μόνο τα κανάλια της
ΕΡΤ, αλλά και οι...
ραδιοφωνικοί της σταθμοί. Και κάτι τέτοιες στιγμές φαίνεται ακόμα πιο ηχηρή η απουσία του Μάνου Χατζιδάκι.
Η ιστορία είναι γνωστή: Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής -επιστρέφοντας από το Παρίσι, στη Μεταπολίτευση- διόρισε Γενικό Διευθυντή της ΕΡΤ τον Δημήτρη Χορν και Γενικό Διευθυντή Ραδιοφωνίας όλων των Προγραμμάτων, όχι μόνο του Τρίτου, τον Μάνο Χατζιδάκι. Η παρουσία του, βέβαια, ειδικά στο Τρίτο Πρόγραμμα, αποτελεί -και σήμερα και για πάντα- σημείο αναφοράς για ένα κρατικό μέσο και σίγουρα σκιαγραφεί-ορίζει το πώς θα έπρεπε να είναι οι ραδιοσταθμοί σήμερα - κρατικοί και ιδιωτικοί.
Ο Μάνος έβγαλε -και στα ερτζιανά- την ψυχή του, προκειμένου να καταστεί το Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας ένας αδιαμφισβήτητος φορέας πολιτισμού, με παγκόσμιο βεληνεκές. Είχε δημιουργήσει μια παρέα, μια δυνατή ομάδα νέων και ταλαντούχων δημιουργών, που, τελικά, έγινε σημείο αναφοράς.
Ανάμεσα στους νέους αυτούς, υπήρχαν και Αριστεροί. Αυτό, αν μη τι άλλο, είναι ένα από τα τιμητικά που αφορούν τον «Δεξιό» Χατζιδάκι. Οι Αριστεροί καλλιτέχνες ήταν γύρω του, συσπειρωμένοι, σε μια ανήκουστη -μέχρι εκείνη τη στιγμή- συνύπαρξη. Το ότι, βέβαια, ο -και καλά- συντηρητικός Δεξιός, τελικά, ήταν πιο τολμηρός και πιο ριζοσπαστικός από τους Αριστερούς, είναι μια άλλη υπόθεση, μέρος μιας άλλης ιστορίας. Ο Μάνος έκανε (και) καθημερινά πεντάλεπτα σχόλια, τα οποία έφταναν πολλούς στο υπουργείο Προεδρίας να παίρνουν τις ασπιρίνες με τις χούφτες. Ο πονοκέφαλος ο ίδιος. Καθημερινά, από την τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, μαγνητοφωνούσαν τις εκπομπές και ανατρίχιαζαν όλοι αντάμα με τις αριστερές ροπές που έτρεχαν μέσα από τα κρατικά ερτζιανά. Κάθε μέρα ο Μάνος γινόταν και πιο τολμηρός, πιο δεικτικός, αφού έφτασε στο σημείο -ανάμεσα στα υπόλοιπα- να αποκαλεί το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΡΤ «ορνιθοτροφείο». Άουτς.
Τώρα, λοιπόν, που και οι ραδιοφωνικοί σταθμοί της ΕΡΤ παραμένουν βουβοί, θα είχε τεράστια αξία να ακούγαμε και να διαβάζαμε στο πώς θα τοποθετούνταν ο Μάνος Χατζιδάκις απέναντι στο ξαφνικό λουκέτο, ποιες θα ήταν οι απόψεις του, τι θα έλεγε για όλα αυτά. Ίσως να το ξεκινούσε έτσι, όπως τότε, στον «Καθρέπτη και το μαχαίρι»: «Ποτέ δεν πρόκειται να τελειώσει η ανθρώπινη περιπέτεια, αλλά και η ανθρώπινη ευπιστία. Πάντα ο άνθρωπος θα πιστεύει πως τα όνειρά του θα δικαιωθούν. Αλλά και πάντα θα αγνοεί πως ο ίδιος καταστρέφει τα όνειρά του με το να ξυπνά κάθε πρωί. Κάθε πρωί κι όχι για πάντα, μια και μόνη φορά».
Αλλά ο μοναδικός, ιδιοφυής και αεικίνητος Μάνος, ο Χατζιδάκις που μας λείπει τόσο πολύ, δεν είναι, πια, εδώ. Σαν σήμερα, 15 Ιουνίου 1994, θα κοιμόταν για πάντα στην «Οδό Ονείρων», εκείνη την ημέρα που όλα τα ραδιόφωνα μετέδιδαν τα τραγούδια του σε ατελείωτα αφιερώματα, εκείνο το απόγευμα που έκανα την εκπομπή μου και έκλαιγα στον αέρα, με το μικρόφωνο ανοιχτό.
Δεκαεννιά χρόνια χωρίς τον Μάνο, είναι πάρα πολλά...
