Σε μια εποχή που παράλληλα με την έκρηξη της παχυσαρκίας, αυξάνονται και τα κρούσματα της ψυχογενούς ανορεξίας (άρνηση λήψης τροφής από άτομα φυσιολογικού βάρους ή λιπόβαρα) λόγω των αισθητικών προτύπων που προβάλλονται, είναι σημαντική η τοποθέτηση της ιατρικής επιστήμης σχετικά με το θέμα αυτό...
Η επιστήμη της ιατρικής χρησιμοποιεί σήμερα ένα ειδικό δείκτη, τον δείκτη ΒΜΙ, ο οποίος ισούται με το βάρος δια του τετραγώνου του ύψους. Κάτω του 18,5 είναι πολύ χαμηλός, χαρακτηρίζει γενικώς τα πολύ αδύνατα άτομα και συνοδεύεται από αυξημένη νοσηρότητα. Γενικώς, ΒΜΙ από 18,5 έως 24,9, είναι φυσιολογικό, ΒΜΙ 25έως 29 χαρακτηρίζει τους υπέρβαρους και πάνω από τριάντα τους παχύσαρκους.
Ανάλογα με το ιατρικό ιστορικό και την κλινική ιατρική εξέταση οι στόχοι εξατομικεύονται. Οι στόχοι για παράδειγμα είναι πιο αυστηροί σε άτομα με παθήσεις της σπονδυλικής στήλης υπερχοληστερολαιμία, διαβήτη, μεταβολικό σύνδρομο. Όταν η κατανομή του λίπους είναι ανδρικού τύπου, δηλ. το βάρος έχει τάσεις συσσώρευσης στην κοιλιά, θώρακα και άκρα, οι βλαπτικές συνέπειες είναι μεγαλύτερες.
Η παχυσαρκία συνδέεται με διαβήτη, υπέρταση, υπερχοληστερολαιμία, εμφράγματα, παθήσεις σπονδυλικής στήλης, καρκίνους ενδομητρίου, στήθους, προστάτου, εντέρου. Ο κίνδυνος αυξάνεται με τη αύξηση της ηλικίας μας και το θετικό οικογενειακό ιστορικό για τις παθήσεις αυτές.
Η απώλεια βάρους επιτυγχάνεται με κατάλληλη άσκηση και διατροφή
Σήμερα υπάρχει και αποτελεσματική για την παχυσαρκία φαρμακευτική αγωγή και συμπληρώματα, ενώ άνθρωποι με υψηλό ΒΜΙ, άνω του 40, μπορεί να χρειαστούν χειρουργική αντιμετώπιση. Ο ιδανικός ρυθμός απώλειας, δεν πρέπει να υπερβαίνει τα τέσσερα κιλά τον μήνα. Η γρήγορη απώλεια βάρους έχει δυσάρεστες επιπτώσεις στην υγεία.
Υγιεινοί κανόνες για διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους:
• Τρία κύρια γεύματα καθημερινώς και λαχανικά στις περιπτώσεις που πεινάμε ενδιαμέσως
• Πρωινό γεύμα κάθε μέρα
• Περιορισμός στην κατανάλωση άλατος και κρέατος
• Κατανάλωση άπαχων κρεάτων ψητών και όχι τηγανητών
• Κατανάλωση νωπών φρούτων και λαχανικών
• ΟΧΙ αλκοόλ
• ΟΧΙ ζαχαρούχα αναψυκτικά
• ΟΧΙ βούτυρο και αποφυγή τηγανητών
• Μαλακό, όχι σκληρό τυρί
• Μικρότερη ποσότητα φαγητού με χρήση μικρότερων πιάτων
• ΟΧΙ φαγητό όρθιοι ή κάνοντας συγχρόνως άλλες δραστηριότητες (π.χ. διάβασμα ή τηλεθέαση)
• ΟΧΙ αργά φαγητό μετά τις 20.00 μ.μ.
• Το τελευταίο γεύμα της ημέρας μακράν του ύπνου
• Τα πράσινα λαχανικά, πρέπει να τοποθετούνται σε χαμηλά ράφια
Οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες καλό είναι να βρίσκονται σε υψηλά ράφια, έξω από το οπτικό σας πεδίο ή σε κλειδωμένα συρτάρια.
Η άσκηση είναι πολύ σημαντική για την υγιεινή απώλεια και διατήρηση του σωματικού βάρους. Θα πρέπει να ασκείστε τουλάχιστον επί τριάντα λεπτά ημερησίως, με μέτρια ένταση. Η δραστηριότητα αυτή μπορεί να μην είναι οργανωμένη άσκηση, αλλά γρήγορο περπάτημα ημερησίως. Χρησιμοποιείτε τις σκάλες αντί του ανελκυστήρα και χρησιμοποιείτε το αυτοκίνητο όσο λιγότερο γίνεται.
Η άσκηση προστατεύει από νοσήματα καρδιάς, εγκεφαλικά επεισόδια, υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, οστεοπόρωση, υπερχοληστερολαιμία, ορισμένα είδη καρκίνου, ψυχικές παθήσεις.
Κατά την διάρκεια της άσκησης ενδέχεται να υπάρξουν σε ευαίσθητα άτομα επιπλοκές, όπως στηθάγχη, αρρυθμίες, μυοσκελετικά προβλήματα, διαταραχές αναπνοής. Αυτές προλαμβάνονται με την ιατρική εξέταση, που δεν πρέπει να αμελείται στο ασκούμενο άτομο, την αποφυγή έντονης άσκησης και την καθιέρωση προθέρμανσης, αποθεραπείας και ασκήσεων stretching κατά την οργανωμένη άσκηση στα γυμναστήρια.
Dr. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
www.ygeiaonline.gr
