμορφώθηκανεπίσηςκαι μέσω συναντήσεων εργασίας με ομάδα έμπειρων ποδηλατών» επισημαίνει ο κ. Βλαστός τονίζοντας ότι το Μητροπολιτικό Δίκτυο Ποδηλάτου είναι ένα στοίχημα.
Ως σήμερα το στοίχημα αυτό έχει μπει επανειλημμένως και έχει αποδειχθεί χαμένο. Από το 2000 παρουσιάζονται ποδηλατόδρομοι στα χαρτιά οι οποίοι ουδέποτε έχουν φτιαχτεί. «Είναι άγνωστο πόσα χρόνια θα χρειαστούν για να γίνει πραγματικότητα. Ισως να συναντήσει μεγάλες δυσκολίες. Αλλες φορές τα βήματα πάνε μπροστά και άλλες προς τα πίσω.Οσοι συμμετείχαν στον σχεδιασμό αυτής της πρότασης έβαλαν στο χαρτί κάποια από τα όνειρά τους για την Αθήνακαι το χάρηκαν» αναφέρει ο ίδιος.
Τις τελευταίες δεκαετίες το περπάτημα έχει περιθωριοποιηθεί, το ποδήλατο σχεδόν εκτοπίστηκε και το ποσοστό χρήσης της δημόσιας συγκοινωνίας κατέρρευσε. Παρ΄ όλα αυτά το υπουργείο Υποδομών, σύμφωνα με τον κ. Βλαστό, «έχει μια παράδοση εξαιρετικά αρνητική σε οτιδήποτε είναι διαφορετικό από το αυτοκίνητο. Περιμένουμε,ανταποκρινόμενοι στις σημερινές ανάγκες και στα οράματα της νέας γενιάς για την Αθήνα και γνωρίζοντας το τι συμβαίνει στην Ευρώπη, να αλλάξει την παραδοσιακή στάση του και να συμβάλει στην προώθηση αυτής της εκστρατείας, η οποία θα οδηγήσει σε μια Αθήνα διαφορετική». Ο ΟΡΣΑ στο δίκτυο που προτάθηκε από τους ερευνητές του ΕΜΠ προσέθεσε επιπλέον τρεις άξονες: τη Συγγρού, τη λεωφόρο Κηφισιάς και την Πειραιώς. Στο μέλλον θα προστεθούν και τρεις υπεραστικοί ποδηλατόδρομοι, οι οποίοι θα συνδέουν το Λεκανοπέδιο με σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους. Ο πρώτος θα ακολουθεί την Ιερά οδό έως την Ελευσίνα, ο δεύτερος μέσω της παραλιακής θα φθάνει στο Σούνιο και ο τρίτος θα ακολουθεί τη μαραθώνια διαδρομή μέχρι τον Τύμβο Μαραθώνα.
Τις τελευταίες δεκαετίες, το περπάτημα έχει από καιρό περιθωριοποιηθεί, το ποδήλατο σχεδόν εκτοπίστηκε και το ποσοστό χρήσης της δημόσιας συγκοινωνίας κατέρρευσε.
Ζωή-ποδήλατο σε «άγριους» δρόμους
Αν και μεσούσης της οικονομικής κρίσης κλείνει το ένα μαγαζί μετά το άλλο, τα ποδηλατάδικα ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια.«Εχει πλέον πολλούς ποδηλάτες στην Αθήνα. Υπάρχει “μπουμ” στην ποδηλασία. Οι νέοι κάνουν την επανάστασή τους. Αυτό που γίνεται κάθε Παρασκευή με την ποδηλατοβόλτα Freeday είναι κάτι σαν επανάσταση»λέει ο 63χρονος ποδηλάτης κ.Ράλλης Γερμανός. Παραμένει ωστόσο ζητούμενο, όπως λέει ο ίδιος, η μέριμνα του κράτους για τους ποδηλάτες, αλλά και η ευσυνειδησία των πολιτών, ώστε να μη γίνονται οι ποδηλατόδρομοι πάρκινγκ αυτοκινήτων.«Η πόλη είναι αφιλόξενη για τους ποδηλάτες. Οι αθηναϊκοί δρόμοι είναι “άγριοι”, αν και τελευταία οι οδηγοί δείχνουν μεγαλύτερη ευαισθησία.
Χρησιμοποιώ ποδήλατο για τις μετακινήσεις μου τα τελευταία 30-35 χρόνια. Πριν από κάποια χρόνια ο ποδηλάτης στην Αθήνα ήταν παρείσακτος. Ηταν “νούμερο” και τον πείραζαν ακόμη και οι αστυνομικοί. Τώρα είναι διαφορετικά»επισημαίνει ο κ. Ράλλης.
