Με μοναδικό «όπλο» την αυθεντικότητα της ψυχής του ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, ο δημιουργός της «Άγιας Νοσταλγίας», του «Όταν χαράζει», της «Ανδρομέδας», «Των έρημων κορμιών», του «Ζέφυρου», του «Αμέθυστου φιλιού», της «Άυπνης πόλης», του «Πεχλιβάνη» και δεκάδων ακόμη σπουδαίων τραγουδιών...
εδώ και χρόνια έχει φέρει την άνοιξη στο σύγχρονο ελληνικό τραγούδι, μέσα από ένα ιδιαίτερο μουσικό πάντρεμα του χθες με το σήμερα.
Αναμφισβήτητα, το να βρεθεί κανείς σε μια συναυλία του σπουδαίου Λαρισαίου τραγουδοποιού αποτελεί ξεχωριστή εμπειρία. Εξίσου όμως, σημαντική εμπειρία αποτελεί και η γνωριμία μαζί του. Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, πριν από λίγες ημέρες βρέθηκε στη Λευκάδα, για δύο μουσικές εμφανίσεις στον πολυχώρο της «Αρτηρίας». Αν και γνωρίζαμε εξαρχής ότι οι συνεντεύξεις του στα ΜΜΕ είναι μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού, ζητήσαμε με θέρμη από τον σπουδαίο δημιουργό, να επιτρέψει, μέσα από την ολιγόλεπτη κουβέντα μας, τόσο σε εμάς, όσο και σε όλους όσους τον ακολουθούν πιστά στη μουσική του διαδρομή όλα αυτά τα χρόνια, να τον γνωρίσουμε καλύτερα.
Ο κορυφαίος τραγουδοποιός, μιλώντας αποκλειστικά στο mediasoup ξεκαθαρίζει τους λόγους που δεν επιδιώκει την συχνή προβολή του. Όπως λέει, δεν του αρέσει να κάνει τον «παπαγάλο», επαναλαμβάνοντας κάθε φορά τα ίδια πράγματα. Άνθρωπος χαμηλών τόνων, που διατηρεί ακόμη και σήμερα τη συστολή του απέναντι στον κόσμο, με βαθιά γνώση του εαυτού του, μετριόφρων ακόμη και σε σημείο υπερβολής, ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, δηλώνει τυπικός άνθρωπος, χωρίς βαθιές και πρωτότυπες σκέψεις, αλλά με απύθμενο συναισθηματικό βάθος. Μιλώντας για τα παιδικά του βιώματά στον Τύρναβο της Λάρισας, χαρακτηρίζει τον εαυτό του χωριατόπαιδο, επισημαίνοντας ότι η νοσταλγία της παιδικής ηλικίας είναι πιο φοβερό συναίσθημα, απ’ το οποίο δεν γλυτώνουμε ποτέ!
Εμείς από την πλευρά μας, δηλώνουμε ιδιαίτερα υπερήφανοι και ευτυχείς για την συνέντευξη που ακολουθεί, κυρίως όμως για το γεγονός ότι σύγχρονο ελληνικό τραγούδι βρίσκεται στα «χέρια» εξαιρετικά ταλαντούχων Ελλήνων τραγουδοποιών, με βαθιά αγάπη και γνώση για την μουσική, όπως ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου!
Απολαύστε τον!
Ερ. Τι σας ώθησε να γίνεται «τεχνίτης» τραγουδιών;
Απ.: Ε, δεν είναι ξεκάθαρα τα πράγματα που οδηγούν στην δημιουργία. Μάλλον, είναι να γίνει και γίνεται, κατά τη γνώμη μου. Από σχετικά μικρός ασχολιόμουν, αλλά δεν πίστευα ότι θα ασχοληθώ επαγγελματικά με τη μουσική με τίποτα. Αυτό γιατί με διακατέχει μια συστολή απέναντι στον κόσμο καταρχάς και δεν περίμενα ποτέ ότι θα μπορώ να παίζω μπροστά του. Έγινε κάπως από μόνο του το όλο πράγμα. Αυτά νομίζω είναι να γίνουν. Εγώ πιστεύω στο μοιραίο.
