ΣΙΝΕΜΑ
Ο ΓΑΛΑΖΙΟΣ ΑΓΓΕΛΟΣ
Κρυμμένο στο ημίφως και τις ασπρόμαυρες σκιές παρουσιάζουν το μεσοπολεμικό Βερολίνο οι γερμανικές εξπρεσιονιστικές ταινίες, όπως αυτή εδώ που σκηνοθέτησε ο Γιόζεφ φον Στερνμπεργκ.
Και μάλλον έχουν δίκιο, αφού σ΄ αυτές ακριβώς τις σκιές και το ημίφως προετοιμάστηκε το μεγαλύτερο έγκλημα του 20ου αιώνα: ο ναζισμός.
Πέρα από την ιστορική και πολιτική αλληγορία του όμως «Ο Γαλάζιος Άγγελος» είναι πρώτα απ΄ όλα μια εξαίσια δραματική μελέτη πάνω στον καταδικασμένο έρωτα του καθηγητή Ραθ (Εμίλ Γιάνινγκς) για την ατίθαση και σέξι Λόλα (Μάρλεν Ντίντριχ).
Την ώρα που οι δυο αυτοί ασύμπτωτοι ήρωες ζούσαν τον τραγικό τους έρωτά (ή μάλλον την ώρα που ο γέρος καθηγητής κατέρρεε μπροστά στην απόλυτη φαμ φατάλ) ολόκληρη η Γερμανία προετοιμαζόταν να δεχτεί τον Χίτλερ.
Στις παρυφές του ομιλούντος κινηματογράφου (1930) με αρκετά στοιχεία του βωβού, αλλά και τα χαρακτηριστικά τραγούδια της Ντίντριχ, «Ο Γαλάζιος Άγγελος» παραμένει εξίσου αιχμηρός και πρωτότυπος όπως και τότε. Ένα γνήσιο αριστούργημα που πάλλεται στους ρυθμούς που επιβάλει η εκρηκτική πρωταγωνίστριά του.
Η ΑΝΤΙΖΗΛΟΣ
Γνωστός στην Ελλάδα από το εξαιρετικό μουσικό δράμα «Όλα τα Πρωινά του Κόσμου» (1991) ο Γάλλος σκηνοθέτης Αλάν Κορνό πέθανε πέρσι, μόλις μια εβδομάδα (30 Αυγούστου) μετά την πρεμιέρα αυτής της τελευταίας του ταινίας.
Την προτείνω ανεπιφύλακτα (ακόμη κι αν δεν είναι κανένα αριστούργημα) ως φόρο τιμής σε ένα σπουδαίο δημιουργό ο οποίος μπήκε στο σινεμά δίπλα στον Κώστα Γαβρά και άφησε το ίχνος του στο γαλλικό αστυνομικό δράμα, με ταινίες όπως το καταπληκτικό «Ο Σκληρός Νόμος του Επιθεωρητή Φερό».
Στην «Αντίζηλο» (πρωτότυπος τίτλος Έγκλημα Πάθους -Crime d’ Amour) οι ηρωίδες του είναι δυο φιλόδοξα στελέχη μιας μεγάλης εταιρείας. Και καθώς η μεγαλύτερη και ανώτερη στην ιεραρχία (Κριστίν Σκοτ Τομάς) παίζει ταπεινωτικά παιχνίδια εναντίον της νεότερης συναδέλφου της (Λουντιβίν Σανιέ) η σχέση τους εκτρέπεται και η εκδίκηση εμφανίζεται ξαφνικά ως η μόνη λύση σ’ αυτή την ανισότητα.
Μικρές ανάσες θρίλερ και καλοσχεδιασμένες ανατροπές, εντάσεις, πάθη κι ένα ωραίο «γυναικείο σασπένς» που ορίζει την ταινία και κρατά το ενδιαφέρον μέχρι το φινάλε.
ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ
Η ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΔΥΣΗΣ
«Εγώ είμαι ακόμη μεγάλη! Οι ταινίες είναι αυτές που μίκρυναν» λέει η Γκλόρια Σουάνσον στο «Sunset Boulevard» του Μπίλι Γουάιλντερ, μια από τις καλύτερες ταινίες του κλασικού Χόλιγουντ.
