Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα
Στον αριθμό 50 της οδού Ακαδημίας, στο υπόγειο του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου της Αθήνας υπάρχει εδώ και 35 χρόνια το «Κέντρο Μελέτης και Ερευνας του Ελληνικού Θεάτρου» - «Θεατρικό Μουσείο».
Στα υγρά δωματιάκια του παλιού Δημοτικού [Λαϊκού] Νοσοκομείου της Αθήνας υπάρχει όλη η ιστορία του Ελληνικού θεάτρου από το καιρό του ξεσκλαβωμού και πιο πίσω ως το κρητικό θέατρο και το αρχαίο θέατρο. Βιβλία, μελέτες, προγράμματα, φωτογραφίες, κοστούμια, μακέτες σκηνικών και βέβαια τα καμαρίνια με τα προσωπικά αντικείμενα των μεγάλων του θεάτρου μας – που οι περισσότεροι σήμερα δεν θυμούνται και ας ήταν αυτοί που κάτω από συνθήκες δύσκολες έφιαξαν το θέατρο μας. Το καμαρίνι της Μαρίκας Κοτοπούλη και της Κυβέλης, του Αιμίλιου Βεάκη και του Βασίλη Λογοθετίδη, της Κατίνας Παξινού και του Αλέξη Μινωτή, της Ελλης Λαμπέτη και του Δημήτρη Χόρν, του Δημήτρη Μυράτ και του Μάνου Κατράκη αλλά και της Μελίνας Μερκούρη, της Τζένης Καρέζη της Αλίκης Βουγιουκλάκη…
Το «Θεατρικό Μουσείο» ήταν έργο του ιστορικού του θεάτρου μας Γιάννη Σιδέρη που από...
το 1938 ως το θάνατο του το 1975 ακούραστα συγκέντρωσε όλο αυτό το υλικό..
Ποιητής, θεατρικός συγγραφέας ,μεταφραστής, καθηγητής σε σχολεία και δραματικές σχολές ήταν η «ψυχή» αυτού του μεγάλου έργου…
Γράφει το 1972 ο Μάνος Κατράκης για τον Γιάννη Σιδέρη…
«…Ηταν ό άνθρωπος που ανάλωσε την ζωή του υπηρετώντας αθόρυβα και δημιουργικά, με υπέρθεη αγάπη το θέατρο μας…Που τρέχει μαζί μας βήμα, βήμα σαράντα και χρόνια …Εμείς θα φύγουμε ο Σιδέρης θα μείνει. Θα μείνουμε και μεις αλλά σαν παρενθέσεις, σαν κόμματα ή σαν ερωτηματικά, σπάνια κάποιοι σαν θαυμαστικά..
Όμως το μεγάλο θαυμαστικό είναι ο Σιδέρης που κατάφερε να καρφώσει τρυπώντας με τα δάκτυλα του σ ένα τσιμεντένιο τοίχο την ταμπέλα της ιστορίας όλων μας. Την ταμπέλα του «Θεατρικού Μουσείου». Με τόση πίστη, με τόση αγάπη…»
2011 Απρίλης. Για οικονομικούς λόγους το «Θεατρικό Μουσείο» έκλεισε.. Οι εργαζόμενοι είχαν να πληρωθούν μήνες.. Ο Πρόεδρος του ο Κώστας Γεωργουσόπουλος δεν μπορεί να κάνει τίποτα παρά να παρακαλά να δεί τους «αρμόδιους» Υπουργούς , τον Δήμαρχο, όποιον θα μπορούσε να βοηθήσει…
