Σε λίγα 24ωρα η αποκαλούμενη ήπια αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους θα είναι γεγονός. Οι κρίσιμες λεπτομέρειας αυτής της συμφωνίας ΗΠΑ-Γερμανίας, είναι ακόμη άγνωστες στο ευρύ κοινό, όπως άγνωστες είναι... και οι συνέπειες για την Ελλάδα, την ΕΕ και το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι το μάρμαρο της τυπικής πλέον κατάληξης της χρεοκοπίας της χώρας μας θα πληρώσει σημαντικά ακριβότερα από όλους ο Ελληνικός λαός. Σε καμία όμως περίπτωση δεν θα πρέπει να ισχυριστούμε ότι η εξέλιξη αυτή ήταν αιφνίδια.
Η τροχιά της εθνικής μας (οικονομικής) χρεοκοπίας ακολούθησε την νοητή γραμμή που προβλέψαμε, όσοι είχαμε τα εφόδια να το κάνουμε και κανένα λόγο να παραπληροφορήσουμε. Το πολιτικό ζήτημα ήταν και είναι όμως άλλο. Από τη στιγμή που αντιληφθήκαμε πού το πάει ο κ. Παπανδρέου, γιατί δεν αντιδράσαμε, όπως θα...
έπρεπε κοινωνία και «αντιμνημονιακό» πολιτικό σύστημα; Η απάντηση που θα έδινε ένας κυνικός παρατηρητής θα ήταν μάλλον ακριβής: Διότι η χρεοκοπία είναι πόρνη και συμφέρει όσους μπορούν να την εκμεταλλευτούν για να κερδίσουν λαϊκή υποστήριξη και να αυξήσουν την διείσδυσή τους στο εκλογικό σώμα. Συμφέρει ασφαλώς και την τσέπη κερδοσκόπων και καιροσκόπων κάθε μορφής. Ανάλογα την τελική μορφή που θα λάβει η αναδιάρθρωση, μπορεί και να συμφέρει περισσότερο από όλους τον τραπεζικό τομέα και σίγουρα θα γίνει προσπάθεια να βγουν νικητές οι ηγέτες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, δίχως να εμφανισθούν χαμένοι πολιτικά οι Γερμανοί. Όλα αυτά τα είχαμε όμως περιγράψει και εξηγήσει από την αρχή-αρχή της κρίσης, τόσο εγώ όσο και μερικοί άλλοι ανεξάρτητοι αναλυτές, κυρίως στο διαδίκτυο. Δόξα τω θεώ χάριν της τεχνολογίας του internet και της δημοκρατικής ευαισθησίας πολλών Bloggers, οι προσεγγίσεις μας διαδόθηκαν. Δικαιολογίες της μορφής δεν καταλάβαμε εγκαίρως πού πάει η κατάσταση με την ελληνική κρίση θα πρέπει να κρίνονται πολιτικά ως παιδαριώδης. Ο κ. Παπανδρέου μετεκλογικά δεν θα μπορούσε να εξαπατήσει κανέναν από όσους ενδιαφέρονταν στην πραγματικότητα να αντιληφθούν την δυναμική της κρίσης, που ασφαλώς προκλήθηκε τεχνητά, για να καταλήξει σήμερα σε μια μορφή τεχνικής «αποκατάστασης», που ορίζεται από την προσωρινή εκεχειρία μεταβιομηχανικής ευρωπαϊκής ελίτ και διεθνούς χρηματοπιστωτικής ελίτ. Το παιχνίδι ήταν διεθνές με επίκεντρο την εύκολη Ελλάδα, την παστρικιά Ελλάδα, φίλοι…και ας παρεξηγηθείτε όσοι και όσο θέλετε!
