ακόμη και με υλικά
από τα «χαλάσματα»
του σήμερα, είναι η
συνταγή ανάπτυξης
που εισηγούνται ο
ΣΕΒ, το ΙΟΒΕ και το
Εθνικό Μ.Πολυτεχνείο στέλνοντας το μήνυμα
ότι αυτό που χρειάζεται
είναι να αξιοποιηθεί το υπάρχον επιχειρηματικό δυναμικό, με στροφή
στην πρωτογενή...
παραγωγή, μεγέθυνση των επιχειρήσεων μέσω συμπράξεων, εκσυγχρονισμό δραστηριοτήτων με τη χρήση νέων τεχνολογιών και στοχευμένη ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών που θα βασίζονται στις ανάγκες της αγοράς.
Οι τρεις φορείς και οι πάνω από 150 εμπειρογνώμονες που δούλεψαν για την εκπόνηση των μελετών, ρίχνουν στο τραπέζι προτάσεις για τον μετασχηματισμό τόσο παραδοσιακών όσο και ανερχόμενων κλάδων ή τομέων αιχμής, όπως η ενέργεια, ο αγροτικός τομέας, οι κατασκευές, η υγεία ακόμη και η κλωστοϋφαντουργία, ώστε να «παράγουν» εξαγώγιμα, ποιοτικά και υψηλής προστιθέμενης αξίας προϊόντα και υπηρεσίες.
Μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες από το Κράτος στο σκέλος της υποστήριξης και του σχεδιασμού και, επενδυτικές πρωτοβουλίες από τον ιδιωτικό τομέα, εκτιμούν πως υπάρχουν περιθώρια η ελληνική οικονομία να γίνει πιο ανταγωνιστική, να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και να προσελκυστούν νέα επενδυτικά κεφάλαια.
Παραγωγή ενέργειας
Η δημιουργία εγχώριας κατασκευαστικής βιομηχανίας στους τομείς που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την υλοποίηση ενεργειακών επενδύσεων είναι η κεντρική πρόταση των εμπειρογνωμόνων στη μελέτη τους για τον τομέα της παραγωγής ενέργειας. Ένας τέτοιος είναι ο τομέας λ.χ. των αιολικών πάρκων, που πάντως όπως και τα φωτοβολταϊκά, θα πρέπει να «σταθεί» απέναντι στην ανταγωνιστική παραγωγή από τις χώρες της ΝΑ Ασίας.
Η μελέτη εκτιμά πως υπάρχουν περιθώρια ανάπτυξης επιχειρήσεων που θα ασχοληθούν με τον εκσυγχρονισμό ή την κατασκευή υποδομών (δίκτυα, μετασχηματιστές), τη δημιουργία καθετοποιημένων υπηρεσιών λειτουργίας εγκαταστάσεων ΑΠΕ, την χρήση βιομάζας, την αξιοποίηση της γεωθερμίας και την ανάπτυξη έξυπνων δικτύων ή την εμπορική προώθηση σύνθετων ενεργειακών προϊόντων.
Διαχείριση Ενέργειας
Με δεδομένη την ανάγκη μείωσης της ενεργειακής σπατάλης στην Ελλάδα λόγω των γερασμένων κτιρίων και υποδομών, η μελέτη για τον συγκεκριμένο τομέα εκτιμά ότι μελλοντικά θα επωφεληθούν οι εξειδικευμένες εταιρείες παροχής ενεργειακών υπηρεσιών, αλλά και ο ευρύτερος κλάδος των κατασκευών. Προτείνεται να επανασχεδιαστεί η τιμολογιακή πολιτική κατανάλωσης ενέργειας κατά τρόπο ώστε να ευνοούνται οι καταναλωτές που μειώνουν διαχρονικά την κατανάλωση και αντίθετα να επιβαρύνονται με υψηλότερες τιμές οι ενεργειακά σπάταλοι (σύστημα bonus-malus).