Ερμηνεύοντας μια ξεπεσμένη ντίβα του βωβού σινεμά, η Σουάνσον κουβαλάει πάνω της τον θάνατο ενός κόσμου μεγάλων ιδεών και μεγάλων κινηματογραφικών μεγεθών.
Στην πραγματικότητα «Η Λεωφόρος της Δύσης» είναι το χρονικό των κινηματογραφικών ψευδαισθήσεων και ο πρωταγωνιστής της ο Γουίλιαμ Χόλντεν (ένας νεαρός φιλόδοξος σεναριογράφος που, στην πρώτη σκηνή της ταινίας βρίσκεται νεκρός στην πισίνα του σπιτιού της Σουάνσον) απλώς τις ζει με τον χειρότερο τρόπο.
Με τις εξαίσιες εικόνες του, επτά φορές υποψήφιου για Όσκαρ, διευθυντή φωτογραφίας Τζον Σέιτζ, την βραβευμένη μουσική του Φραντζ Γουάξμαν και την απόκοσμη φιγούρα του Έριχ φο Στροχάιμ, η ταινία διατηρεί αυτούσιο όλο το μαγνητισμό του 1950 και λάμπει σε κάθε γωνιά του κάδρου της.
ΤΟ ΜΩΡΟ ΤΗΣ ΡΟΣΜΑΡΙ
Είναι αναμφίβολα μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών- ανατριχιαστική μελέτη των ορίων του ανθρώπινου φόβου κι εξαίσιο σχόλιο για την ασταθή εποχή που τη γέννησε.
Κυριαρχημένος από τις εμμονές του εγκλεισμού («Αποστροφή», «Ένοικος») ο Ρομάν Πολάνσκι προφανώς ανασύρει και δικές του αναμνήσεις από το γκέτο της Κρακοβίας για να σχηματοποιήσει τον φόβο του ανθρώπου που βρίσκεται σε διαρκή πολιορκία: στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας η έγκυος Μία Φάροου φοβάται τους πάντες και τα πάντα.
Σε ποιόν ανήκει το παιδί που έχει στην κοιλιά της και ποιος το επιβουλεύεται; Τι ρόλο παίζει ο άνδρας της (καταπληκτικός ο Τζον Κασαβέτης) και γιατί είναι τόσο παράξενοι όλοι οι υπόλοιποι ένοικοι της πολυκατοικίας τους;
Χωρίς σκηνές άμεσου τρόμου, χωρίς τέρατα και ειδικά εφέ (πόσο άχρηστα είναι τελικά όλα αυτά!) ο Πολάνσκι εστιάζει στις λεπτομέρειες και αναδεικνύει την ουσία του ασήμαντου.
Το προφανές δεν τον ενδιαφέρει, το εύκολο το αποστρέφεται και το ορατό το έχει από την αρχή απορρίψει στοχεύοντας και κερδίζοντας την ατμόσφαιρα της γνήσιας κινηματογραφικής φαντασίας.
Όσο για την ασφυξία του απαισιόδοξου και ανοιχτού φινάλε, σήμερα μοιάζει ιδιαίτερα προφητική (λίγους μήνες αργότερα, η εκλογή του Νίξον έβαλε τέλος στη εποχή της «αμερικανικής αθωότητας») και ορίζει μια ολόκληρη καινούργια εποχή στο σινεμά του τρόμου.
ΣΟΥΠΕΡ 8
Πέντε Αμερικανοί έφηβοι γυρίζουν το ερασιτεχνικό τους φιλμάκι με κάμερα σούπερ 8 και καταγράφουν άθελά τους ένα τρομερό σιδηροδρομικό ατύχημα. Πάνω στο φιλμ των 8 χιλιοστών αποτυπώνεται το μυστικό που κρυβόταν σε κάποιο από τα βαγόνια του εν λόγω τρένου. Απλό μυστικό; Για την ακρίβεια κάτι βγαίνει από αυτό το βαγόνι και προκαλεί δεκάδες προβλήματα στην ήσυχη αμερικανική κωμόπολη.