Η άποψή του βρίσκει σύμφωνη και την 32χρονη καθηγήτριαΜαριάνα Σάντος, η οποία χρησιμοποιεί ποδήλατο για όλες τις μετακινήσεις της.«Τελευταία, ειδικά με τις τελευταίες μεγάλες απεργίες των δημόσιων μέσων μεταφοράς, οι ποδηλάτες στους δρόμους αυξήθηκαν»τονίζει η κυρία Σάντος. Δεν έχουν μειωθεί όμως τα προβλήματα, όπως αναφέρει η ίδια. «Οι οδηγοί αυτοκινήτωνκυρίως οι γυναίκες- είναι πολύ αγενείς. Παραδόξως, μου έχει τύχει αρκετές φορές οι ταξιτζήδες να μπαίνουν σαν “ασπίδα” πίσω από το ποδήλατό μου και να με προστατεύουν, ειδικά στους δρόμους ταχείας κυκλοφορίας. Οσο για τους ποδηλατοδρόμους, πολλές φορές λειτουργούν σαν πάρκινγκ αυτοκινήτων, όπως π.χ. στο Χαλάνδρι. Παρ΄ όλα αυτάτο Νέο Ψυχικό, το Χαλάνδρι, το Μαρούσι και τα Βριλήσια είναι περιοχές “φιλικές” για τους ποδηλάτες»λέει η κυρία Σάντος, η οποία καθημερινά πηγαίνει με ορθοπεταλιές από το Θησείο όπου μένει στη δουλειά της στο Μαρούσι.
Οι δημότες «σπρώχνουν» το ποδήλατο
Μόνο θετικά έχει να καταλογίσει ο δήμαρχος Βριλησίων κ. Κωνσταντίνος Ιωαννίδης (φωτογραφία) στους ποδηλάτες. Η κατασκευή των 6,5 χιλιομέτρων ποδηλατοδρόμου, ο οποίος διατρέχει τα κυριότερα σημεία της πόλης, ώθησε περισσότερους δημότες να χρησιμοποιήσουν το ποδήλατό τους. «Πολλοί φοιτητές πηγαίνουν πλέον με ποδήλατο ως το μετρό και από εκεί συνεχίζουν ως τις σχολές τους. Τα Σαββατοκύριακα η κίνηση των ποδηλάτων αυξάνεται από οικογένειες που κάνουν ποδηλατάδα» λέει ο δήμαρχος. Οπως επισημαίνει, ο ποδηλατόδρομος δεν εξυπηρετεί μόνο τους ποδηλάτες. «Είναι ευεργετικός και για το μικροκλίμα καθώς κατασκευάστηκε με βιοκλιματικά υλικά που έχουν μικρή απορροφητικότητα ηλιακής ενέργειας. Επιπλέον, τα διαχωριστικά φυτεύθηκαν με θάμνους και δένδρα» σημειώνει.
Στο Μοσχάτο τελευταία ξεκίνησε η κατασκευή του ποδηλατοδρόμου.
Εως σήμερα έχουν ολοκληρωθεί μόλις 800 μέτρα. Ωστόσο, σύμφωνα με τον δήμαρχο της πόλης κ. Ανδρέα Ευθυμίου, όπως φάνηκε από τη διαβούλευση που προηγήθηκε της κατασκευής, οι πολίτες του δήμου ήταν πολύ θετικοί. «Υπήρχαν και υπάρχουν βεβαίως μεμονωμένες αντιδράσεις από πολίτες που χάνουν θέσεις στάθμευσης.Οι γειτονιές όμως αναβαθμίζονται, όπως και ο φωτισμός των δρόμων. Οταν ολοκληρωθεί το δίκτυο, η πόλη θα συνδέεται με το θαλάσσιο μέτωπο.Το Μοσχάτο είναι ιδανικό για ποδήλατο, διότι είναι επίπεδο και έχει μεγάλους δρόμους» λέει ο κ. Ευθυμίου, ο οποίος μπορεί να μην είναι ποδηλάτης, έχει όμως τρεις στην οικογένεια, τους δύο γιους του και την αδελφή του.
Στην Κηφισιά οι πολίτες με 10 χλμ. ποδηλατοδρόμου στη διάθεσή τους (στην Παλαιά Κηφισιά, στην Ερυθραία και στην Εκάλη) έχουν… βγει στους δρόμους. Οπως λέει ο δήμαρχος του διευρυμένου καλλικρατικού Δήμου Κηφισιάς κ. Νίκος Χιωτάκης, «έχει αρχίσει μια στροφή του κόσμου προς το ποδήλατο.Ισως όχι τόσο θεαματική,αλλά σταθερά ανοδική. Οι δημότες δεν χρησιμοποιούν ακόμη το ποδήλατο για τις καθημερινές τους μετακινήσεις, διότι δεν υπάρχει συνέχεια του δικτύου σε άλλους γειτονικούς δήμους,αλλά κυρίως για αναψυχή και άσκηση». Παραδέχεται πάντως ότι υπάρχουν παράπονα, κυρίως από όσους διατηρούν καταστήματα, όσον αφορά τη στάθμευση των αυτοκινήτων.
Στη Νέα Σμύρνη η μελέτη για τους ποδηλατοδρόμους «πέρασε» από το δημοτικό συμβούλιο, έχει αναρτηθεί και σήμερα βρίσκεται στο στάδιο της διαβούλευσης. Ωστόσο, όπως τονίζει ο δήμαρχος της πόλης κ. Σταύρος Τζουλάκης, δεν αρκεί η δημιουργία ποδηλατοδρόμων μόνο σε έναν δήμο. Πρέπει να υπάρχει συνέχεια και στους γειτονικούς. «Ο ποδηλάτης από τη Νέα Σμύρνη για να φθάσει στη θάλασσα θα πρέπει να περάσει από το Παλαιό Φάληρο» αναφέρει ο δήμαρχος και επισημαίνει ότι απαιτείται συνεργασία για τη χάραξη ενιαίου δικτύου.
Ρεπορτάζ : Μάχη Τράτσα
(από το Βήμα της Κυριακής)
http://kala-nea.gr/