Κρίση…Δέν υπάρχουν χρήματα… Για κάποιους όμως υπάρχουν χρήματα …Ας πούμε για το «Ελληνικό Φεστιβάλ» με τις δεκάδες ξένες παραγωγές. Λές και δεν θα μπορούσαν με αυτά τα χρήματα να ενισχύσουν τουλάχιστον για φέτος μόνο την ντόπια θεατρική και μουσική παραγωγή…Να δουλέψουν κάποιοι Ελληνες ηθοποιοί, μουσικοί κλπ…Όχι θα πρέπει να κάνουμε την «φιγούρα» μας και ας πεινάνε οι άλλοι !!…
ΥΠΑΡΧΕΙ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ;
Το «Θεατρικό Μουσείο» έκλεισε τις πόρτες του, ιστορικά θέατρα, όπως το «Αμφιθέατρο» του Σπύρου Ευαγγελάτου κλείνουν, πολιτιστικές παραγωγές δεν γίνονται παρά ελάχιστες και αυτές σε διάφορα... «ιδρύματα» και «μέγαρα»…
Και το αρμόδιο Υπουργείο τι κάνει;
Υπουργείο Πολιτισμού υπάρχει ή είναι μόνο Τουρισμού ;
Ο Υπουργος «Πολιτισμού» μιλάει μόνο για Τουρισμό…Τον ακούσατε τόσους μήνες να μιλά για Πολιτισμό; Τον είδατε να βλέπει κάποιο άνθρωπο του Πολιτισμού;
Ο τόσο σημαντικός δάσκαλος και σκηνοθέτης Σπύρος Ευαγγελάτος δήλωσε ότι προσπαθούσε να δεί τον Υπουργό μήνες και δέν τον δέχτηκε…Ποιός ο κ.Γερουλάνος δεν δέχτηκε τον Σπύρο Ευαγγελάτο !!!
Σε μια επιστολή τριακόσιοι τόσοι σημαντικοί άνθρωποι του πολιτισμού τα ίδια έλεγαν πιο..μαλακά γιατί ελπίζουν…
Εγώ σαν παραγωγός πολιτιστικών εκδηλώσεων τριάντα και χρόνια, πέρσυ και για έξι μήνες προσπαθούσα να δώ όχι τον υπουργό αλλά την διευθύντρια του γραφείου του, σαν εκπρόσωπος ένος μικρού νησιού 800 κατοίκων όπου θέλαμε να οργανώσουμε κάποιες πολιτιστικές εκδηλώσεις κυρίως για την τουριστική τόνωση του …
Ούτε η Διευθύντρια δεν με δέχτηκε και ας έβαλα… «μέσον» γραφείο άλλου Υπουργού!!!! Αναγκάστηκα και έστειλα επιστολή στον Πρωθυπουργό …Και τι έγινε;;; Τα παράτησα όπως τα παρατάνε και τόσοι άλλοι που βλέπουν την αδιαφορία της Πολιτείας, που δεν αντέχουν την κακή συμπεριφορά κάποιων που μέχρι χθές δεν τους ήξερε ούτε ο…θυρωρός τους και που απέκτησαν μια καρέκλα και ξαφνικά ένιωσαν ότι έγιναν κάτι…
Πρίν 15 χρόνια ανεβάσαμε στο «Ηρώδειο» το έργο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα «Δόνα Ροζίτα» με την Κατερίνα Βασιλάκου που δυστυχώς μας «έφυγε» νωρίς…
Με αφορμή το προσωρινό – θέλω να ελπίζω - κλείσιμο του «Θεατρικού Μουσείου» θέλω να στείλω ένα μήνυμα στο Υπουργό μόνο… Τουρισμού.. Μια σκέψη και μια φράση που συχνά έλεγε ο Λόρκα. Θεωρούσε το θέατρο – και γενικά τις τέχνες- σαν βαρόμετρο που δείχνει την ακμή ή την παρακμή ενός κράτους..
«Ενας λαός», έλεγε «που δεν βοηθά και δεν υποστηρίζει το θέατρο του άν δέν είναι νεκρός είναι ετοιμοθάνατος…!!»
