Τις πρώτες δύο ημέρες
του Φεστιβάλ είδαμε εξαιρετικά ντοκιμαντέρ
και ταινίες μικρού μήκους, με πραγματικά μια μεγάλη γκάμα από θέματα που αγγίζουν όλα τα γούστα
και τις ηλικίες και... δείχνουν οτι δεν είναι άδικα το Φεστιβάλ Θεσσαλόνικης μέσα στα τρια καλύτερα του κόσμου. Μαθητές απο το πανεπιστήμιο του Κολούμπια το επισκέφτηκαν φέτος και τους ακούγαμε να σχολιάζουν την ομορφιά της πόλης.
Ακόμα περισσότερο απο το Φεστιβάλ Κινηματογράφου το Νοέμβριο, η ποικιλία στις θεματικές ήταν εντυπωσιακή. Πρώτον είδαμε δύο απο τις ταινίες που διαγωνίζονται στο Φεστιβάλ στην βασική κατηγορία Οψεις του Κόσμου. Την εξαιρετική Ο Πρέσβης που μιλάει για την αφρικανική διπλωματία, την κουλτούρα αυτής της ηπείρου, την διαφθορά και τα ευτράπελα όταν ένας πολύ λευκός Ευρωπαίος αγοράζει έναν τίτλο που τον κάνει μέσα σε μια νύχτα Αφρικανό διπλωμάτη και τον στέλνει στην καρδιά μιας από τις πλέον διαβόητες χώρες της Κεντρικής Αφρικής. Ανατρέποντας τις συμβάσεις του είδους του ντοκιμαντέρ, Ο πρέσβης αναδεικνύει τόσο την τραγική όσο και την κωμική πλευρά του αλλόκοτου και κρυφού κόσμου της αφρικανικής διπλωματίας, όπου τα τζιν τόνικ ρέουν άφθονα, ενώ οι κλέφτες διαμαντιών και οι διεφθαρμένοι πολιτικοί κυκλοφορούν ελεύθεροι.
Δεύτερη η τρυφερή “Το δέντρο με τις φράουλες” που περιγράφει την ζωή σε ένα μικρό και απομακρυσμένο χωριό το Χουάν Αντόνιο της Κούβας. Λίγο πριν αυτό αφανιστεί από μία θεομηνία, η ταινία σκιαγραφεί την επινοητικότητα και προσαρμοστικότητα των κατοίκων και την αναμέτρηση τους με το φυσικό στοιχείο.
Η κοινωνική Ιζγκόρ-σκλάβοι της μνήμης, μια απο τις ταινίες του Ισραηλινού Εγιάλ Σιβάν στον οποίο φέτος γίνεται αφιέρωμα, δείχνουν την σκληρή πολιτική που υπάρχει στην εκπαίδευση των μικρών Ισρηλινών. Η βραβευμένη αυτή ταινία προτείνει μια παθιασμένη αλλά και σκληρή ανάλυση του εβραϊκού κράτους. Η λέξη «izkor» σημαίνει «να θυμάσαι» στα εβραϊκά, και η ταινία εξετάζει σε βάθος αυτόν τον τύπο της προστακτικής που επιβάλλεται στα παιδιά του Ισραήλ. Ο μήνας Απρίλιος σ’ αυτή τη χώρα είναι γεμάτος από γιορτές και ημέρες αργίας. Μαθητές όλων των ηλικιών προετοιμάζονται για να τιμήσουν το ένδοξο παρελθόν της χώρας. Η συλλογική μνήμη γίνεται ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό εργαλείο για την καλλιέργεια (και την πλύση εγκεφάλου;) των νεαρών μυαλών.
Επιμορφωτική και ένα πραγματικό μάθημα κατά του ρατσισμού και του σεξισμού, η ταινία TRANS του Κρις Αρνολντ που έκανε στο Φεστιβάλ την παγκόσμια πρεμιέρα της, περιγράφει προσωπικές ιστορίες και είναι ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για τους άντρες, τις γυναίκες, και όλες τις ενδιάμεσες παραλλαγές: για την κοινότητα των διεμφυλικών ατόμων, τη μειονότητα που ίσως έχει παρεξηγηθεί και κακοποιηθεί όσο καμία στην Αμερική και στον υπόλοιπο κόσμο. Εμπνευσμένο από την απίστευτη ιστορία της Δρ. Κριστίν ΜακΓκιν και της δουλειάς της ως χειρουργού που ειδικεύεται στην αλλαγή φύλου, το TΡANΣ παρουσιάζει μια εκ των έσω ματιά στις ζωές, στους έρωτες και στις προκλήσεις ενός εκπληκτικού θιάσου χαρακτήρων κάθε ηλικίας και κοινωνικής τάξης.
Σκληρό και ατίθασο το “Ο τελευταίος γύρος του θανάτου: Η ζωή, ο έρωτας και το τέλος μιας πανκ θεότητας” της Ελληνοαμερικανίδας Λίλυ Σκουρτης Αγιερς είναι μια βιογραφία της τραγουδίστριας Μαριαν Αντερσον μιας πανκ τργουδίστριας που έχασε την ζωή της απο ναρκωτικά πριν από έντεκα χρόνια. Τραγουδίστρια της μπάντας The Insaints και επίδοξη ροκ σταρ , η Μάριαν Άντερσον ήταν μια από τις πιο προκλητικές και αμφιλεγόμενες μορφές της πανκ σκηνής της δεκαετίας του ’90 στην ευρύτερη περιοχή του Σαν Φρανσίσκο. Μοντέλο φετιχιστικών ρούχων και ντομινατρίξ, σύντομα έγινε γνωστή για τις άσεμνες ερωτικές επαφές στις οποίες επιδιδόταν στη διάρκεια των συναυλιών της και στις οποίες συχνά εμπλέκονταν άλλες γυναίκες και... μπανάνες. Σε αφήγηση του ειδώλου της ποπ κουλτούρας, Χένρι Ρόλινς, το ντοκιμαντέρ είναι μια διδακτική ιστορία για τα νιάτα, τη βασανισμένη εφηβεία και τον τραγικό, πρόωρο χαμό αυτής της θρυλικής περφόρμερ.