Χτες αποχαιρετήσαμε ένα πολύ καλό φίλο, τον δάσκαλο Νίκο Ιωαννίδη που δεν πρόλαβε να γίνει 50 χρονών. Τον γνώρισα ως φοιτητή μου την ακαδημαϊκή χρονιά 1987-1988: Αυτός είχε τελειώσει την Παιδαγωγική Ακαδημία και είχε μπει στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και εγώ άρχιζα την ακαδημαϊκή μου καριέρα – ακριβώς την ιδία χρονιά.
Για τους υπόλοιπους 35 περίπου συμφοιτητές του (τόσοι παρακολουθούσαν σε σύνολο 50 που έμπαιναν στο Τμήμα αυτό) ήταν «ο παππούς» που τους καθοδηγούσε και φρόντιζε για όλους. Το ίδιο έκανε και με τους πρωτοετείς φοιτητές το επόμενο έτος…Όταν τέλειωσε, πήγε για μεταπτυχιακό στην Αγγλία, όπως αρκετοί από τους συμφοιτητές του, αλλά, αφού γύρισε, πήγε ως δάσκαλος σε πολλά μέρη της Ελλάδας και κατέληξε στη Νέα Ιωνία. Στο μεταξύ συνέχιζε να αποτελεί τον συνδετικό κρίκο στην πολυμελή νεανική πρώην φοιτητική του παρέα και μια ανεξάντλητη πηγή αισιοδοξίας και μαχητικότητας. Μου ανακοίνωσε ο ίδιος τον καρκίνο του, λέγοντάς μου ότι θα τον παλέψει και να μην ανησυχώ!
Χτες βράδυ ήταν όλοι τους εκεί για να χαιρετήσουν τον Παππού και κάποιοι συνάδελφοι που δεν τον χάσαμε ποτέ από τότε που ήταν φοιτητής μας. Είχε κανονίσει να πίνουμε ρακί και να του τραγουδήσουμε τρία αγαπημένα του τραγούδια. Είχε κανονίσει τα πάντα ως συνήθως: Δεν ήθελε λουλούδια, αλλά ζητούσε να ενισχύσουμε τη ΦΛΟΓΑ ένα σύλλογο γονιών με παιδιά που έτυχε να αρρωστήσουν από καρκίνο. Δεν ήθελε να τον φάνε τα σκουλήκια και είχε επιλέξει την αποτέφρωση. Όχι, όμως, στην Ελλάδα, γιατί δεν είναι εφικτό αλλά στη Βουλγαρία και το γραφείο που το ανέλαβε πληρώθηκε με 3.000 ευρώ!
Στην Ελλάδα έχει ψηφιστεί σχετικός νόμος από το 2006, δεν εφαρμόστηκε. Ενώ, λοιπόν, η θεσμοθέτηση έγινε πριν από πέντε χρόνια, επί του πρακτέου δεν έγινε τίποτα: τα πολύπαθα Κέντρα Αποτέφρωσης Νεκρών δεν εγκαινιάστηκαν ούτε το 2011 -παρά τις δεσμεύσεις που προέβλεπαν τη λειτουργία τους μέσα σε 6-10 μήνες από την ψήφιση του νόμου- αφού η δυσκαμψία των δημόσιων φορέων και η ασυνεννοησία μεταξύ των υπηρεσιών δεν επέτρεψαν μέχρι τώρα τις διαδικασίες δημιουργίας τους.
Ο Δήμος Θεσσαλονίκης ξεκίνησε φέτος το καλοκαίρι τις διαδικασίες, αλλά δεν γνωρίζουμε το χρονοδιάγραμμα: Η χωροθέτηση και αδειοδότηση της κατασκευής του αποτεφρωτηρίου θα γίνει αφότου η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων υποβληθεί για έγκριση στο υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικών Αλλαγών και εκδοθεί σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση.
Στο Δήμο Ζωγράφου υπάρχουν γραφειοκρατικά προβλήματα σε σχέση με τους τίτλους ιδιοκτησίας του χώρου για το αποτεφρωτήριο που περιμένουμε να λυθούν από το καλοκαίρι, για να προχωρήσει η διαδικασία, ενώ στο Δήμο Αθηναίων φαίνεται πως εκτός της επιλογής του χώρου στο Σχιστό δεν έχει προχωρήσει το θέμα.
Πριν από μερικές μέρες, ωστόσο, φάνηκε ότι η Αττική θα αποκτήσει το δικό της αποτεφρωτήριο στο Δήμο Μαρκόπουλου. Πρόκειται για το πρώτο δημοτικό αποτεφρωτήριο και για το πρώτο βήμα προς την επίλυση ενός κοινωνικού, αλλά και περιβαλλοντικού θέματος. Είναι, πράγματι, θέμα Πολιτισμού η κάλυψη της ανάγκης των συμπολιτών μας που επιθυμούν την καύση και αναγκάζονται σήμερα να απευθύνονται σε γειτονικές χώρες, με τεράστιο οικονομικό και συναισθηματικό κόστος! Ιδιαίτερα όταν στα αστικά κέντρα η αναζήτηση χώρων ταφής είναι ένα δυσεπίλυτο ζήτημα για τις δημοτικές αρχές.
Είμαι σίγουρη ότι ο Νίκος θα χαιρόταν αν ήξερε ότι συνεχίζω να παλεύω για τα πολύ απλά αυτά πράγματα.
*Η Ευγενία Μπουρνόβα είναι καθηγήτρια Οικονομικής – Κοινωνικής Ιστορίας και Ιστορίας Πόλεων στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών.
