Δε νομίζω ότι κανείς από όσους φοίτησαν,δίδαξαν,πέρασαν μια μέρα έστω από τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι...
ευχαριστημένοι για το επίπεδο ζωής, σπουδών, πολιτισμού και ήθους εντός του ακαδημαϊκού χώρου.
Θα ήθελα πάρα πολύ να δω όσους σπεύδουν τώρα να κριτικάρουν- ενδεχομένως και σωστά- το νέο νομοσχέδιο, να είχαν προτείνει τόσα χρόνια που βρίσκονται στα πανεπιστήμια μια σειρά από προτάσεις – τομές.
Αντιθέτως, οι περισσότεροι από τους πνευματικούς ταγούς που ασχολούνται με τα κοινά, αφού πρώτα οι ίδιοι απαξιώσουν τη διδασκαλία, τη διαδραστικότητα, τη δημιουργικότητα και την αφορμή για περίσκεψη, κομίζουν προσωπικά οφέλη ανεβαίνοντας εύκολα στο άρμα κομμάτων, φοιτητικών παρατάξεων, υπηρετώντας τη μεγαλομανία και την προσωπική ματαιοδοξία. Ασφαλώς και δεν είναι όλοι ίδιοι.
Είναι, όμως, γενικά παραδεκτό ότι το Πανεπιστήμιο πάει προς τα πίσω. Το ίδιο και η κοινωνία. Έχω την απαίτηση τα πεφωτισμένα μυαλά της κοινωνίας να πάρουν από το χέρι την κοινωνία και να μην κρύβονται πίσω από συναλλαγές με φοιτητές μοιράζοντας βαθμούς, πτυχία, μεταπτυχιακά για να στηριχτούν κομματικά οι φιλοδοξίες τους. Έχω την απαίτηση να μην κρύβονται πίσω από την έννοια του ασύλου που γίνεται έννοια-λάστιχο στα χέρια όσων στρουθοκαμηλίζουν.
Θα ήθελα έναν Πρύτανη, μια Σύγκλητο, έναν σοβαρό άνθρωπο να πάρει το κόστος να απομακρύνει τα υποκαταστήματα των κομμάτων από το Πανεπιστήμιο.
Δεν ξέρω γιατί το χρεοκοπημένο πολιτικό σύστημα λοιδορείται από τους καθηγητές -διανοούμενους, αλλά όλοι εντός των ΑΕΙ χαϊδεύουν το αυγό του φιδιού. Οι πολιτικοί δεν πείθουν γιατί δεν αναλαμβάνουν το πολιτικό κόστος. Οι καθηγητές γιατί «χρωστάνε» πολιτικά και αυτοί; Υπάρχει και το πανεπιστημιακό κόστος;
Μια παραλυμένη πανεπιστημιακή κοινότητα, όμως, που δεν έχει καν το θάρρος να διαφωνήσει επιστημονικά εντός του Πανεπιστημίου, που κρύβεται πίσω από έδρες, τίτλους, επετηρίδες και χρησιμοποιεί την πανεπιστημιακή θέση για εξαργύρωση παντός είδους, δεν πείθει.
Στους φοιτητές που θέλουν επίπεδο σπουδών, αξιοκρατία, διεπιστημονικότητα, όραμα και σοβαρότητα, τα στείρα «όχι» δεν πείθουν.
Η εικόνα βαβυλωνίας, κατακερματισμού, υπεράσπισης των κεκτημένων και, τελικά, η παραλυσία διώχνει τον σκεπτόμενο και δημιουργικό άνθρωπο που επιδιώκει να απελευθερώσει τις δυνάμεις του.
Γιατί και οι Πανεπιστημιακοί δάσκαλοι να συμμετέχουν στην ακινησία και την ακαμψία που νεκρώνει τα πάντα; Στο κάτω-κάτω σε τι διαφέρουν από την υπόλοιπη κοινωνία;
Δεν είναι το νομοσχέδιο συλλήβδην καταδικαστέο. Περιθώρια για βελτιώσεις; Πολλά.
Όσοι έχουν βγει, έστω και για λίγο, στο εξωτερικό γνωρίζουν ότι και εκεί υπάρχουν πολλές δυσλειτουργίες αλλά υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να προχωρήσεις σ’ ένα Πανεπιστήμιο και κατ’ επέκταση επαγγελματικά. Αν δεν τα καταφέρεις ευθύνεσαι εσύ.
Στην Ελλάδα, η επιθυμία για απόκτηση γνώσης και η σταδιοδρομία απαιτεί να παλέψεις με τα κύματα ή τα θηρία (μπορεί και τα δύο), να γαντζωθείς, να συνδιαλλαγείς, να σκύψεις το κεφάλι και βλέπουμε…
Συνοπτικά:
Δημόσιος χαρακτήρας εκπαίδευσης.
Εκπαίδευση, όχι κατάρτιση.
