το μωρό που έρχεται
στον κόσμο.
Παρότι ο φυσιολογικός τοκετός είναι ο αρχικός στόχος σε κάθε εγκυμοσύνη, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η καισαρική τομή είναι αναγκαία.
Του Δημήτρη Τρύφου, μαιευτήρα-γυναικολόγου
Ποιες είναι αυτές και για ποιο λόγο;
Ο τρόπος του τοκετού είναι στη σκέψη κάθε γυναίκας από την αρχή της εγκυμοσύνης της. Όταν, έπειτα από εννιά μήνες, φτάσει η μέρα της γέννας, πρέπει ο ιατρός που η γυναίκα τού εμπιστεύθηκε την υγεία τη δική της και του παιδιού της, να αποφασίσει για τον τρόπο του τοκετού.
Ο αρχικός στόχος είναι ο φυσιολογικός τοκετός. Το βασικό πλεονέκτημά του είναι η γρήγορη ανάρρωση της γυναίκας, ώστε την ίδια ή το πολύ την επόμενη μέρα να είναι καλά και με ελάχιστα ενοχλήματα. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να μπορεί να γίνει με ασφάλεια για τη γυναίκα και το παιδί. Υπάρχει επίσης η άποψη ότι με το φυσιολογικό τοκετό ενισχύεται ο ψυχικός δεσμός μητέρας-παιδιού, αν και ο θηλασμός και η φροντίδα-ανατροφή του νεογνού ίσως είναι πιο σημαντικά.
Ο τοκετός με καισαρική τομή είναι γενικά πιο ασφαλής μέθοδος τοκετού για τη μητέρα και το παιδί, ειδικά όταν υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις. Το μειονέκτημα της καισαρικής τομής είναι τα μετεγχειρητικά ενοχλήματα.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν σημαντικές αλλαγές στην ιατρική αντιμετώπιση του τοκετού. Η επισκληρίδια αναισθησία, που γίνεται ανώδυνα και με ασφάλεια σχεδόν σε όλες τις γυναίκες, καλύπτει απόλυτα τους πόνους του φυσιολογικού τοκετού, του ελέγχου και της αποκατάστασης του τραύματος του τοκετού, αλλά και τους πόνους της καισαρικής τομής και της πρώτης μετεγχειρητικής ημέρας. Η παρακολούθηση του εμβρύου με υπερηχογράφημα-doppler και ιδιαίτερα με το καρδιοτοκογράφημα επιτρέπει την αναμονή για φυσιολογικό τοκετό.
Πότε δεν είναι απαραίτητη η καισαρική
Οι ενδείξεις για τοκετό με καισαρική τομή, που δεν ισχύουν πλέον στη σύγχρονη αντιμετώπιση του τοκετού, είναι:
• Η μεγάλη ηλικία της γυναίκας. Στην εποχή μας πολύ συχνά και για διάφορους λόγους μια γυναίκα γεννά σε σχετικά μεγάλη, πάνω από 40 ετών, ηλικία.
• Προηγηθείσα καισαρική τομή ή ινομυωματεκτομή. Χρειάζεται προσοχή για τον ελάχιστο κίνδυνο ρήξης μήτρας, οπότε και αντιμετωπίζεται με επείγουσα καισαρική τομή.
• Εγκυμοσύνη μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση, η αποκαλούμενη και πολύτιμη κύηση. Κάθε κύηση είναι το ίδιο πολύτιμη.
• Σχετική δυσαναλογία μεγέθους ή θέσης, δηλαδή αν το έμβρυο είναι σχετικά μεγάλο για τη λεκάνη της γυναίκας ή σε όχι απόλυτα φυσιολογική θέση. Στην περίπτωση αυτή η υπομονή και η παρακολούθηση συνήθως οδηγεί σε φυσιολογικό τοκετό.
• Περιτύλιξη ομφάλιου λώρου. Με την παρακολούθηση του εμβρύου με το καρδιοτοκογράφημα μπορεί να γίνει με ασφάλεια φυσιολογικός τοκετός.
• Σάκχαρο - υπέρταση της γυναίκας. Με την κατάλληλη παρακολούθηση και θεραπεία και εφόσον είναι υπό έλεγχο, δεν απαγορεύουν το φυσιολογικό τοκετό.
Και πότε επιβάλλεται
Ενδείξεις για τοκετό με καισαρική τομή που εξακολουθούν να ισχύουν είναι:
• Δύο η περισσότερες προηγηθείσες καισαρικές τομές ή ινομυωματεκτομές.
• Ισχιακή ή εγκάρσια προβολή του εμβρύου, δηλαδή αν το έμβρυο έρχεται με τα πόδια, τους γλουτούς, την πλάτη ή την κοιλιά.
• Πολύδυμη κύηση, δηλαδή αν είναι δίδυμα ή τρίδυμα. Κατά την κρίση του ιατρού μπορεί να γίνει προσπάθεια για φυσιολογικό τοκετό σε ισχιακή προβολή ή σε δίδυμη κύηση.
• Απόλυτη δυσαναλογία του μεγέθους ή της θέσης του εμβρύου σχετικά με τη λεκάνη της γυναίκας και η μη εξέλιξη του τοκετού, δηλαδή αν για πάνω από 2 ώρες ο τοκετός δεν προοδεύει παρά τις ωδίνες της μήτρας.
• Προωρότητα εμβρύου, δηλαδή αν ο τοκετός γίνει πριν από τις 35 εβδομάδες κύησης (η συνολική διάρκεια της κύησης είναι 40 εβδομάδες).
• Σοβαρού βαθμού ενδομήτρια υπολειπόμενη ανάπτυξη του εμβρύου, δηλαδή αν το βάρος του εμβρύου είναι κάτω από τη 10η εκατοστιαία θέση στην υπερηχογραφική καμπύλη ανάπτυξης. Συνήθως συνδυάζεται με βλάβες του πλακούντα ή ελάττωση του αμνιακού υγρού πριν από την έναρξη του τοκετού.
• Σημάδια υποξίας του εμβρύου στο καρδιοτοκογράφημα ή στο χρώμα του αμνιακού υγρού κατά τη διάρκεια του φυσιολογικού τοκετού. Συχνά σχετίζονται με πολλές περιτυλίξεις ή πίεση του ομφάλιου λώρου.
• Αποκόλληση πλακούντα ή πρόπτωση ομφάλιου λώρου αποτελούν απόλυτη ένδειξη για επείγουσα καισαρική τομή.
• Τοξιναιμία κύησης, μια σοβαρή επιπλοκή της κύησης με συμπτώματα υπέρταση, οιδήματα, νεφρική και ηπατική βλάβη.
Γενικά, αν και υπάρχουν αρκετές ενδείξεις για τοκετό με καισαρική τομή, η σωστή συνεργασία της εγκύου γυναίκας και του συζύγου με τη μαία και τον ιατρό, καθώς και η εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων παρακολούθησης κατά την κύηση και τον τοκετό επιτρέπουν στο 80-90% των γυναικών να γεννήσουν με φυσιολογικό τοκετό.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, ο στόχος δεν πρέπει να είναι η αποφυγή της καισαρικής τομής, αλλά η υγεία της μητέρας και του παιδιού και η χαρά της εξόδου από το μαιευτήριο με ένα γερό παιδί στην αγκαλιά.
familylife