Μια χαρά ταινιούλα για θερινό σινεμά. Πράγμα που σημαίνει: περνάς τέλεια μαζί της και την ξεχνάς, ακόμη πιο τέλεια, μόλις τελειώσει. Διότι όλες οι «μέινστριμ καλοκαιρινές ταινίες», δεν στηρίζονται παρά στην ταχύτητα της απόλαυσης και της λήθης.
Το βασικό ατού του «Σούπερ 8» πάντως είναι η νοσταλγία των επιτυχημένων συνταγών των «Γκούνις», των «Σαγονιών του καρχαρία», του «Ε.Τ.» και άλλων εφηβικών ταινιών τρόμου και φαντασίας των δεκαετιών 70 και 80.
Σε μια εποχή που οι αντιγραφές συνταγών του παρελθόντος κουράζουν μέχρι αηδίας ο πανέξυπνος Τζέι Τζέι Αμπραμς (των τηλεοπτικών «Lost», «Felicity», «Alias» και του τελευταίου κινηματογραφικού «Star Trek») ενσωμάτωσε αυτή την αντιγραφή στην υπόθεση και το στυλ της δικής του ταινίας.
Αντί δηλαδή να σφυρίζει αδιάφορα την ώρα που κοπιάρει το Σπίλμπεργκ, τον βάζει παραγωγό και από κοινού φτιάχνουν μια ταινία που δείχνει ξεκάθαρα τις πηγές της.
ΓΙΟΓΙΟ
Μια από τις καλύτερες ταινίες της δεκαετίας του 60 (γυρίστηκε το 1965) ήταν για χρόνια απαγορευμένη λόγω μιας περίπλοκης εμπλοκής στα πνευματικά δικαιώματα του σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή της, του Πιέρ Ετέξ.
83 χρονών, και ακμαιότατος, σήμερα ο Ετέξ επανήλθε στην δημοσιότητα μετά την ανακαίνιση των ταινιών του και τη λύση των δικαστικών προβλημάτων. Έκπληκτοι οι νεότεροι κυρίως θεατές ανακάλυψαν ένα άγνωστο κινηματογραφικό ταλέντο, ένα άνθρωπο ορχήστρα- κωμικό ηθοποιό τεράστιας γκάμας και σπουδαίο σκηνοθέτη.
Σ’ αυτήν εδώ την ταινία ο Ετέξ διατρέχει ολόκληρη την ιστορία του θεάματος, από το τσίρκο και το θέατρο του δρόμου και των αυτοσχεδιασμών, μέχρι το βωβό σινεμά κι από εκεί στην κυριαρχία του ήχου, την δύναμη των εφέ και την επιτυχία της τηλεόρασης.
Ο Μαξ Λίντερ, ο Μπάστερ Κίτον, ο Φεντερίκο Φελίνι αλλά και ο Ινγκμαρ Μπέργκμαν, ενσωματώνονται στα πλάνα του «Γιογιό» σε μια απίστευτη έκρηξη πρωτοτυπίας και φαντασίας.
Σινεμά, αληθινά, μεγάλων διαστάσεων και εξαίσιων ιδεών. Μην το χάσετε.
HANGOVER 2
Ταινία φαινόμενο το «Hangover», ζωντάνεψε πριν από δύο χρόνια την πεθαμένη κατηγορία «των μπάτσελορ πάρτυ» μπολιάζοντας την εφηβική καφρίλα στο σώμα της μέινστριμ σοβαρότητας.
Αποτέλεσμα: έγινε μια από τις πιο εμπορικές παραγωγές των τελευταίων χρόνων.
Όπως ήταν βεβαίως φυσικό ήρθε και η συνέχειά του, ή μάλλον η επανάληψή του. Θέλω να πω ότι ο σκηνοθέτης Τοντ Φίλιπς, προτίμησε να εκθέσει το πρόβλημα των εμπορικών σίκουελ, αντιγράφοντας με λεπτομέρεια την προηγούμενη ταινία του και κλείνοντας το μάτι στο κοινό. Διότι κακά τα ψέματα: όσο φταίνε οι μεγάλοι παραγωγοί για τις βαρετές συνέχειες των επιτυχιών τους, άλλον τόσο φταίει και το κοινό που συρρέει φανατικά για να τις δει και να τις ξαναδεί.
«Επανάληψη λοιπόν θέλετε» μοιάζει να λέει ο Φίλιπς «ιδού η απόλυτη επανάληψη».