Ερ. Είναι πιο δύσκολη η τέχνη του μουσικού ή του μηχανολόγου, την οποία μάλιστα έχετε σπουδάσει;
Απ.: Δεν έχει καμιά δυσκολία αυτή του μουσικού, γιατί είναι κάτι που μου άρεσε, ενώ το «μηχανολογιλίκη» δεν μπορώ να πω ότι μου άρεσε. Η δυσκολία είναι σ’ αυτά που δεν σ’ αρέσουν.
Απ.: Ε, δεν είναι ξεκάθαρα τα πράγματα που οδηγούν στην δημιουργία. Μάλλον, είναι να γίνει και γίνεται, κατά τη γνώμη μου. Από σχετικά μικρός ασχολιόμουν, αλλά δεν πίστευα ότι θα ασχοληθώ επαγγελματικά με τη μουσική με τίποτα. Αυτό γιατί με διακατέχει μια συστολή απέναντι στον κόσμο καταρχάς και δεν περίμενα ποτέ ότι θα μπορώ να παίζω μπροστά του. Έγινε κάπως από μόνο του το όλο πράγμα. Αυτά νομίζω είναι να γίνουν. Εγώ πιστεύω στο μοιραίο.
Ερ. Είναι πιο δύσκολη η τέχνη του μουσικού ή του μηχανολόγου, την οποία μάλιστα έχετε σπουδάσει;
Απ.: Δεν έχει καμιά δυσκολία αυτή του μουσικού, γιατί είναι κάτι που μου άρεσε, ενώ το «μηχανολογιλίκη» δεν μπορώ να πω ότι μου άρεσε. Η δυσκολία είναι σ’ αυτά που δεν σ’ αρέσουν.
Ερ.: Υπήρχαν μουσικές ρίζες μέσα στην ίδια σας την οικογένεια που επηρέασαν την δημιουργική σας έκφραση;
Απ.: Όχι ιδιαίτερα. Δεν ήταν κανείς μουσικός, αλλά είναι αλήθεια ότι τραγουδούσαν στο σπίτι μου οι δικοί μου παραδοσιακά. Ευτυχώς που είχα παραδοσιακά ακούσματα απ’ το σπίτι, γιατί κατ’ άλλα την εποχή που μεγάλωσα, αυτό που ακουγόταν στα ραδιόφωνο στην επαρχία ήταν σαβούρα στη διάρκεια της χούντας, όπου το τραγούδι –αυτό που ακουγόταν τουλάχιστον- ήταν ξεφτιλισμένο.
Ερ.: Θέλω να μου αποκωδικοποιήσετε την σχέση σας με τον κόσμο. Ποιο είναι το κοινό πιστεύετε, του Θανάση Παπακωνσταντίνου και ποια η σχέση που έχει δημιουργηθεί μεταξύ σας;
Απ.: Το κοινό μας είναι το «κενό» μας… (γέλια). Ευφυολόγημα είναι, αλλά ίσως να ισχύει κιόλας, με την έννοια ότι αυτό που μας λείπει προσπαθούμε να βρούμε μέσα από πολλούς τρόπους, άρα και μέσα από την τέχνη. Κατά βάση, νομίζω ότι η ανθρωπότητα στην πορεία της αποθηκεύει τις μεγάλες της στιγμές σ’ ένα συμπαντικό ποτάμι ή μια θάλασσα ή έναν ωκεανό, που δεν φαίνεται, αλλά υπάρχει, -ένα ωκεανό συναισθημάτων και εικόνων. Σε κάποιους ίσως δόθηκε το χάρισμα, να «κρατάνε» την αναπνοή τους περισσότερο, να «βουτάνε» στον πυθμένα του ωκεανού και να ανασύρουν από κει αυτές τις εικόνες και τα συναισθήματα. Νομίζω ότι είναι κοινά αυτά, επομένως απ’ τη στιγμή που τα ανασύρω εγώ –μπορεί να μην είναι δικό μου καν, αλλά να το ‘χει βιώσει κάποιος πριν από χρόνια που δεν υπάρχει πια στη ζωή. Γι’ αυτό και μπορεί να αγγίξει η τέχνη, γιατί συνδέει τους ανθρώπους μέσω του συλλογικού ασυνείδητου.