Αγροτικός Τομέας
Εδώ η κεντρική εισήγηση των εμπειρογνωμόνων είναι πως απαιτείται επαναπροσδιορισμός των καλλιεργειών με βάση τη ζήτηση και της απαιτήσεις της αγοράς στο εσωτερικό και παράλληλα η παραγωγή αγροτικών προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας που θα προορίζονται για εξαγωγές.
Στις προτάσεις ενίσχυσης του αγροτικού τομέα συγκαταλέγονται:
- Η «στοχοποίηση» συγκεκριμένων τομέων, κλάδων και προϊόντων με τη μεγαλύτερη ζήτηση, η προβολή και η ενίσχυση του εξαγωγικού προφίλ με την προώθηση τοπικών προϊόντων, η δημιουργία επωνυμίας.
- Η επένδυση σε μικρής κλίμακας παραγωγή προϊόντων με εκλεκτά χαρακτηριστικά, υψηλή ποιότητα και προστιθέμενη αξία, όπου στρατηγικό πλεονέκτημα δεν θα είναι η μείωση του κόστους μέσω οικονομιών κλίμακας, αλλά η προβολή της ποιότητας.
- Η διάδοση της συμβολαιακής πιστοποιημένης καλλιέργειας μεταξύ επιχειρήσεων και παραγωγών.
- Οι συνεργασίες μεταξύ αγροτικών, μεταποιητικών και εμπορικών επιχειρήσεων και διανομέων, στη λογική «από το χωράφι στο ράφι», που αφενός απομακρύνει τους μεσάζοντες και αφετέρου ενισχύει την ανταγωνιστικότητα μέσω της καθετοποιημένης χρήσης νέων τεχνολογιών.
- Η προώθηση του προτύπου της μεσογειακής κουζίνας με την συνδρομή τεκμηριωμένων επιστημονικών ερευνών.
Βιοαγροδιατροφή
Η μελέτη θεωρεί πως υπάρχουν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης στον κλάδο των τροφίμων με τη χρήση υψηλής τεχνολογίας στην παραγωγή, τις καλλιεργητικές πρακτικές και την διανομή από τους παραγωγούς και τις επιχειρήσεις.
Προτείνονται η χρήση τεχνικών ελέγχου ποιότητας και ασφάλειας, οι εφαρμογές γονιδιωματικής τεχνολογίας στην ιχνηλασιμότητα της παραγωγής (DNA bar coding). Επίσης η χρήση βιοαισθητήρων και «έξυπνων συσκευασιών (RFID), η χρήση καινοτομιών στην τεχνητή αναπαραγωγή και της ορθής διαχείρισης του ιχθυοπληθυσμού κ.ά.
Περιβαλλοντική βιομηχανία
Οι τομείς της διαχείρισης απορριμμάτων και η ανακύκλωση αποτελούν πολλά υποσχόμενες δραστηριότητες στο μέλλον, δεδομένων των ελλείψεων σε υποδομές εγκαταστάσεων για την διαχείριση στερεών και υγρών αποβλήτων στη χώρα μας, αλλά και τις προοπτικές χρήσης υλικών «πράσινης δόμησης» κ.ά.
Το τρίπτυχο δράσης που σύμφωνα με τη μελέτη θα πρέπει να προωθηθεί είναι εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου, δημιουργία αποτελεσματικού συστήματος ελέγχου εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και άρση γραφειοκρατίας για αδειοδότηση έργων και εγκαταστάσεων προστασίας περιβάλλοντος. Πέρα όμως από τις επενδύσεις, ζητούμενο για τις επιχειρήσεις είναι και η απόκτηση τεχνογνωσίας. Προς αυτή την κατεύθυνση μπορεί να βοηθήσει η σύσταση clusters καινοτομίας με την συμμετοχή ΑΕΙ ή/ και ερευνητικών κέντρων και επιχειρήσεων για ανάπτυξη εφαρμοσμένης έρευνας.
Υγεία
Κεντρική εισήγηση της μελέτης είναι η στροφή των επιχειρήσεων του κλάδου από το εμπόριο, στην παραγωγή φαρμάκων και στην παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών υγείας με υψηλή προστιθέμενη αξία.