έπρεπε κοινωνία και «αντιμνημονιακό» πολιτικό σύστημα; Η απάντηση που θα έδινε ένας κυνικός παρατηρητής θα ήταν μάλλον ακριβής: Διότι η χρεοκοπία είναι πόρνη και συμφέρει όσους μπορούν να την εκμεταλλευτούν για να κερδίσουν λαϊκή υποστήριξη και να αυξήσουν την διείσδυσή τους στο εκλογικό σώμα. Συμφέρει ασφαλώς και την τσέπη κερδοσκόπων και καιροσκόπων κάθε μορφής. Ανάλογα την τελική μορφή που θα λάβει η αναδιάρθρωση, μπορεί και να συμφέρει περισσότερο από όλους τον τραπεζικό τομέα και σίγουρα θα γίνει προσπάθεια να βγουν νικητές οι ηγέτες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, δίχως να εμφανισθούν χαμένοι πολιτικά οι Γερμανοί. Όλα αυτά τα είχαμε όμως περιγράψει και εξηγήσει από την αρχή-αρχή της κρίσης, τόσο εγώ όσο και μερικοί άλλοι ανεξάρτητοι αναλυτές, κυρίως στο διαδίκτυο. Δόξα τω θεώ χάριν της τεχνολογίας του internet και της δημοκρατικής ευαισθησίας πολλών Bloggers, οι προσεγγίσεις μας διαδόθηκαν. Δικαιολογίες της μορφής δεν καταλάβαμε εγκαίρως πού πάει η κατάσταση με την ελληνική κρίση θα πρέπει να κρίνονται πολιτικά ως παιδαριώδης. Ο κ. Παπανδρέου μετεκλογικά δεν θα μπορούσε να εξαπατήσει κανέναν από όσους ενδιαφέρονταν στην πραγματικότητα να αντιληφθούν την δυναμική της κρίσης, που ασφαλώς προκλήθηκε τεχνητά, για να καταλήξει σήμερα σε μια μορφή τεχνικής «αποκατάστασης», που ορίζεται από την προσωρινή εκεχειρία μεταβιομηχανικής ευρωπαϊκής ελίτ και διεθνούς χρηματοπιστωτικής ελίτ. Το παιχνίδι ήταν διεθνές με επίκεντρο την εύκολη Ελλάδα, την παστρικιά Ελλάδα, φίλοι…και ας παρεξηγηθείτε όσοι και όσο θέλετε!
Η αλήθεια πρέπει να λέγεται ωμά, εκεί όπου οι δημόσιες σχέσεις δεν έχουν σημασία. Την χρεοκοπία την χρησιμοποίησε σαν πόρνη ολόκληρο το πολιτικό σύστημα και οι πάντες στο εσωτερικό και στο εξωτερικό θα προσπαθήσουν να κεφαλαιοποιήσουν τα αποτελέσματά της: πραγματικά ή εικονικά. Η μορφή αναδιάρθρωσης που θα επιλεγεί τελικά θα αναδείξει νέους νικητές και νέους ηττημένους, τόσο πολιτικά όσο και κοινωνικά στο εσωτερικό της Ελλάδας, στην ΕΕ, και στο πλαίσιο της διεθνούς πολιτικής. Σηματοδοτεί μια νέα φάση στην ιστορία του Δυτικού συστήματος ηγεμονίας που ασφαλώς δεν ολοκληρώνεται την Πέμπτη, καθώς βρισκόμαστε μόλις στην αρχή μιας περιόδου αναδιοργάνωσης του κεφαλαιοκρατικού συστήματος κυριαρχίας και της διαχείρισης (διόρθωσης) της υπερσυσσώρευσης που έχει δημιουργηθεί. Αυτό ασφαλώς θα έχει αλυσιδωτές συνέπειες στην εξέλιξη της ελληνικής κρίσης, η οποία σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ότι ολοκληρώνεται με την επερχόμενη αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους της χώρας μας. Είναι πολύ πιθανό, αν υιοθετηθεί τελικά μια πολύ ήπια μορφή σε ότι αφορά στην συμμετοχή ιδιωτών, να γίνουμε μάρτυρες και άλλων στη συνέχεια. Εξαρτάται όχι αποκλειστικά από την συμπεριφορά της αγοράς, τις δημοσιονομικές παρεμβάσεις και την επαναθεμελίωση της περίφημης επενδυτικής εμπιστοσύνης, αλλά πρωτίστως από το νέο πολιτικο-οικονομικό μοντέλο που θα επικρατήσει διεθνώς και από τις συνθήκες αντιπαράθεσης μεταξύ αυτών που εμπλέκονται στις διαδικασίες παραγωγής κεφαλαίου και εκείνων που ρυθμίζουν τις διαδικασίες κυκλοφορίας του χρήματος. Στο κόσμο μας υπάρχει μια τεράστια χρηματοπιστωτική φούσκα που χρειάζεται μια μορφή παγκόσμιας αναδιάρθρωσης, για να θεωρήσει κανείς ότι η χρηματαγορά θα προσαρμοστεί στην πραγματική οικονομία. Ασφαλώς μόνον με δημοσιονομικές παρεμβάσεις δεν λύνεται το πρόβλημα και εδώ μάλλον συμφωνούμε πλέον πολιτικοί επιστήμονες και οικονομολόγοι, ασχέτως ιδεολογικής τοποθέτησης.
