Η Ορεστιάδα απέχει
από την Αθήνα λίγο περισσότερο από 930 χιλιόμετρα. Αυτή είναι
η απόσταση που συνήθως διανύουν οι μετανάστες
από την στιγμή που εισέρχονται στην Ελλάδα, χωρίς τα απαραίτητα έγγραφα...
μέχρι την στιγμή που θα φτάσουν στην Ομόνοια. Στη δική τους Ιθάκη, εδώ και κάποιες δεκαετίες. Στο δικό τους άσυλο, άβατο, τσιφλίκι θα πουν κάποιοι. Η Κοζάνη ελαφρώς λιγότερο από 480. Αυτή είναι η απόσταση που θα κληθούν να διανύσουν αρκετοί μετανάστες μέχρι το νέο τους «σπίτι». Κάποιοι θα το χαρακτηρίσουν το δικό τους Γκουαντάναμο. Στρατόπεδο συγκέντρωσης, κέντρο κράτησης και όχι υποδοχής και φιλοξενίας θα το πουν κάποιοι άλλοι.
από την Αθήνα λίγο περισσότερο από 930 χιλιόμετρα. Αυτή είναι
η απόσταση που συνήθως διανύουν οι μετανάστες
από την στιγμή που εισέρχονται στην Ελλάδα, χωρίς τα απαραίτητα έγγραφα...
μέχρι την στιγμή που θα φτάσουν στην Ομόνοια. Στη δική τους Ιθάκη, εδώ και κάποιες δεκαετίες. Στο δικό τους άσυλο, άβατο, τσιφλίκι θα πουν κάποιοι. Η Κοζάνη ελαφρώς λιγότερο από 480. Αυτή είναι η απόσταση που θα κληθούν να διανύσουν αρκετοί μετανάστες μέχρι το νέο τους «σπίτι». Κάποιοι θα το χαρακτηρίσουν το δικό τους Γκουαντάναμο. Στρατόπεδο συγκέντρωσης, κέντρο κράτησης και όχι υποδοχής και φιλοξενίας θα το πουν κάποιοι άλλοι.
Υπερβολικοί ή όχι οι χαρακτηρισμοί, σύμφωνα με τη δήλωση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη το μεταναστευτικό πρόβλημα «χρήζει αντιμετώπισης με βάση ευρωπαϊκές πολιτικές». Υπό αυτή την έννοια, δεν θα έπρεπε να δημιουργηθεί το οποιοδήποτε θέμα, αφού στην Ευρώπη οι περισσότερες αντίστοιχες μονάδες μπορεί να μη λειτουργούν άψογα, είναι, όμως, σημαντικά πιο ανθρώπινες οι συνθήκες που επικρατούν εκεί. Εξάλλου, δεν πρόκειται για κάτι νέο στα ελληνικά δεδομένα. Αρκετά τέτοια κέντρα υπάρχουν τόσο στον Έβρο, όσο και στα ελληνικά νησιά. Τα θεμέλια, όμως, του αντίστοιχου στην Κοζάνη δεν πρέπει να είναι τα ίδια με αυτά στο Σουφλί, στο Τυχερό, στις Φέρρρες και στους Μεταξάδες.
«Και η Αγγλία αντιμετωπίζει ζητήματα με την παράνομη μετανάστευση, όπως η Ελλάδα, σε μικρότερο –όμως- βαθμό, αφού δεν έχει χερσαία σύνορα με την ηπειρωτική Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική. Κοντά στην Οξφόρδη, υπάρχει ένα αντίστοιχο κέντρο. Έχουν γίνει αρκετές καταγγελίες για τις συνθήκες που επικρατούν. Φανταστείτε, όμως, ότι αυτές δεν έχουν καμία σχέση με αυτές που επικρατούν στα αντίστοιχα κέντρα στην χώρα μας. Δεν τίθεται θέμα σύγκρισης», λέει η Τατιάνα Παπαναστασίου, υποψήφια Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, η οποία στο παρελθόν έχει συνεργαστεί με το ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες.
Σύμφωνα με έρευνα , τον Ιούνιο του 2010, των Γιατρών Χωρίς Σύνορα η κατάσταση στις υπάρχουσες μονάδες είναι αποκαρδιωτική. Η αντίστοιχη, στις αρχές του 2011, την αποτυπώνει με νούμερα και δείχνει τις επιπτώσεις στην υγεία των μεταναστών, κάτι που οδήγησε στην παρέμβαση του οργανισμού και στην παροχή βοήθειας. Μη βιαστούμε να μιλήσουμε για έλλειψη στη χρηματοδότηση, η οποία δεν επιτρέπει την ύπαρξη στοιχειωδών κανόνων υγιεινής και διαβίωσης. Συγκεκριμένα και μεγάλα κονδύλια παρέχονται από την Ε.Ε. για τη βελτίωση των συνθηκών στα κέντρα αυτά, αλλά και για τη δημιουργία καινούργιων μονάδων. Και όπως συνήθως συμβαίνει υπάρχουν και οι αντίστοιχοι φορείς, οι οποίοι καλούνται να διαχειριστούν τα χρήματα αυτά.
Τον Ιανουάριο του 2011, ιδρύθηκε η Υπηρεσία Ασύλου και η Υπηρεσία Πρώτης Υποδοχής (εδώ το ΦΕΚ). Ακόμη ένα γρανάζι, δηλαδή, που προσπαθεί να βοηθήσει στη λειτουργία της κρατικής μηχανής, αλλά κατέληξε σε πέτρα ανάμεσα στα γρανάζια. Η κρατική μηχανή λειτουργεί με το συνήθη τρόπο. Με δυσκολίες στην στελέχωση και καθυστερήσεις (εδώ και εδώ). Αντίθετα, δηλαδή, με τον τρόπο που λειτουργεί η κοινωνία. Βλέπετε, η μία πλευρά αντέδρασε άμεσα, ζητώντας να μη γίνουν πράξη οι εξαγγελίες του κ. Χρυσοχοΐδη και η άλλη πρόλαβε να αφήσει στον αέρα...σταγονίδια για εμπάργκο στα προϊόντα της τοπικής κοινωνίας.
Το θέμα δεν είναι εάν πρέπει να γίνει το κέντρο στην Κοζάνη. Αυτό το δίλημμα θυμίζει την επιλογή της τοποθεσίας για τις χωματερές. Εάν δεν θέλουμε να μιλάμε για χωματερές ψυχών, με ανθρώπους επηρεασμένους από την παραμονή τους σε αυτές τις μονάδες, τότε πρέπει να δούμε με τι όρους και με ποιες συνθήκες θα δημιουργηθούν αυτά τα κέντρα. Γιατί πολύ απλά, σε λίγο καιρό, θα αυξάνονται οι χώρες οι οι οποίες δεν θα εφαρμόζουν τη Συνθήκη Δουβλίνο ΙΙ, όπως θα αυξάνονται και οι καταδικαστικές αποφάσεις για την Ελλάδα.
Ο Τάκης Καραγιάννης είναι δημοσιογράφος