Με βασικό μοτέρ τον ελληνικής καταγωγής Ζακ Γαλυφιανάκη ο οποίος εξελίσσεται στον καλύτερο κωμικό των ημερών μας, ο Φίλιπς ξαναχτίζει το «Hangover» με τα ίδια υλικά και το ίδιο ακριβώς σχέδιο. Οι αλλαγές είναι ελάχιστες, το μπάτσελορ πάρτυ παραμένει στο κέντρο της αφήγησης, όπως βεβαίως παραμένει και το απρόσμενο ξύπνημα και η αμνησία για τα όσα έγιναν το προηγούμενο βράδυ.
Αντί για το Λας Βέγκας όμως οι τρεις φίλοι πάνε στην Μπανκόνγκ, αντί για μωρό βρίσκουν στο δωμάτιό τους ένα πίθηκο ενώ ο Στου (Εντ Χέλμς) αντί για σπασμένο δόντι ανακαλύπτει ότι το προηγούμενο βράδυ έκανε ένα τατουάζ στο πρόσωπό του.
Να σας πω την αλήθεια προτιμώ την αληθινή και απροκάλυπτη αντιγραφή, από την δήθεν επεξεργασία νέων στοιχείων.
Γι αυτό και το αποτέλεσμα είναι και πάλι τόσο επιτυχημένο. Τεράστια εμπορική επιτυχία, καθαρή διασκέδαση και πολύ γέλιο. Τι άλλο να ζητήσει κανείς από μια καλοκαιρινή κωμωδία;
ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Για πρώτη φορά μια ταινία που κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα των Καννών προβάλλεται τόσο γρήγορα στην χώρα μας. Σκηνοθέτης της ο Αμερικανός Τέρενς Μάλικ («Λεπτή κόκκινη γραμμή») και πρωταγωνιστές ο Μπραντ Πιτ και η, μέχρι τώρα άγνωστη αλλά υπέροχη, Τζέσικα Τσαστέιν. Σε μικρότερο ρόλο εμφανίζεται ο Σον Πεν.
Όμως προσοχή: η ταινία είναι πυκνή, φιλοσοφική και γεμάτη θεολογικά ερωτήματα. Απαιτεί προσήλωση και καθαρό μυαλό. Αν μέχρι την μέση «δεν έχετε καταλάβει που παν τα τέσσερα» απλώς σηκωθείτε και φύγετε. Δεν είναι ντροπή. Το ίδιο έκαναν και δεκάδες δημοσιογράφοι στις Κάννες.
Αν όμως σας συνεπάρει είστε τυχεροί: θα απολαύσετε μια από τις καλύτερες κινηματογραφικές εμπειρίες της ζωής σας.
Ένα 11χρονο αγόρι αντιμετωπίζει τη ζωή με θαυμασμό μέχρι που βιώνει για πρώτη φορά γύρω του την αρρώστια, τον πόνο και το θάνατο. Η αναζήτηση της αλήθειας για τον κόσμο, αλλά και για τον εαυτό του, τον οδηγεί σε μονοπάτια που ποτέ δεν φανταζόταν.
Για τον Μάλικ πάντως αυτή αλήθεια βρίσκεται μόνο στον Θεό και γι αυτόν το λόγο φτιάχνει την προσωπική κοσμογονία του πρωταγωνιστή του αρχίζοντας από τη Μεγάλη Έκρηξη, την δημιουργία της Γης και τους δεινόσαυρους και καταλήγοντας σε ένα ιδανικό παράδεισο γαλήνης.
Καλλιγράφος όπως πάντα ο σκηνοθέτης απλώνει αργά και βασανιστικά τους συμβολισμούς του σε όλη τη διάρκεια της ταινίας, επαναλαμβάνοντας την καθαρή του ποιητικότητα.
Υπέροχες μουσικές, βουβά βλέμματα που συμπληρώνονται από την εκτός κάδρου αφήγηση και απουσία ουσιαστικής πλοκής. Θα μπορούσε να το πει κανείς και «ποιητικό σινεμά».