Αυτό όμως είναι ένα πολύ ευρύτερο ζήτημα. Το θέμα του σημερινού μου σημειώματος είναι πολύ στενότερο και διαφορετικής πολιτικής υφής. Πιστεύω ότι οι λεγόμενες «αντιμνημονιακές» δυνάμεις άφησαν τελικά τον κ. Παπανδρέου ελεύθερο να χειριστεί, τρόπος του λέγειν, την κρίσιμη υπόθεση της αναδιάρθρωσης, γνωρίζοντας τις προθέσεις του και βλέποντας την ανικανότητά του σε όλα τα επίπεδα. Θυμάμαι όταν έγραφα για την ανάγκη ριζικής αναδιάρθρωσης πριν από την συζήτηση οποιουδήποτε μνημονίου με την ΕΕ (και όχι ασφαλώς με την τρόικα), κάποιοι προοδευτικοί αναγνώστες να σχολιάζουν: «Δεν πιστεύω να θεωρείς, την επαναδιαπραγμάτευση του δημόσιου χρέους να την κάνει ο ΓΑΠ;», ρωτούσαν ρητορικά. Όχι ασφαλώς, τούτο ήταν πολιτικά αδιανόητο και πρακτικά αφάνταστα υπερβατικό! Ο κ. Παπανδρέου ήταν από την αρχή αυτοεγκλωβισμένος, μονίμως επιχειρούσε να διασκεδάσει τις ευθύνες του, μονίμως έπεφτε σε μοναδικές για πρωθυπουργό αντιφάσεις, μονίμως παραπληροφορούσε, μονίμως αιθεροβατούσε και μονίμως έπαιζε το παιχνίδι των αγορών. Τι είδους αναδιαπραγμάτευση να κάνει, αφού από την αρχή πέταξε αυτή την καυτή πατάτα στην ΕΕ, σαν να ήταν η ΕΕ ο εκφραστής του ελληνικού εθνικού και κυρίως κοινωνικού συμφέροντος! Ο άνθρωπος και το καθεστώς ήταν αλλιώς συνηθισμένοι, δεν κάνανε για αυτή την δουλειά, πίστευαν ότι θα τους σώσουν οι διεθνείς πάτρωνές τους, για να εμφανισθούν στη συνέχεια ότι μας «σώζουν» οι ίδιοι από την απειλή, που οι ίδιοι προκάλεσαν και δόμησαν επικοινωνιακά. Άρα, το να επέτρεπε η ελληνική κοινωνία και το υπόλοιπο πολιτικό σύστημα στον κ. Παπανδρέου και την παρέα του να διαχειριστούν την χρεοκοπία ήταν από την αρχή στάση που, αν μη τι άλλο, δεν επικέντρωνε στο συμφέρον των δύο-τρίτων της κοινωνίας.
