Το προηγούμενο βράδυ είχα διαβάσει στα κοινωνικά δίκτυα για την την αποχώρηση του Steve Jobs από την Αpple, και θυμήθηκα τη χαρά που ένιωσα όταν ο Roberto, από τους καλύτερους φωτογράφους, μου είχε χαρίσει το πρώτο laptop βαλιτσάκι που είχε σχεδιάσει η Αpple.
Μετά, χάθηκα μέσα στις αναρτήσεις του youtube, μέχρι που βρήκα το λόγο του στο Πανεπιστήμιο του Stanford την ημέρα της αποφοίτησής της τάξης του 2005. Το είδα πάνω από τέσσερις φορές. Καιρός, λοιπόν, να ξαναδούμε τον αληθινό πλούτο της ζωής, σκέφτηκα.
Να ξαναγίνουμε πρωταγωνιστές της ίδιας μας της ζωής. Να σταματήσουμε να πιστεύουμε πως είμαστε Άτρωτοι. Να ..να…να…Γέμισα από ερωτήματα ουσίας, από αυτά που μας κάνουν να δραπετεύουμε απ’ τη μίζερη πραγματικότητά μας.
Αυτό ήταν. Όλη τη νύχτα ξέφυγα από την ησυχία του ύπνου.
Το πρωί ήθελα με κάποιον να τα μοιραστώ. Δεν άντεχα. Ποιος αντέχει την αλήθεια και πώς μετριέται;
Πέρασε η ώρα, θυμήθηκα και μια συνέντευξη του Αντονιόνι στο ‘’Βήμα της Κυριακής’’, για το φόβο του θανάτου και τη δημιουργία, στα μέσα του ’70. Οι ίδιες ανησυχίες, σκέφτηκα, και χάθηκα ακόμη μια φορά στο λόγο του Steve Jobs:
«Όταν ήμουν 17, διάβασα ένα απόσπασμα που έλεγε: «αν ζεις κάθε μέρα τη ζωή σου σα να είναι η τελευταία, κάποια μέρα τελικά θα επιβεβαιωθείς».
Μου έκανε τρομερή εντύπωση και από τότε και για τα τελευταία 33 χρόνια κοιτάζομαι στον καθρέφτη και αναρωτιέμαι: «αν αυτή είναι η τελευταία μέρα της ζωής μου, θέλω να κάνω αυτό που ετοιμάζομαι να κάνω;» και αν η απάντηση είναι «όχι» για πολλές μέρες στη σειρά, ξέρω ότι πρέπει κάτι να αλλάξω .
Η σκέψη ότι κάποια μέρα όλοι θα πεθάνουμε, με έχει βοηθήσει να πάρω τις σπουδαιότερες αποφάσεις. Γιατί σχεδόν όλα, όλες οι εξωγενείς προσδοκίες, κάθε περηφάνια ή ο φόβος της ντροπής ή της αποτυχίας, όλα ξεθωριάζουν μπροστά στο θάνατο, ενώ παραμένει μόνον ό,τι είναι πραγματικά σπουδαίο.
Η σκέψη ότι μια μέρα θα πεθάνεις, είναι ο καλύτερος τρόπος για να μην πέσεις στην παγίδα να σκέφτεσαι ότι έχεις κάτι να χάσεις.
Έχεις ήδη απογυμνωθεί. Δεν υπάρχει λόγος να μην ακολουθήσεις την καρδιά σου.
Πριν από έναν χρόνο οι γιατροί μου, διέγνωσαν καρκίνο…
Αυτή η εμπειρία με έφερε τόσο κοντά όσο τίποτε άλλο στο θάνατο και εύχομαι πως θα είναι η μόνη που θα έχω για τις επόμενες δεκαετίες. Έχοντας επιβιώσει από κάτι τέτοιο, μπορώ να σας πω με περισσότερη βεβαιότητα από τότε που ο θάνατος αποτελούσε χρήσιμη αλλά απλώς θεωρία του μυαλού: «Κανείς δε θέλει να πεθάνει. Ακόμη κι όσοι θέλουν να πάνε στον παράδεισο, δεν θέλουν να πεθάνουν».
Παρόλα αυτά, ο θάνατος είναι η κατάληξη που όλοι έχουμε. Κανείς δεν τον γλίτωσε κι έτσι πρέπει να είναι τα πράγματα, γιατί ο θάνατος είναι η καλύτερη επινόηση της ζωής. Είναι η δύναμη της αλλαγής, ξεκαθαρίζει τα παλιά και δημιουργεί χώρο για τα καινούργια. Σήμερα, το νέο είστε εσείς. Μα, κάποια μέρα, όχι πολύ μακρινή, θα γεράσετε και θα «φύγετε». Συγνώμη που γίνομαι δραματικός αλλά αυτή είναι η αλήθεια. Η ζωή σας είναι περιορισμένη, συνεπώς μην τη σπαταλάτε ζώντας τη ζωή κάποιου άλλου.
Μην παγιδευτείτε σε δόγματα και ζήσετε με τον τρόπο που σκέφτονται άλλοι. Μην αφήσετε το θόρυβο των απόψεων των άλλων να πνίξει την εσωτερική σας φωνή.
Και το πιο σημαντικό: να έχετε το θάρρος να ακολουθήσετε την καρδιά σας και τη διαίσθησή σας. Γιατί, με κάποιο τρόπο ξέρουν, αυτό που πραγματικά θέλετε να γίνετε. Όλα τα άλλα είναι υποδεέστερα.
Όταν ήμουν νέος, υπήρχε μια φοβερή έκδοση με τίτλο «The Whole Earth Catalog» που θεωρείτο μία από τις βίβλους της γενιάς μου. Δημιουργήθηκε από έναν τύπο ονόματι Stewart Brand, όχι μακριά από εδώ, στο Menlo Park και το έβγαλε στη δημοσιότητα με μια ποιητική πινελιά… Ο Stewart, με την ομάδα του, εξέδωσαν διάφορα τεύχη και, όταν ο κατάλογος έκανε τον κύκλο του, τύπωσαν το τελευταίο. Ήταν στη μέση της δεκαετίας του ‘ 70 και ήμουν στην ηλικία σας. Στο πίσω μέρος υπήρχε μια φωτογραφία ενός επαρχιακού δρόμου, νωρίς το πρωί, σαν τους δρόμους που μπορεί να έχετε βρεθεί κάνοντας ωτοστόπ, αν είστε πολύ περιπετειώδεις. Κάτω από την φωτογραφία αναγραφόταν:
«Παραμείνετε αχόρταγοι, παραμείνετε τρελλαμένοι».
Αυτό ήταν και το αποχαιρετιστήριο μήνυμα, καθώς υπέγραφαν και αυτό εύχομαι πάντα κι εγώ στον εαυτό μου. Σας εύχομαι, λοιπόν:
«Μείνετε αχόρταγοι, μείνετε τρελλαμένοι »
Ευχαριστώ την Μ. Ζούγρα για τη μετάφραση.
