Πολύ μελάνι χύνεται τις μέρες αυτές σε περισπούδαστες αναλύσεις του σχεδίου του αποκαλούμενου...
«Νόμου Πλαίσου» της Κυβέρνησης για την Ανώτατη Παιδεία. Μιλούν για το «άσυλο», για τους «αιώνιους φοιτητές», για τους «τριετείς κύκλους σπουδών», για «ξένες γλώσσες» κ.λ.π. Πουθενά, όμως, δεν δίνεται έμφαση στα κεντρικά σημεία του νόμου και ειδικότερα στην αποδιάρθρωση της Δημοκρατίας, εκεί όπου αυτή θα έπρεπε να είναι το υπόδειγμα για την αυριανή κοινωνία μας και για αυτούς που θα τη στελεχώσουν.Είμαι Πανεπιστημιακός και μέχρι τώρα ψήφιζα για Πρύτανη και τρεις Αντιπρυτάνεις,που ήξερα ότι θα καθορίζουν κατά 15-20% την πορεία του επιστημονικού μου αντικειμένου, τόσο από διδακτική όσο και από ερευνητική άποψη. Και αυτό υπό τον έλεγχο μιας Συγκλήτου, στην οποία αντιπροσωπεύονταν όλα τα επιστημονικά αντικείμενα και όλοι οι φορείς της Πανεπιστημιακής Κοινότητας.
Ήταν όλα ιδανικά κι αψεγάδιαστα; Κάθε άλλο… Πολλά έπρεπε να διορθωθούν. Για παράδειγμα, η κομματοκρατία κατά την εκλογή των οργάνων. Με την καθιέρωση της καθολικής ψηφοφορίας των φοιτητών μισό βήμα έγινε. Θα μπορούσε να είναι οριστικό κι αμετάκλητο με τη στάθμιση της ψήφου των φοιτητών, που θα έκανε την επιρροή των κομμάτων αδύνατη και την συμμετοχή της φοιτητικής ψήφου αμελητέα. Ήθελε να το πράξει η παρούσα κυβέρνηση το καλοκαίρι του 2010, αλλά το σχετικό άρθρο αποσύρθηκε την τελευταία στιγμή, γιατί το πρόβλημα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί ως πρόσχημα σήμερα.
Τώρα, όμως, τα πάντα αλλάζουν!!! Θα ψηφίζω για 7 άτομα, τα οποία θα αναπαράγουν τον εαυτό τους σε διάφορες υποστάσεις. Θα φέρνουν άλλους 7 από την «πιάτσα» που θα τους ονομάζουν «εξέχοντες παράγοντες», θα «εκλέγουν» μαζί με τα αντίγραφά τους τον Πρύτανη σε μια διαδικασία «διεθνών καλλιστείων», θα διορίζουν τους Κοσμήτορες των σχολών, θα ρυθμίζουν τη χρηματοδότηση, θα καταρτίζουν τους οργανισμούς των ιδρυμάτων, όπου θα αποφασίζουν αν οι σπουδές θα είναι 3-τείς ή 4-ετείς, αν θα υπάρχει κοινό πρώτο έτος στις σχολές ή όχι, τις μεθόδους αξιολόγησης της προόδου των φοιτητών, θα φτιάχνουν τους κανονισμούς και πολλά άλλα. Οι διορισμένοι Κοσμήτορες με τη σειρά τους θα αναθέτουν σε κάποιους (στα «δικά τους παιδιά») τη δημιουργία προγραμμάτων σπουδών (αυτό που σήμερα λέμε ειδικότητες και βασικά πτυχία) κι οι υπόλοιποι θα λένε τη γνώμη τους (ποιος, όμως, θα τους ακούει και γιατί;) και θα εκτελούν. Με περισσή ακαδημαϊκή ελευθερία… Αν, μάλιστα, είναι «καλά παιδιά» θα παίρνουν και την «καραμέλα» τους με τη μορφή εισιτηρίων, οργάνων για τα εργαστήριά τους και πριμ… Αυτό το Συμβούλιο θα ρυθμίζει κατά 99% (αν όχι 100%) την τύχη του επιστημονικού αντικειμένου που θεραπεύω εγώ κι άλλοι συνάδελφοί μου.
Μήπως τότε τα φαινόμενα διαφθοράς, διαπλοκής και τόσα άλλα που αναμφίβολα, όπως και σε ολόκληρη την κοινωνία, ταλαιπωρούν και τα Πανεπιστήμια, αντί να εξαλειφθούν θα πολλαπλασιασθούν και θα ενισχυθούν; Δεν είναι πρωτόγνωρο. Η έλλειψη δημοκρατίας γεννάει τη διαφθορά…
Ας δούμε, όμως, ένα (όχι και τόσο) υποθετικό σενάριο. Το Συμβούλιο του Πανεπιστημίου Αθηνών. Θα είναι βέβαια 15μελές, λόγω του μεγέθους του ιδρύματος. Άρα, θα εκλεγούν με ενιαίο ψηφοδέλτιο και «ταξινομική ψήφο» τα 7 εσωτερικά μέλη. Με δεδομένο το γεγονός ότι το 40% των μελών ΔΕΠ του Πανεπιστημίου μας υπηρετούν στην Ιατρική Σχολή, είναι πολύ πιθανόν τα 6 ή και τα 7 εσωτερικά μέλη του Συμβουλίου να είναι γιατροί και, μάλιστα, από αυτούς που έχουν τα ιδιωτικά τους Ιατρεία, μιας και μέλη ΔΕΠ πλήρους (όχι απαραίτητα αποκλειστικής) απασχόλησης μπορούν να εκλεγούν. Αυτοί, λοιπόν, συνεδριάζουν για τη συμπλήρωση του συμβουλίου με εξωτερικά μέλη. Επιλέγουν κι άλλους μερικούς γιατρούς (γιατί όχι κλινικάρχες;), 2-3 πρώην πολιτικούς που έχουν «προσφορά στο κοινωνικό σύνολο από θέση ευθύνης και … γνώση και εμπειρία στον τομέα διοίκησης», ίσως και κάποιον καλλιτέχνη για άλλοθι. Και αυτοί θα διοικούν ως απόλυτοι άρχοντες το Πανεπιστήμιο με τη Φιλοσοφική, τη Θεολογική, τα Παιδαγωγικά κ.α.!!!!!! Έτσι θα μετατρέψουμε το ίδρυμα σε ένα … απέραντο «νοσοκομείο» (ή μήπως φρενοκομείο;).
Εκεί μας οδηγείτε κύριοι της Κυβέρνησης, που φαντάζεσθε ότι μέσα στην καταιγίδα των «σωτήριων» μέτρων που αλαζονικά ψηφίζετε χωρίς να αφουγκράζεσθε την κοινωνία, θα μπορέσετε να κόψετε και ράψετε στα μέτρα κάποιων υπερφίαλων παραγόντων ή/και συμβούλων σας και την Παιδεία. Φοβούμαι ότι θα θερίσετε θύελλες. Θύελλες που θα καταβαραθρώσουν ακόμη περισσότερο το Δημόσιο (;) Πανεπιστήμιο. Γιατί σίγουρα αλλαγές χρειάζονται, όχι όμως εκθεμελίωση. Αλλαγές με συναίνεση και με κοινές προσπάθειες όλων μας.
*O Χρήστος Τρικαλινός είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Πειραματικής Πυρηνικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