Πολύ κουβεντολόι ξεκίνησε, στο πλαίσιο της παραδοσιακής πολιτικής κουλτούρας της δεξιάς ή/και της αριστεράς, ενώ πολλά στο μεταξύ γίνανε - κάποια θαυμάσια και προοδευτικά, κάποια άλλα άστοχα και παραπλανητικά - αλλά στην ουσία ελάχιστοι επιμείναμε στην ανάγκη να αναπτυχθεί μια προοδευτική-κοινωνική στρατηγική για την νόμιμη ανατροπή του κ. Παπανδρέου και την ανάληψη κυβερνητικής ευθύνης, μετά από την διεξαγωγή εκλογών φυσικά, από ένα συνασπισμό φύσει και θέσει αντικαθεστωτικών δυνάμεων, που θα μπορούσαν σε ένα μεταβατικό στάδιο να επαναδιαπραγματευτούν αξιόπιστα το χρέος και να θέσουν νέες βάσεις διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο της ΕΕ. Μην μου πείτε ότι αυτό ήταν πολιτικά ανέφικτο, διότι τότε θα συμφωνήσω με εκείνους που θεωρούν το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του, όχι απλώς ξεπερασμένο, αλλά απολύτως άχρηστο και επικίνδυνο για τα συμφέροντα του λαού. Από την Πέμπτη όσοι αρχίσουν τις κατάρες εναντίον του κ. Παπανδρέου, ας αναρωτηθούν προηγουμένως τι στάση κράτησαν τους τελευταίους 20 μήνες και αν, εκτός από κριτική, αγανάκτηση και εύκολες καταγγελίες ή ιδεολογικοποιημένη αλλά υπερβατική πρόταση, προσέφεραν πρακτικά στην ανατροπή μιας δρομολογημένης κατάστασης που θίγει με ιστορικά μοναδικό τρόπο κοινωνία και πολιτεία. Ας αναρωτηθούμε όλοι ποιους εξυπηρέτησε τελικά η στάση μας και τι απέδωσε η πολιτική μας συμπεριφορά. Μήπως τελικά η πόρνη χρεοκοπία δεν θα είχε έννοια και διάσταση σήμερα, εάν ελληνική κοινωνία και πολιτικό σύστημα δεν ήταν πλημμυρισμένα από νταβάδες, τσατσάδες, υποκριτές μικροσυμφεροντολόγους και ιδιοτελείς ηγεσίες; Μήπως τελικά η κρίση δεν μπόρεσε μέχρι σήμερα τουλάχιστον να προσφέρει τίποτε καινούργιο πολιτικά στη χώρα; Μήπως είμαστε συλλογικά άξιοι της πτώχευσης μας; Μήπως ο κ. Παπανδρέου με τον κ. Πάγκαλο ξέρουν σε ποιους τα λένε και σε ποιους τα κάνουν; Μήπως, τελικά τα κράτη χρεοκοπούν και οι κοινωνίες τους φτωχοποιούνται όπως τους ταιριάζει κάθε φορά; Μήπως δεν είναι η χρεοκοπία πόρνη, αλλά μια καλή ευκαιρία πολιτικο-οικονομικής μαστροπείας, από εκείνους που την θέλουν ντε και καλά πόρνη στην αυλή του γείτονα; Μήπως είναι πάρα πολλοί οι τελευταίοι: Ο χρόνος θα δείξει…
Το ερώτημα ποτέ δεν ήταν αν θα γίνει αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους, αλλά πώς (διαδικασία), πότε και από ποιους θα γίνει και ασφαλώς η κρίσιμη μορφή που αυτή θα ελάμβανε. Στο ερώτημα αυτό, όσοι δεν ανταποκρίθηκαν πολιτικά και στρατηγικά θεωρώ ότι διέπραξαν μέγιστο σφάλμα. Η αναδιάρθρωση δεν είναι ένα επουσιώδες στοιχείο της ελληνικής κρίσης, ίσως αποδειχθεί και θεμέλιος λίθος μιας νέας μεταπολίτευσης, πέραν του «λίθου της αμαρτίας».
