Μανώλης Νταλούκας, Το βιβλίο των ηρώων του τρόμου, εκδόσεις Οξύ, Μάρτιος 2011.Το βιβλίο πραγματεύεται και εξιστορεί την ερωτική σχέση του πρίγκηπα της ροκ Παύλου Σιδηρόπουλου και της ποιήτριας Γιόλας Αναγνωστοπούλου.
Μέσα από αφηγήσεις της ίδιας της Αναγνωστοπούλου, αλλά και προσώπων άλλων που ήταν παρόντα στα εξιστορούμενα, ο Μανώλης Νταλούκας, παραθέτει γεγονότα και καταστάσεις και προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει την ιδεολογία του «Κίτρινου σούρουπου». Το «Κίτρινο Σούρουπο», που είναι και ο εναρκτήριος στίχος στην «Ώρα του stuff» (τραγούδι του Σιδηρόπουλου, όπως και ο τίτλος του βιβλίου), είναι η ιδεολογία εκείνη που συνδέει την τέχνη και τη δημιουργία με τις ναρκωτικές ουσίες. Σημαντικές προσωπικότητες της ελληνικής καλλιτεχνικής ζωής μετείχαν στην ιδεολογία αυτή και δυστυχώς χάθηκαν από τα ναρκωτικά.
Το βιβλίο του Μανώλη Νταλούκα δεν είναι μια επιστημονική καταγραφή που ακολουθεί τα ακαδημαϊκά πρότυπα. Περισσότερο έχει μυθιστορηματικό χαρακτήρα. Είναι σαφές όμως ότι ο συγγραφέας γνωρίζει πρόσωπα και καταστάσεις. Πιθανότατα μάλιστα περισσότερα από όσα αποκαλύπτει στο «βιβλίο των ηρώων του τρόμου». Ενισχυτικό της άποψης αυτής είναι ότι ενίοτε παραθέτει ολόκληρα αποσπάσματα από τις συνομιλίες του με την Αναγνωστοπούλου. Η αφήγησή του ξεκινάει από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 και σταματάει στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Στο βιβλίο δεν γίνεται καμία αναφορά στο θάνατο των πρωταγωνιστών του.
Ξεκίνησα το βιβλίο ένα βράδυ, ξαπλωμένος και κουρασμένος, με σκοπό να πάρω απλώς μια ιδέα και να το συνεχίσω την επομένη. Το βιβλίο με κράτησε ξύπνιο ως το πρωί που τελείωσε. Απλή γραφή, άμεση. Αν ανήκετε στους θαυμαστές του Σιδηρόπουλου, πρέπει να το διαβάσετε. Αν δεν ανήκετε στους θαυμαστές του Σιδηρόπουλου και πάλι σας το προτείνω.
Αγάθη Δημητρούκα, Πουλάμε τη ζωή χρεώνουμε το θάνατο, εκδόσεις Παττάκη, Οκτώβριος 2010.
Η μυθιστορηματική αυτοβιογραφία της Αγάθης Δημητρούκα έχει ένα κοινό σημείο με το βιβλίο του Μανώλη Νταλούκα: είναι και αυτή από τα βιβλία εκείνα που διαβάζονται χωρίς σταματημό και πολύ ευχάριστα. Τουλάχιστον έτσι τα διάβασα και τα δύο εγώ.Σε ένα βράδυ. Από το βράδυ ως το πρωί για την ακρίβεια.
Η γραφή της Δημητρούκα, απαλλαγμένη από το βάρος της περιγραφής «δύσκολων» καταστάσεων, είναι σαφώς πιο λογοτεχνική. Αυτό επουδενί δεν σημαίνει πως τα παιδικά της χρόνια ήταν εύκολα ή δεν βίωσε κι εκείνη πολύ δύσκολες καταστάσεις. Η λογοτεχνική της, όμως, ικανότητα την βοηθά να περιγράφει πολύ σκληρές εμπειρίες με τρόπο που μαγεύει τον αναγνώστη.
Στην αρχή του βιβλίου, η συγγραφέας περιγράφει τα παιδικά της χρόνια σε ένα χωριό κοντά στο Μεσολόγγι. Καθαρές συναισθηματικές περιγραφές με λαογραφικές προεκτάσεις και την αγάπη για τον πατέρα της και την ιδιαίτερη σχέση τους σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Μέχρι την γνωριμία της με το Νίκο Γκάτσο, το βιβλίο, μάλλον, στερείται ενδιαφέροντος για τους μουσικόφιλους, χωρίς αυτό να μειώνει όμως την αξία του. Από το σημείο εκείνο, όμως, που μπαίνει στην αφήγηση και η εμβληματική προσωπικότητα του Νίκου Γκάτσου το βιβλίο κυριολεκτικά απογειώνεται. Η αφήγηση είναι μαγική και στις γραμμές του κειμένου παρελαύνουν ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Σταύρος Ξαρχάκος και άλλοι πολλοί. Όλη η παρέα τού, φημισμένου πια, Floca. Ολόκληρες στιχομυθίες αναπαράγονται, πραγματικά περιστατικά όλα. Αυτό καθιστά την αφήγηση απολαυστική και καθηλωτική.
Η Δημητρούκα γράφει εξαιρετικά. Το βιβλίο της είναι μια ευχάριστη έκπληξη, ένα χορταστικό ανάγνωσμα. Βασικό του γνώρισμα, αλλά και πλεονέκτημα, είναι η συναισθηματική προσέγγιση και αφήγηση των πραγματικών γεγονότων. Παρουσιάζεται με γλαφυρό τρόπο η αλήθεια της συγγραφέως και αυτό κερδίζει τον αναγνώστη. Άλλωστε, το σημαντικότερο δεν είναι η αντικειμενική αλήθεια – που μάλλον είναι ουτοπική συνθήκη – αλλά η αλήθεια του καθένα. Και η αλήθεια της Αγάθης Δημητρούκα, όπως αποτυπώνεται στη μυθιστορηματική αυτογραφίας της, αξίζει την προσοχή μας.
Γιώργος Μυζάλης