Μήπως όμως η αληθινή ποίηση δεν έχει πια και τόσο ανάγκη όλη αυτή την οπτική και ηχητική καλλιγραφία;
ΠΕΙΡΑΤΕΣ ΤΗΣ ΚΑΡΑΙΒΙΚΗΣ. ΣΕ ΑΓΝΩΣΤΑ ΝΕΡΑ.
Επανάληψη όλων των γνωστών στερεοτύπων της σειράς, μάλλον αδύναμες οι σκηνές δράσης, και μέτριο το αποτέλεσμα του 3D. Αλλά και εντυπωσιακό περιτύλιγμα ειδικών εφέ, ανατροπών, αστείων και εξωτισμού. Όσο για τον Τζακ Σπάροου, αυτός κυριαρχεί στην οθόνη περισσότερο από κάθε άλλη, απόν τις τρεις προηγούμενες ταινίες.
Ο υποψήφιος για Όσκαρ και ειδικευμένος στα μιούζικαλ («Σικάγο», «Εννέα») σκηνοθέτης Ρομπ Μάρσαλ που αντικατέστησε τον Γκορ Βερμπίνσκι των τριών προηγούμενων ταινιών της σειράς, δεν κατάφερε να φέρει κάτι καινούριο στο διάσημο κινηματογραφικό φραντσάιζ, ενώ η απουσία της Κίρα Νάιτλι και του Ορλάντο Μπλουμ είναι αισθητή. Αντίθετα, πολύ καλή είναι η Πενέλοπε Κρουζ, η οποία μαζί με τον Τζόνι Ντεπ αναπληρώνουν το κενό και δημιουργούν ένα καινούριο, εντυπωσιακό ντουέτο.
Η αλήθεια είναι βέβαια ότι σκοπός του Μάρσαλ ήταν να εκτελέσει κατά γράμμα την συνταγή του παραγωγού Τζέρι Μπρουκχάιμερ, ο οποίος είναι και ο πραγματικός δημιουργός των «Πειρατών». Δεν υπάρχει, γι αυτόν, «σκηνοθετικό όραμα» και άλλα τέτοια «καλλιτεχνικά παράξενα», αφού οι «Πειρατές» ήταν πάντα μια καλοκουρδισμένη μηχανή απλής και ανώδυνης νεανικής διασκέδασης και, κυρίως, ένας πακτωλός δισεκατομμυρίων δολαρίων.
ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Μια ιδιότυπη -και ιδιοφυώς αυθαίρετη- τριλογία έχει φτιάξει ο λιβανέζικης καταγωγής Καναδός σκηνοθέτης Ουαζντί Μουαουάντ βάζοντας δίπλα-δίπλα τρεις τραγωδίες του Σοφοκλή: την «Αντιγόνη», την «Ηλέκτρα» και τις «Τραχίνιες».
Κι ενώ τίποτε κοινό δεν μοιάζει να συνδέει τα τρία έργα (το πρώτο ανήκει στον «θηβαϊκό κύκλο», το δεύτερο αφηγείται ένα επεισόδιο από την τραγωδία των Ατρειδών και το τρίτο τον θάνατο του Ηρακλή) ο 43χρονος δημιουργός αναζητά τα γυναικεία αρχέτυπα που αναπτύσσονται και αναδεικνύει τις συναισθηματικές σχέσεις και την ίδια την τραγικότητα των ιστοριών.
Έχοντας χτίσει την παράστασή του πάνω στους δρόμους της ροκ μουσικής κι έχοντας, πολύ σωστά, δώσει μεγάλη σημασία στην δομή των χορικών, ο Μουαουάντ μένει πιστός στο πνεύμα του αρχαίου συγγραφέα και φέρνει στο Φεστιβάλ Αθηνών μια διεθνή συμπαραγωγή.
Άδικο θα ήταν βέβαια να επικεντρωθεί κανείς στο σκάνδαλο της συμμετοχής του μουσικού Μπερτράν Καντά, του ανθρώπου που, το 2003, ξυλοκόπησε μέχρι θανάτου την σύντροφό του Μαρί Τρεντινιάν, κόρη του ηθοποιού Ζαν Λουί. Όπως είπε και ο ίδιος είναι ώρα να «ξαναδώσουμε θέση μεταξύ των ζωντανών σε κάποιον που καταδικάστηκε, εξέτισε την ποινή του και αποφυλακίστηκε».