Λιγότερη εξάρτηση από το κράτος που οδηγεί στην κακοδιοίκηση, τη γραφειοκρατία και την πολιτικοποίηση απλά για τη συντήρηση της αντιπαλότητας.
Αυξημένες κοινωνικές παροχές για τους πιο φτωχούς (Αξιοπρεπείς λέσχες, εστίες, μεταφορικά μέσα που καταλήγουν στα ΑΕΙ).
Σεβασμός στο δημόσιο χώρο, τα δωρεάν διανεμόμενα συγγράμματα και τις εγκαταστάσεις. Γιατί το ελληνικό Πανεπιστήμιο να είναι βομβαρδισμένο τοπίο; Δεν κατάλαβα, προωθείται η επιστημονική έρευνα με τα τραπεζάκια -υποκαταστήματα των κομμάτων, τα μεγάφωνα, τις ετερόκλητες σκισμένες αφίσες που καλούν σε εκδρομές, πάρτι και αγώνα διαρκείας (μ’ αυτή τη σειρά), τους λερωμένους τοίχους, τα αποτσίγαρα και τα σκουπίδια, στα οποία φωλιάζουν αδέσποτα σκυλιά;
Διοίκηση και από κάποιους ανθρώπους της αγοράς σε επίπεδο διαχείρισης οικονομικών («το αυτοδιοίκητο» μας έχει βάλει μέσα, αν δεν απατώμαι), όχι, σε επίπεδο στρατηγικής σπουδών κλπ.
Διαφάνεια στην εκλογή Πρυτάνεων και αποπομπή των Καθηγητών που κάνουν χάρες σε συντρόφους, φίλους, γνωστούς και αγαπητούς….
Αξιολόγηση Καθηγητών- ναι, και πιο συχνή δε βλάπτει!! και από τους φοιτητές, με δικλείδες ασφαλείας.
Όταν γίνεσαι από Λέκτορας, Επίκουρος κλπ σημαίνει ότι αξιολογήθηκες επιστημονικά; Δε νομίζω!
Προσέλκυση κεφαλαίων, χορηγιών για τα ΑΕΙ -ναι ζούμε σε καπιταλιστικό σύστημα, ας το παραδεχτούμε!
Διάλυση φοιτητικών παρατάξεων και ανεξαρτησία Συγκλήτου και Καθηγητών.
Τέρμα στην πάσης φύσεως βία που ασκείται εντός του Πανεπιστήμιου.
Συμμετοχή φοιτητών σε ό,τι αφορά τα κοινά του Πανεπιστήμιου με ενιαίο φοιτητικό σύλλογο.
Καθηγητές κοντά στους φοιτητές -όχι απόμακρους, εξαφανισμένους και δήθεν
Περιφρούρηση του ασύλου και της ακαδημαϊκής ελευθέριας -όχι της ανομίας και του περιθωρίου. Τα ΑΕΙ δεν είναι γκέτο, ούτε η Σικελία…όλοι υπάγονται στο νόμο.
Σύνδεση Πανεπιστήμιου με αγορά εργασίας. Από πού να αρχίσεις και που να τελειώσεις;
Πού έχουμε ανάγκη επιστήμονες; Τι μπορούμε να παράγουμε; Σε ποιο τομέα θέλουμε στρατηγικά να κάνουμε επένδυση σαν χώρα;
Όσο για την επιλογή του υπουργείου να φέρει για συζήτηση το νέο νομοσχέδιο μεστό κατακαλόκαιρο για ευνόητους λόγους δεν εκπλήσσει. Αποτελεί μια ακόμα εκδήλωση της φοβικής προσέγγισης και της ατολμίας που χαρακτηρίζει μια κυβέρνηση που είναι συνεπής μόνο στις περιοδικές παλινδρομήσεις. Μοναδικό ελαφρυντικό που μπορούμε να αναγνωρίσουμε είναι ότι εκ των συνθηκών βρέθηκε στην δυσάρεστη θέση να κάνει αλλαγές (με βίαιο και πρόχειρο τρόπο) σε μια κοινωνία που αρνείται να αλλάξει.
Δυο ερμηνείες μπορώ να καταθέσω: Ή είναι πολύ περισσότεροι οι «βολεμένοι» από τους αβόλευτους ή είμαστε μια ζούγκλα που ο καθένας κοιτάει να επιβιώσει.
Και επειδή η κοινωνία αντανακλά το Πανεπιστήμιο και την παρεχόμενη Εκπαίδευση μιας χώρας και αντίστροφα- τολμώ να πω- ότι δυστυχώς η παραπάνω συνθήκη επικρατεί και στις τάξεις των ΑΕΙ.
«Έξω από την αυλή μου ας είναι και η αδερφή μου», όπως έλεγε κι ένας μεγάλος ακαδημαϊκός δάσκαλος!
* Ο Νίκος Μηλαπίδης είναι νομικός.