Ένα Κράτος θα έλεγα εγώ…
Σημ. Αντιγράφω την ανακοίνωση των εργαζομένων στο «Θεατρικό Μουσείο», την φωνή απελπισίας τους….Ελπίζω κάποιος να τους ακούσει….Έκκληση Για Το Θεατρικό Μουσείο
«Στα σκουπίδια του Υπουργείου Πολιτισμού
τριών αιώνων Θεατρική Ιστορία»
«Παρά τις μακροχρόνιες και επανειλημμένες εκκλήσεις προς το Υπουργείο Πολιτισμού, το μοναδικό Θεατρικό Μουσείο της χώρας που γέννησε το Θέατρο, κλείνει. Η ιδέα του θεατρικού Μουσείου που ξεκίνησε το 1938 από τον Γιάννη Σιδέρη, άντεξε τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, την Δικτατορία, και εδραιώθηκε το 1976 την εποχή της μεταπολίτευσης, εκπνέει την εποχή του ΔΝΤ, την εποχή της απόλυτης εκποίησης όχι μόνο των οικονομικών αξιών, αλλά κυρίως της εθνικής και πολιτισμικής απαξίωσης. Ως υπόδουλοι διαχειριστές οι κρατικοί λειτουργοί εκποιούν την πολιτισμική μας ταυτότητα. Είναι μοιραίο η μοναδική θεατρική κιβωτός του τόπου να κλείνει την εποχή που κυβερνάει τη χώρα ο εγγονός του ιδρυτή του Εθνικού Θεάτρου (Γεώργιος Παπανδρέου) και που υπουργός Πολιτισμού είναι ο εγγονός του ιδρυτή του Μουσείου Μπενάκη (Αντώνης Μπενάκης).
Το Θεατρικό Μουσείο δεν αποτελεί ένα μεγάλο φορέα που απαιτεί υψηλές επιδοτήσεις και μεγάλα κονδύλια. Με 3 αιώνων θεατρικό μουσειακό υλικό εκτεθειμένο στο υγρό και ακατάλληλο υπόγειο του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου της Αθήνας και χιλιάδες τόμους θεατρικών βιβλίων στοιβαγμένων σε μισθωμένο οίκημα στα Πατήσια, προσπαθούσε να επιβιώσει κάτω από την αναλγησία και την αδιαφορία της «πολιτισμικής» πολιτικής που στόχευε στην προβολή του πολιτισμού μας, υπό το πρίσμα μιας εμπορικής ιλουστρασιόν εκδοχής, ακριβών διεθνών διαγωνισμών και διοργανώσεων, τα υπέρογκα έξοδα των οποίων είχαν από καιρό οδηγήσει στην χρεοκοπία πολλούς σημαντικούς πολιτιστικούς φορείς. Η νέα οικονομική κατάσταση απλώς ολοκλήρωσε την διαδρομή ενός τέλματος που χρόνια τώρα φαινόταν ως η κατάληξη μιας αλόγιστης και ανύπαρκτης εθνικής πολιτισμικής πολιτικής. Το Θεατρικό Μουσείο αποτελεί το μοναδικό στο είδος του Μουσείο όχι μόνο στην χώρα, αλλά και γενικότερα στην περιοχή των Βαλκανίων. Τροφοδοτεί ερευνητές από όλο τον κόσμο και συνεργάζεται με το Υπουργείο Εξωτερικών και Πολιτισμού ως διεθνής κόμβος θεατρικών πληροφοριών. Αποτελεί το μεγαλύτερο θεατρικό αρχείο, απολύτως απαραίτητο για την μελέτη, έρευνα και καλλιτεχνική παραγωγή των παραστατικών τεχνών γενικότερα. Το υπουργείο αδυνατεί να επιδοτήσει ένα φορέα που απασχολεί μόνον 14 υπαλλήλους (οι οποίοι βρίσκονται σε επίσχεση εργασίας) που προσπαθούν να διαχειριστούν 3 αιώνων θεατρικό υλικό το οποίο κινδυνεύει να πεταχτεί στα σκουπίδια. Αυτή την κρίσιμη ιστορική στιγμή που διακυβεύεται η οικονομική εξαθλίωση, η εθνική μας αυθυπαρξία, η κοινωνική πρόνοια, η παιδεία, η πολιτισμική μας εξαφάνιση μπορεί να φαντάζει ως το «μικρότερο» από τα μύρια δεινά. Όμως αυτό που πάντα μπορούσαμε να αντιτάξουμε στα μεγάλα οικονομικά λόμπυ που διαχειρίζονταν την τύχη μας, ήταν η μοναδική «βαριά» βιομηχανία που έχουμε: ο Πολιτισμόςμας.