Η παράσταση ωστόσο απαιτεί υπομονετικούς θεατές αφού η συνολική της διάρκεια πλησιάζει τις 6 ώρες- έναρξη 9 το βράδυ, λήξη 3 τα ξημερώματα.
Εμπειρία πρωτότυπη και άκρως ερεθιστική.
Σάββατο 9 Ιουλίου. Ηρώδειο.
THE WALL LIVE
Θρυλικό! Κλασικό! Αριστουργηματικό! Όποιες λέξεις και να χρησιμοποιήσεις για το «The Wall», των Pink Floyd αυτές θα το προδώσουν. Η διαχρονική δυναμική του υπερβαίνει τους συμβατικούς προσδιορισμούς και καταργεί την ευκολία των επιθέτων και των κατηγοριοποιήσεων.
Τώρα πάντως μπορούμε να το δούμε και ολοζώντανο μπροστά μας στο ΟΑΚΑ- ένα προς ένα όλα τα τραγούδια του, από την αρχή μέχρι το τέλος.
Ξεπερνώντας το μοντέλο του τυπικού λάιβ, το αυθεντικό υπερθέαμα του Ρότζερ Γουότερς (τα αποσπάσματα που κυκλοφορούν στο ίντερνετ εντυπωσιάζουν) ξεκίνησε τον περασμένο Σεπτέμβριο από το Τορόντο, ενώ στο ΟΑΚΑ, το θρυλικό «Τείχος» θα χτιστεί εξαρχής, τούβλο-τούβλο, για να γκρεμιστεί το ίδιο κιόλας βράδυ.
Το σχεδιασμό υπογράφει ο ίδιος ο Γουότερς, γιορτάζοντας έτσι τη συμπλήρωση 30 ετών (πέρυσι) από την κυκλοφορία του άλμπουμ.
«Κάποια στιγμή σκέφτηκα» δήλωσε ο ίδιος «ότι ίσως υπάρχει κάτι στην ιστορία τού «Wall», που θα μπορούσε να αποτελεί μια αλληγορία για τον τρόπο που συμπεριφέρνονται τα έθνη ή οι διαφορετικές θρησκείες μεταξύ τους. Άρχισα να το σκέφτομαι όλο και περισσότερο. Και ξαφνικά, μου ήρθαν μερικές ακόμη ιδέες. Τότε είπα: αν κάναμε αυτό με εκείνο το τραγούδι και αυτό με το άλλο, τότε ίσως να το πετυχαίναμε. Κάπως έτσι άρχισα να σημειώνω μερικά πράγματα πάνω στο χαρτί και τελικά αποφάσισα να το πραγματοποιήσω».
Κεντρικό στοιχείο τού σόου αποτελεί ένας πραγματικός τοίχος -με περίπου 74 μέτρα πλάτος και περίπου 11 μέτρα ύψος- που θα κατασκευαστεί κατά τη διάρκεια του πρώτου μέρους, για να γκρεμιστεί λίγο πριν από το τέλος του.
«Επειδή ακριβώς το σόου βασίζεται πολύ στην εικόνα», επισημαίνει ο ίδιος, «παίζουμε πολύ με τους χρόνους. Προσωπικά είναι κάτι που δεν με ενοχλεί. Με χαρά θυσιάζω την ελευθερία των μουσικών που παίζουν κιθάρα και συνήθως κάνουν ότι θέλουν, στο βωμό της δημιουργίας ενός σόου που συγκινεί τους θεατές και που είναι και πολιτικό και πολλά ακόμη. Πρόκειται για θεατρικό έργο, κατά συνέπεια πρέπει να υπάρχει έλεγχος».
Σημείωση: επειδή η παράσταση θα μαγνητοσκοπηθεί για να κυκλοφορήσει σύντομα σε DVD και Blue Ray, θα απαγορεύονται αυστηρά οι κάμερες τα κινητά τηλέφωνα (ε, αφήστε τα στο σπίτι επιτέλους, κακό δεν κάνει) και το κάπνισμα.
Παρασκευή 8, Σάββατο 9 και Τρίτη 12 Ιουλίου. Κλειστό γήπεδο μπάσκετ ΟΑΚΑ