Στο πλαίσιο αυτό, ως επιχειρηματικές ευκαιρίες προκρίνονται η παραγωγή γενόσημου φαρμάκου στην Ελλάδα για λογαριασμό των ευρωπαίων καταναλωτών, η παραγωγή νέων ελληνικών φαρμάκων με την υποστήριξη ερευνητικών (πανεπιστημιακών) εργαστηρίων, ακόμη η επανατοποθέτηση φαρμάκων στην αγορά με αλλαγές στην ένδειξη, αλλά και η ανάπτυξη τομέων όπως η παραγωγή φυτικών καλλυντικών, ο εναλλακτικός ιατρικός τουρισμός και η ανάπτυξη κέντρων αποκατάστασης.
Σύμφωνα με τη μελέτη η Ελλάδα λόγω της υψηλής εξειδίκευσης επιστημόνων, μπορεί επίσης να αναδειχθεί σε περιφερειακό κέντρο κλινικών ερευνών με την διεξαγωγή έρευνας και ανάπτυξης νέων μοριακών διαγνωστικών τεχνολογιών και πρωτοκόλλων.
Δυνατότητες υπάρχουν επίσης για την ανάπτυξη ειδικών διαγνωστικών υπηρεσιών π.χ. αύξηση των μοριακών/ γονιδιακών τεστ καθώς και των εξετάσεων για προδιαθεσικούς παράγοντες, αλλά και για την προώθηση της παροχής διαγνωστικών/ απεικονιστικών υπηρεσιών στο εξωτερικό.
Απαραίτητα βήματα είναι η δικτύωση των εταιριών του κλάδου, η διασύνδεση της έρευνας με την παραγωγική διαδικασία, η συνεργασίες του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα κ.ά.
Κλωστοϋφαντουργία
Οι στρατηγικές συνεργασίες και συγχωνεύσεις κλωστοϋφαντουργικών μονάδων και η υιοθέτηση νέου μοντέλου ανάπτυξης την οποία θα αναλάβουν να εκπονήσουν οι κλαδικοί σύνδεσμοι θεωρούνται απαραίτητα βήματα για να αναπτυχθεί ξανά ο κλάδος. Η μελέτη προτείνει να εμπλουτιστεί η παραγωγή ενδυμάτων μαζικής ζήτησης που βασίζεται σήμερα κυρίως στο βαμβάκι, από νέες εξελιγμένες πρώτες ύλες π.χ. πλαστικά νήματα, οργανικές φωτοβολταϊκές διατάξεις, νανοδομικά ανόργανα και οργανικά υλικά κ.ά. ή ακόμη και με παραδοσιακά υφάσματα, υψηλής προστιθέμενης αξίας π.χ. μετάξι.
Μπορεί να δοθεί έμφαση σε συγκεκριμένα, εξειδικευμένα τμήματα αγοράς, με δυνατότητες σημαντικής άνθησης στην Ελλάδα και διεθνώς, όπως το παιδικό ένδυμα, όπου αν και τα ελληνικά προϊόντα είναι ήδη εφάμιλλα των παγκοσμίως αναγνωρίσιμων προϊόντων η διεθνής προώθησή τους υστερεί. Επίσης, η κατασκευή ενδυμάτων εργασίας έχει αναπτυχθεί ελάχιστα, υπάρχουν όμως αναξιοποίητες ευκαιρίες μέσα από την υλοποίηση νέων επιχειρηματικών στρατηγικών(π.χ. leasing επαγγελματικών ρούχων).
Προτείνεται να δοθούν κίνητρα για την επιβίωση και ανάπτυξη των κλωστοϋφαντουργικών μονάδων όπως η εξαίρεση των βιομηχανικών/ βιοτεχνικών εγκαταστάσεων από τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας, η μείωση των πρόσθετων αμοιβών (υπερωρίες, νυχτερινά), η μείωση του μη μισθολογικού κόστους (ασφαλιστικές εισφορές) και η χρηματοδότηση επενδύσεων από το ΠΔΕ.