Διαμαρτυρόμαστε για την οικονομική και πολιτισμική εξαθλίωση που βιώνουμε και ζητούμε συμπαράσταση σε αυτό τον άνισο αγώνα.»
Διαμαρτυρόμαστε για την οικονομική και πολιτισμική εξαθλίωση που βιώνουμε και ζητούμε συμπαράσταση σε αυτό τον άνισο αγώνα.»
Οι εργαζόμενοι του θεατρικού μουσείου
Σημ.Αντιγράφω και την ανακοίνωση της Διοίκησης του «Θεατρικού Μουσείου»
Το Κέντρο Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου εξέδωσε την εξής ανακοίνωση:
«Το Διοικητικό Συμβούλιο του Κέντρου Μελέτης & Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου – Θεατρικού Μουσείου, απευθυνόμενο στο ελληνικό θεατρικό κοινό, την πανεπιστημιακή και την άλλη εκπαιδευτική κοινότητα, τα Μ.Μ.Ε και τη θεατρική συντεχνία, έχει να ανακοινώσει τα εξής:
Α. Το Κέντρο μας, με έτος ιδρύσεως το 1938, εδώ και 40 χρόνια επιχορηγείται αποκλειστικά από το Υπουργείο Πολιτισμού και με μικρά ποσά από την Εργατική Εστία.
Β. Δεν διαθέτει άλλους πόρους και δεν εισπράττει εισιτήριο εισόδου.
Γ. Με την εγγύηση του Υπουργείου Πολιτισμού, στο παρελθόν, ενοικίασε ακίνητο για να στεγάσει τη μεγάλη Βιβλιοθήκη του και το Αρχείο Αποκομμάτων (από το 1896).
Δ. Το Προσωπικό του εξυπηρετεί το κοινό της Βιβλιοθήκης, τον εκθεσιακό χώρο, το Αρχείο, τη Μηχανοργάνωση και την ψηφιοποίηση του υλικού και τροφοδοτεί το site.
Ε. Εξαιτίας της αδυναμίας του Υπουργείου Πολιτισμού να ανταποκριθεί στις ανάγκες, με αποτέλεσμα την οικονομική κατάρρευση:
α. Το Προσωπικό, απλήρωτο επί 4 μήνες, προέβη σε επίσχεση εργασίας.
β. Το Προεδρείο του Διοικητικού Συμβουλίου δικάζεται την 20ή Μαΐου 2011 για χρέη στο ΙΚΑ και υπεξαίρεση των ασφαλιστικών του Προσωπικού.
γ. Ως εκ τούτου, το Κέντρο αδυνατεί,
Ι) Να εξυπηρετήσει Καθηγητές, φοιτητές, εκπαιδευτικούς, δημοσιογράφους, ερευνητές, το θεατρικό και θεατρόφιλο κοινό, καθώς και τουρίστες από όλο τον κόσμο.
ΙΙ) Να εφοδιάσει με αρχειακό υλικό και οπτικοακουστικά ντοκουμέντα την εκπαιδευτική κοινότητα και τα Πανεπιστήμια του εξωτερικού.
ΙΙΙ) Να συνεχίσει να τροφοδοτεί το Μουσείο της Επιδαύρου με το ανάλογο κατ’ έτος εκθεσιακό υλικό.
ΣΤ. Το Διοικητικό Συμβούλιο, άμισθο και εκλεγμένο από τα μέλη του Κέντρου, την αφρόκρεμα του ελληνικού θεάτρου, οδηγείται με απελπισία στην αναζήτηση λύσεων (διάλυση του Σωματείου, εκποίηση της περιουσίας) για να αντιμετωπίσει τα αδιέξοδα, ανάμεσα στα οποία και η ποινική δίωξη του Προεδρείου, με την κατηγορία της υπεξαίρεσης οφειλών, τις οποίες, επί έτη, αναλάμβανε το Κράτος.
Το Διοικητικό Συμβούλιο ζητεί να καταβληθούν τα συσσωρευμένα χρέη και καλεί το Υπουργείο Πολιτισμού να αναλάβει, μετατρέποντας σε Κρατικό το μοναδικό Αρχείο και Μουσείο Θεάτρου του τόπου, με υλικό δύο αιώνων».