Η χώρα μας έχει ξοδέψει τεράστια ποσά για να σπουδάσει τα παιδιά της στο εξωτερικό.
Κάποια στοιχεία δείχνουν ότι πρόκειται για 30 δισ ευρώ, για μια χρονική περίοδο 15 περίπου ετών. Μεγάλη αιμορραγία. Γιατί; Η απάντηση αυτονόητη: γιατί η αντίληψη ότι εκεί θα κάνουν σοβαρές σπουδές, είναι κάτι παραπάνω από παγιωμένη. Οι σπουδές «έξω» διασφαλίζουν ένα μέλλον αξιοπρεπέστερο. Και δεν είναι μόνο παιδιά πλουσίων, είναι και οικογενειών που στερούνται και θυσιάζονται, για να δώσουν στα παιδιά τους αυτή την ευκαιρία.
Η εκτίμηση για την ελληνική Παιδεία, τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια, δεν καταγράφεται ούτε στα δημοσιεύματα, ούτε στη φωνή των φοιτητών, ούτε στις δηλώσεις των καθηγητών. Το σίγουρο είναι ότι υπάρχουν σπουδαίοι επιστήμονες, δυνατά μυαλά μεταξύ των σπουδαστών, εξαιρετικοί καθηγητές, αξιοσημείωτες επί μέρους επιδόσεις. Και για να διευκρινίσω, είχα την τιμή να αποφοιτήσω από το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Έζησα στιγμές πνευματικής ανάτασης, με το αμφιθέατρο γεμάτο στις 8 το πρωί (δύσκολο όπως καταλαβαίνετε, πρέπει να ξυπνήσεις απ΄τις 6.30), και έζησα στιγμές που δεν τιμούν τον χώρο της γνώσης.
Παντού υπάρχουν και τα δύο, νομίζω. Το θέμα είναι ποια είναι η τελική ετυμηγορία. Τι «όνομα» βγάζει, εντέλει, το σύνολο των Ανώτατων Ιδρυμάτων. Και αυτό που φαίνεται είναι ότι το όνομα αδικεί τους καθηγητές και τους φοιτητές που σέβονται τον εαυτό τους. Γιατί άραγε; Έτσι, επειδή κάποιοι αποφάσισαν να διαβάλουν την Παιδεία μας; Ή μήπως κάτι είναι στραβό; Έχει απαντηθεί και αναλυθεί διεξοδικά: ισχύει το δεύτερο. Κάτι πάει στραβά. Ο καθένας βέβαια το εξηγεί από την οπτική του. Για κάποιους, μόνιμη αιτία για οτιδήποτε στραβό είναι τα χρήματα. Για άλλους, μια δημοκρατική συμμετοχή που κατέληξε σε συνεχή διαπλοκή. Για άλλους, το βαρύ, δυσκίνητο και εξαρτώμενο από το Υπουργείο Παιδείας σύστημα διοίκησης. Όταν πέρναγαν τα νομοσχέδια για την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (γιατί οποιαδήποτε αλλαγή χτίζεται βήμα-βήμα, δεν πιάνει ξαφνικά την ανώτατη βαθμίδα), κάποιοι βγήκαν στα «κάγκελα». Αντίδραση για την αξιολόγηση και την επιμόρφωση των δασκάλων, αντίδραση για το φρένο στις παράλογες μεταθέσεις, αντίδραση ακόμα και για την κατάργηση της παπαγαλίας και την εισαγωγή της κριτικής σκέψης και των πολλών πηγών!
Κι όμως, όπου υπάρχουν πραγματικοί δάσκαλοι (φωτισμένοι, ανοιχτοί, ενημερωμένοι, ανήσυχοι), το τοπίο ήδη βελτιώνεται. Λίγο, σε μερικά σημεία. Είναι πολλά ακόμα που πρέπει να γίνουν. Είναι πολλά χρόνια παραμελημένο το σύστημα. Είναι δύσκολη η χρονική στιγμή.Τώρα έπρεπε να υπάρχουν τα χρήματα, για να αμείβονται γενναιόδωρα οι δάσκαλοι, τώρα που προσπαθούν να σηκώσουν την ευθύνη της αλλαγής. Ήρθε πάλι η στιγμή της αναμέτρησης με την καινούρια πρόταση για τα Πανεπιστήμια. Πάλι χωρισμένη στα δύο η πανεπιστημιακή κοινότητα. Πάλι ο πόλεμος των εντυπώσεων, των λάθος πληροφοριών που μετά μαζεύονται, των σωστών ενστάσεων που βοηθούν σε βελτιώσεις. Να σας πω τι πιστεύω; Οι πολίτες δεν ξέρουν πού είναι το δίκιο, γιατί δεν έχουν τον χρόνο να διαβάσουν το νομοσχέδιο – και να το διαβάσεις, αν δεν ζεις μέσα στη συγκεκριμένη κοινότητα, δεν μπορείς να ξέρεις τι σωστό ή τι λάθος έχει. Ή σχηματίζουν λοιπόν μια τυχαία άποψη, ανάλογα με τα σχόλια που έτυχε να ακούσουν, ή συντάσσονται με ευρύτερα κομματικά κριτήρια. Επειδή, ως πολίτης και ως γονιός, πιστεύω ότι μερικά θέματα είναι – πρέπει να είναι – έξω από στενά κομματικά πλαίσια, θα ήθελα τα σχόλιά σας. Αν έχετε σχηματίσει άποψη.