Πληροφορική-Τηλεπικοινωνίες
Θεωρείται ένας από τους πολλά υποσχόμενους κλάδους, καθώς στη σημερινή εποχή ο εκσυγχρονισμός του παραγωγικού συστήματος της χώρας και του δημόσιου τομέα είναι στενά συνδεδεμένος με την δικτύωση, την επικοινωνία και τις νέες τεχνολογίες.
Η μελέτη προτείνει τον στρατηγικό επαναπροσανατολισμό της κατακερματισμένης «βιομηχανίας» νέων τεχνολογιών στη χώρα, προς την κατεύθυνση της μεγέθυνσης και της παροχής υπηρεσιών. Ζητούμενο είναι οι επιχειρήσεις του κλάδου να αποκτήσουν το επίπεδο τεχνολογικής και οργανωτικής ωριμότητας, μέσα από συγχωνεύσεις, συμμαχίες με ξένες εταιρείες και συνεργασίες ώστε να μπορούν να αναλάβουν με επάρκεια την υποστήριξη των κρίσιμων λειτουργιών (back-end) των επιχειρήσεων, του Δημοσίου και άλλων κλάδων της οικονομίας.
Κατασκευές-Δομικά Υλικά
Στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 8 χιλιάδες αλουμινοκατασκευαστές, όταν στην Ιταλία ο αριθμός είναι μόλις 3 χιλιάδες. Αυτό σύμφωνα με την μελέτη αναδεικνύει την ανάγκη μετάβασης του ευρύτερου κλάδου των κατασκευών σε νέα επιχειρηματικά σχήματα που θα ξεπεράσουν το πρόβλημα του κατακερματισμού της αγοράς.
Η μελέτη αναγνωρίζει ότι μοναδική ουσιαστική διέξοδος για τις μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου είναι η στροφή στην υλοποίηση έργων στο εξωτερικό, καθώς στην Ελλάδα η οικοδομική δραστηριότητα έχει καταρρεύσει και δεν θα ανακάμψει σύντομα. Ωστόσο, σημειώνει πως ευκαιρίες για τον κλάδο υπάρχουν στην ανάπτυξη έργων υποδομής άλλων κλάδων (τουρισμός, ναυτιλία, εξοικονόμηση ενέργειας, περιβαλλοντικά έργα κλπ.) και στην ενεργειακή αναβάθμιση-εκσυγχρονισμό υποδομών για την επίτευξη στόχων ενεργειακής εξοικονόμησης που τίθενται από την Ε.Ε. Στον τομέα της παραγωγής προτείνεται η επένδυση στην ανάπτυξη νέων υλικών (π.χ. ψυχρές βαφές, οικολογικά προϊόντα) που μπορούν να υποκαταστήσουν τα εισαγόμενα.
Στον τομέα της εκπαίδευσης η δημιουργία μεταδευτεροβάθμιων σχολών που θα προάγουν ενδιάμεσα επαγγέλματα (π.χ. εργοδηγοί) θα μπορούσαν να διορθώσουν ελλείψεις σε μεσαία επαγγέλματα που παρατηρούνται στις επιχειρήσεις, ενώ μέτρα όπως διεύρυνση της πρακτικής άσκησης αναμένεται να συνδέσει αποτελεσματικότερα τους αποφοίτους με την αγορά εργασίας.
Υλικά συσκευασίας
Διεύρυνση της ζήτησης υλικών συσκευασίας σε μια περίοδο που ο κλάδος των τροφίμων βιώνει τις επιπτώσεις της μειωμένης κατανάλωσης μπορεί να υπάρξει μέσω υποκατάστασης εισαγωγών από εγχώρια παραγόμενα προϊόντα, με συμφωνίες μεταξύ των ελληνικών βιομηχανιών. Επιπλέον προτείνεται οι επιχειρήσεις να επενδύσουν σε ποιοτικά προϊόντα, προκειμένου να ενισχύουν τις εξαγωγές τους σε γειτονικές χώρες.
Πηγή:www.capital.gr