Ερ.: Μέσα από την επιλογή σας να ζείτε στην Λάρισα και όχι σε κάποιο μεγάλο αστικό κέντρο καταλαβαίνει κανείς ότι είστε ένθερμος υποστηρικτής της αποκέντρωσης και λάτρης της ελληνικής επαρχίας. Κι όμως, οι περισσότεροι καλλιτέχνες στην προσπάθειά τους να κάνουν καριέρα, αλλάζουν τόπο κατοικίας.
Απ.: Εγώ είμαι χωριατόπαιδο. Είναι πολύ που έχουν ζήσει και έχουν μεγαλώσει στην Αθήνα. Εγώ έχω μεγαλώσει έξω στα χωράφια, έφτιαχνα τα παιχνίδια μόνος, γεύτηκα και ένιωσα όλα αυτά τα στοιχεία της φύσης τα ωραία. Κι επειδή αυτά στην παιδική ηλικία μένουν μέσα και τα νοσταλγείς πάντοτε –η νοσταλγία της παιδικής ηλικίας είναι πιο φοβερό συναίσθημα. Δεν γλυτώνεις απ’ αυτό ποτέ-, οπότε ήθελα αυτό το πράγμα να το ξαναζήσω. Και σε καμιά περίπτωση δεν νιώθω ότι κάνω κάτι ηρωικό που ζω στην ύπαιθρο.
Ερ. Η επαρχία φαντάζομαι θα αποτελεί και μία σημαντική πηγή έμπνευσης για σας;
Απ.: Πιστεύω ότι από τα πάντα μπορεί κανείς να βρει έμπνευση. Και κυρίως από τον εσωτερικό του κόσμο, όχι από τον εξωτερικό.
Ερ.: Υπηρετείτε το τραγούδι εδώ και πολλά χρόνια. Κι όμως, οι «σειρήνες» της «οικονόμας», του να «πιάσουμε» την καλή, της «υπερ- προβολής» δεν σας άγγιξαν ποτέ, όπως εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς, παρακολουθώντας την πορεία σας.
Απ.: Είμαι πράγματι αρκετά χρόνια σ’ αυτό το χώρο, αλλά επειδή δεν έχω βγει στην τηλεόραση είναι σαν να μην υπάρχω! (γέλια).
Ερ. Εγώ νομίζω ότι αυτή η ίδια η αποχή σας από την tv βοηθά να διατηρείστε στην συνείδηση του κόσμου που σας αγαπά πάντα «φρέσκος» και «αναλείωτος»!
Απ.: Το κάνω και από ιδεολογία αυτό. Όσο πιο ανώνυμος είναι κανείς τόσο πιο ελεύθερος αισθάνεται. Εγώ ποτέ δεν ήμουν ούτε διάσημος, ούτε τίποτα. Για μένα το πρόβλημα με τις συνεντεύξεις είναι ότι επειδή, αφενός μεν δεν έχω πνευματικότητα βαθιά, ούτε ευχέρεια λόγου, αλλά κι επειδή δεν αλλάζω συχνά τις απόψεις μου για τα πράγματα, λέω συνέχεια τα ίδια. Θα το πεις μία φορά, θα το πεις δύο, τρεις… Μετά καταντάει γελοίο. Δηλαδή, γίνεσαι σαν «παπαγάλος». Αυτός είναι ένας βασικός λόγος που γενικά δεν μιλάω και ο δεύτερος και ο πιο σημαντικός είναι το ότι θεωρώ ότι οι καλλιτέχνες είναι υπερτιμημένοι στην κοινωνία που ζούμε. Μπορεί μεν από το έργο τους κανείς να εισπράττει ωραία πράγματα, αλλά οι ίδιοι κατά βάση είναι καλοπερασάκηδες, δηλαδή αυτό που κάνουν το κάνουν για να περνάνε καλά. Κατά τη γνώμη μου λοιπόν, οι καλοπερασάκηδες δεν δικαιούνται να μιλάνε. Πρέπει να μιλάνε οι άνθρωποι που έχουν αφιερώσει τον εαυτό τους για τους άλλους, που έχουν θυσιάσει τον εαυτό τους για τους άλλους. Αυτοί οι άνθρωποι όμως, συνήθως είναι ταπεινοί και δεν τους δίνει και κανείς σημασία.
