Την ώρα που η Ευρώπη αντιμετωπίζει ένα ελληνικό δράμα, πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται: Μήπως οι ΗΠΑ θα είναι το επόμενο θύμα;
Μπορεί το αμερικανικό χρέος να οδηγήσει σε μια κρίση, μέσα από την οποία ο κόσμος θα χάσει την εμπιστοσύνη του στην Αμερική;
Όλα είναι πιθανά, αλλά θα πρέπει να επισημάνουμε τις μεγάλες διαφορές μεταξύ της Ελλάδας και των ΗΠΑ.
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει τρία προβλήματα: Πρώτον, έχει μια μη ανταγωνιστική οικονομία που δεν μπορεί να αναπτυχθεί. Το κόστος εργασίας είναι πανάκριβο, οι εξαγωγές λίγες, και ο λαός δεν είναι αρκετά πλούσιος για να ενισχύσει την οικονομία. Αυτό δεν είναι κάτι το καινούργιο. Η Ελλάδα δεν ήταν ποτέ οικονομική δύναμη.
Η χώρα έχει επίσης μια μακρά ιστορία δανεισμού, και αδυναμίας αποπληρωμής του. Τα τελευταία 179 χρόνια, έχει κηρύξει πτώχευση πολλές φορές. Τα χρέη της είναι πελώρια, και δύσκολα θα μπορέσουν να εξυπηρετηθούν, με οποιοδήποτε σενάριο.
Τέλος, επειδή η Ελλάδα δεν ελέγχει το νόμισμά της, δεν μπορεί να καταστήσει ανταγωνιστικά στις ξένες αγορές τα όποια προϊόντα της.
Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η Αμερική παραμένει μια από τις πιο ανταγωνιστικές οικονομίες. Φιλοξενεί τις κορυφαίες επιχειρήσεις στους πλέον εξελιγμένους τομείς, διαθέτει τις ισχυρότερες κεφαλαιαγορές, και συνεχίζει να γεννά νέες επιχειρήσεις, ακόμη και ολόκληρες βιομηχανίες.
Η Αμερική εξάγει τα πάντα. Από αεροσκάφη και ψυχαγωγία, μέχρι φαρμακευτικά προϊόντα, σε ολόκληρο τον πλανήτη. Τα δημογραφικά της στοιχεία είναι ιδιαίτερα υγιή. Θα είναι η μόνη πλούσια χώρα στο κόσμο, που θα αυξήσει τον πληθυσμό της τα επόμενα 30 χρόνια. Αυτό σημαίνει ακόμη πιο νέους εργαζόμενους, παραγωγούς, επιχειρηματίες, και φορολογούμενους. Παράλληλα, ελέγχει το νόμισμά της. Τέλος έχει ένα εξαιρετικό πιστωτικό μητρώο. Δεν έχει χρεοκοπήσει ποτέ.
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει τρομερές επιλογές. Για να εξασφαλίσει χρήματα ώστε να πληρώσει τα χρέη και τους λογαριασμούς της, χρειάζεται να προχωρήσει σε δρακόντεια μέτρα περικοπών δαπανών, και αυξήσεων φόρων. Αυτό θα πνίξει την όποια οικονομική ανάπτυξη. Η κατάσταση της Αμερικής είναι εντελώς διαφορετική. Οι λύσεις στο αμερικανικό πρόβλημα είναι απλές και ξεκάθαρες.
Για παράδειγμα, αν το κογκρέσο υλοποιήσει τις συστάσεις της επιτροπής Simpson-Bowles, τότε μπορεί να μειωθεί το έλλειμμα κατά $3.8 τρισεκατομμύρια μέσα σε 10 χρόνια. Το 2015 η χώρα θα έχει έλλειμμα ίσο με το 2.2% του ΑΕΠ της, δηλαδή ένα από τα μικρότερα μεταξύ των ισχυρών οικονομιών της υφηλίου. Αν το κογκρέσο δεν κάνει τίποτα, και απλά αφήσει να λήξει η περίοδος των περικοπών φόρων του προέδρου Bush, και επανέλθουν οι φόροι της εποχής Clinton, τότε τα φορολογικά έσοδα για την επόμενη δεκαετία υπολογίζονται σε περίπου $3.6 τρισ. που θα λύσουν το άμεσο πρόβλημα του ελλείμματος.
Η Αμερική διαθέτει λύσεις, αλλά το πολιτικό της σύστημα αδρανεί και δείχνει ανήμπορο να κάνει το οτιδήποτε. Με ένα τόσο μεγάλο έλλειμμα όσο το σημερινό, δεν αρκούν ούτε οι περικοπές δαπανών, ούτε οι αυξήσεις των φόρων. Κι όμως, τα δυο κόμματα παλιμπαιδίζουν, με το ένα να αποκλείει οποιεσδήποτε περικοπές, και το άλλο να απορρίπτει οποιαδήποτε αύξηση φόρου.
Είναι σίγουρο, πως σε μια χώρα με 312 εκατομμύρια πληθυσμό, θα υπάρχουν διαφωνίες. Αλλά στο ζήτημα του ελλείμματος, η διαφωνία δεν είναι θεολογικής φύσεως. Οι οικονομικές διαφορές, υπόκεινται σε συμβιβασμούς. Μπορείς κάλλιστα να μοιραστείς τη διαφορά.
Ο κόσμος δεν έχει χάσει την εμπιστοσύνη του στην αμερικανική οικονομία. Η Αμερική συνεχίζει να δανείζεται φθηνότερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Τα χρηματιστήρια της παραμένουν ισχυρά. Οι επιχειρήσεις της ανθούν. Παρακολουθώντας όμως τα τεκταινόμενα στη Ουάσιγκτον, αντιλαμβάνεται κανείς πως η Αμερική στερείται σοβαρής κυβέρνησης, και έχει αντικαταστήσει την σωστή διακυβέρνηση με την ιδεολογία και με την δημοσιογραφική ραδιοφωνική ρητορική.
Το γεγονός ότι οι Ρεπουμπλικάνοι παίζουν με την πιστοληπτική αξιοπιστία της χώρας δεν είναι απλά απαράδεκτο πολιτικά, αλλά σίγουρα αποτελεί και αντισυνταγματική συμπεριφορά.
Η Αμερική μπορεί να διδαχθεί από την Ελλάδα. Η σημερινή κυβέρνηση της Αθήνας προχώρησε σε περικοπές δημοσίων δαπανών, αυξήσεις φόρων, και πώληση δημόσιας περιουσίας. Αυτά που κάνει, είναι πολύ πιο πολλά από αυτά που τολμούν να συζητηθούν στις ΗΠΑ. Μάλιστα, η ελληνική κυβέρνηση εμμένει στις θέσεις της, χωρίς να ενδίδει σε λαϊκίστικες πιέσεις, παρά τις διαδηλώσεις του όχλου (sic) στους δρόμους. Έχει μάλιστα δεσμευτεί να εφαρμόσει ένα νέο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα λιτότητας, ώστε να καταστήσει την οικονομία ακόμη πιο ανταγωνιστική.
Σε αυτόν τον τομέα, ευτυχώς η Αμερική δεν μοιάζει με την Ελλάδα.
S.A.-TIME