Μιχάλης Κακογιάννης- Λεμεσός, Κύπρος 11 Ιουνίου 1922 – Αθήνα 25 Ιουλίου 2011.
1.Ήταν ο δημιουργός που, το 1954 «ξύπνησε» το ελληνικό σινεμά με ένα υπέροχο«Κυριακάτικο Ξύπνημα». Εκείνη την εποχή, κατά τα ψέματα, το ελληνικό σινεμά ονειρευόταν θεατρικές επαναλήψεις και φολκλορικές ανοησίες.
2.Ένα να χρόνο αργότερα το ενηλικίωσε με το αξεπέραστο αριστούργημά του, τη «Στέλλα». Λίγοι ωστόσο κατάλαβαν το μέγεθος της τόλμης του, ενώ η αμήχανη Αριστερά της εποχής χαρακτήρισε την ταινία «χυδαία κατασυκοφάντηση της σύγχρονης πραγματικότητας» (Επιθεώρηση Τέχνης, 1956). Σήμερα ο καθένας ξέρει ότι απλώς είναι αριστούργημα.
3.Με τις δύο πρώτες αυτές ταινίες του (αλλά και με το «Τελευταίο Ψέμα» 1958) κατάφερε να σκηνοθετήσει (κι όχι απλώς να φωτογραφήσει όπως γινόταν μέχρι τότε) την Αθήνα- την έκανε δηλαδή πραγματική πρωταγωνίστρια των ταινιών του. Η Αθήνα στο έργο του Κακογιάννη δεν είναι ένα απλό ντεκόρ, αλλά ένα ολόκληρο κινηματογραφικό σύμπαν.
Με τον ίδιο τρόπο κινηματογράφησε και την ελληνική εξοχή (κυρίως στο «Κορίτσι με τα μαύρα» -1956) και για αυτό συνέβαλε όσο κανείς άλλος, στο να γίνει η Ελλάδα παγκόσμια κινηματογραφική και τουριστική μόδα με εικόνες που ούτε για μια στιγμή δεν άγγιξαν το φολκλόρ.
4.Ήταν αυτός που πρωτοταξίδεψε το ελληνικό σινεμά στα μεγαλύτερα κινηματογραφικά φεστιβάλ του κόσμου, αλλά και ως τα βραβεία της άλλης ακτής του Ατλαντικού. Είναι ο Έλληνας δημιουργός με τις περισσότερες προσωπικές υποψηφιότητες για Όσκαρ: συνολικά πέντε (τρεις για τον «Ζορμπά», και από μια για την «Ηλέκτρα» και την «Ιφιγένεια»)
Ο «Ζορμπάς» βέβαια προτάθηκε συνολικά για επτά Όσκαρ και κέρδισε αυτά της σκηνογραφίας στον Βασίλη Φωτόπουλο, δεύτερου γυναικείου ρόλου στην Λίλα Κέντροβα και φωτογραφίας στον Γουλότερ Λάσαλι.
Ο Κακογιάννης είναι όμως και ο μόνος Έλληνας που έχει τιμηθεί με δυο Χρυσές Σφαίρες (καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας για τη «Στέλλα» το 1955 και το «Κορίτσι με τα μαύρα» το 1956)
5.Αναμετρήθηκε επίσης με την θεατρική στατικότατα της αρχαίας τραγωδίας και την έκανε κινηματογραφική πράξη: («Ηλέκτρα» (1962), «Τρωάδες» (1971) «Ιφιγένεια» (1977)
6.Είναι ένας σκηνοθέτης που αγάπησε όσο λίγοι στην ιστορία του σινεμά τους ηθοποιούς του και απέσπασε από αυτούς αξεπέραστες ερμηνείες. Ο κατάλογος που αρχίζει από την Έλλη Λαμπέτη και τον Δημήτρη Χορν, περνά από τη Μελίνα Μερκούρη, τον Γιώργο Φούντα, την Ειρήνη Παπά, τον Άντονι Κουιν, τον Άλαν Μπέιτς, τη Λίλα Κέντροβα, την Κάντις Μπέργκεν, τιςΚάθριν Χέπομπορν, Βανέσα Ρεντγκρέιβ, Ζενεβιέβ Μπιζόλντ, την Τζέιν Αλεξάντερ και φτάνει ως την Σαρλότ Ράμπλινγκ, είναι εντυπωσιακός.
7.Είναι ο στιχουργός του ερωτικότερου ελληνικού τραγουδιού. Δεν υπάρχει κανείς που να μην έχει νιώσει την αλήθεια των στίχων «αγάπη που έγινες δίκοπο μαχαίρι», ή «σβήστε τα φώτα σβήστε το φεγγάρι σαν θα με πάρει τον πόνο μου μη δει»
8.Είναι εκείνος ο οποίος εκτός από τις τραγωδίες των καθημερινών ανθρώπων, αποτύπωσε μοναδικά στο πανί την τραγωδία ενός ολόκληρου λαού. Η ταινία «Αττίλας 74» είναι ένα σπαραχτικό ντοκιμαντέρ που, ένα χρόνο μετά την εισβολή, μας έδειξε ότι ο μεγάλος καλλιτέχνης δεν οδηγείται μόνο από την φαντασία του, αλλά και από το χρέος του στην Ιστορία.
9.Είναι ο άνθρωπος που οραματίστηκε και πραγματοποίησε το νυχτερινό φωτισμό των μνημείων της Ακρόπολης ιδρύοντας το σύλλογο «Οι Φίλοι της Αθήνας» και εξασφαλίζοντας τις υπηρεσίες του διάσημου Γάλλου φωτιστή Πιέρ Μπιντό και αναλαμβάνοντας τη χρηματοδότηση όλων των απαραίτητων μελετών.
10.Το 2004, τέλος, ίδρυσε το «Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης» με σκοπό τη μελέτη, υποστήριξη και διάδοση των τεχνών του θεάτρου και του κινηματογράφου, καθώς και την καταγραφή και διαφύλαξη των δημιουργημάτων των τεχνών αυτών, ενώ το 2009 άρχισε να λειτουργεί και Πολιτιστικού Κέντρου του Ιδρύματος που βρίσκεται στην οδό Πειραιώς 206, στον Ταύρο.