Ερ. Είστε ο καλλιτέχνης εκείνος που δεν προσπαθεί περάσει προς τα έξω μια ωραία εικόνα. Έχετε μάλιστα χαρακτηρίσει τον εαυτό σας άτεχνο, με μέτρια φωνή, ενώ μόλις πριν από λίγο είπατε ότι δεν θεωρείτε ότι διαθέτετε ευχέρεια λόγου και βαθιά πνευματικότητα. Μήπως τελικά είστε περισσότερο μετριόφρων απ’ ό, τι θα έπρεπε;
Απ.: Δεν είναι πάντως, αυτή η σεμνοτυφία η τυπική. Εγώ ξέρω βαθιά μέσα μου ότι είμαι ένας τυπικός άνθρωπος που δεν έχω κάνει σκέψεις βαθιές και πρωτότυπες. Τα περισσότερα απ’ αυτά που λέω, τα έχω διαβάσει απ’ άλλους. Ξέρω δηλαδή, που φθάνει η πνευματικότητά μου. Κι αυτό ίσως να είναι θετικό για τα τραγούδια που κάνω. Μέσα μου αντίθετα το βάθος το συναισθηματικό μου, το εσωτερικό είναι απύθμενο. Αν λοιπόν, όλο αυτό έβγαινε από κάποιον διανοούμενο θα ήταν πολύ ελιτίστικο, ενώ τώρα όλο αυτό το πράγμα το εσωτερικό περνάει από έναν άνθρωπο τυπικό, λαϊκό κατά βάση, και βγάζει κάτι λαϊκό προς τα έξω.
Ερ.: Έχετε κάνει πολλές και εξαιρετικές συνεργασίες όλα αυτά τα χρόνια. Ξεχωρίζετε κάποια; Επίσης, υπάρχει μια συνεργασία που επιθυμείτε από καρδιάς να κάνετε μελλοντικά;
Απ.: Με όλα όσα έχω κάνει έχω δεθεί, δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάτι. Στο μέλλον δεν ξέρω… Θα ήθελα όμως, αν ζούσε, να είχα συνεργασία με τον Ξυλούρη.
Ερ.: Αισιόδοξος για το μέλλον του ελληνικού τραγουδιού;
Απ.: Κατά τη γνώμη, πάντοτε γίνονται πράγματα στη μουσική. Όσο υπάρχει ο άνθρωπος, θα υπάρχει και η μουσική και θα γίνονται εξίσου καλά πράγματα πάντοτε! Και ας μην το πάρουμε και στα στενά πλαίσια της ελληνικής μουσικής, γιατί η μουσική είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και όλα πηγαίνουν καλά.
Ερ.: Με την Ελλάδα και με την κρίση και με όλα αυτά που ζούμε τελευταία, τι πιστεύετε, θα πάνε όλα καλά;
Απ.: Αν πολλοί απ’ αυτούς που ζουν στην Αθήνα πάρουν την απόφαση να φύγουν και να γυρίσουν στην επαρχία και να εργαστούν σε τομείς παραγωγικούς, τότε θα ξαναέρθουν κάποια στιγμή καλά…
mediasoup.gr
